O`zbekiston respublikasi xalq ta`limi vazirligi

42-shakl.
Agar fazodagi to'g'ri chiziq berilgan tekislikda yotuv­chi bironta to'g'ri chiziqqa parallel bo'lsa, fazodagi to'g'ri chiziq tekislikka parallel hisoblanadi. Fazoda uchburchak ABC tekislik berilgan, unda yotmagan D nuqtadan tekis­likka parallel chiziq o'tkazish kerak bo'lsin (43-shakl.a). Buning uchun D nuqtadan tekislikning BC tomoniga DE chiziq otkazish kifoya nuqtasini topish kifoya, demak tekislikka parallel to`g`ri chiziq hosil bo`ladi.

ABC uchburchak tekisligida yotuvchi EF to'g'ri chiziq o'tkazilsin uchun tekislikning A₂B₂C₂ frontal proycksiyasidan xohlagan ikki nuqlasini kesib o'tuvchi E₂F₂ to'g'ri chiziq o'tkaziladi (43-shakl,b). Bu nuqtalarning gorizontal E₂F₂ proyeksiyalari topiladi, demak tekislikda yotuvchi to'g'ri chiziq o'tkaziladi.

Agar nuqta tekislikda yotsa shu nuqta orqali tekislikda yotuv­chi istalgancha to'g'ri chiziq o'tkazish mumkin. Bu shartdan foydalanib, ko'pincha tekislikda yotuvchi nuqtaning berilgan biror proyeksiyasi bo'yicha uning qolgan proyeksiyalari yasaladi. Masalan, 44-shakl, a da ABC tekislikda yotuvchi D nuqtaning gorizontal proyeksiyasi D₁ bo'yicha bu nuqta­ning frontal proyeksiyasi D₂ ni topish ko'rsatilgan.

Nuqta va tekislik berilsa, bu nuqtaning tekislikda yolishi yoki yotmasligini aniqlash raumkin. Masalan, P tekislik va A nuqta berilgan (44-shakl, b), A nuqtaning tekislikda yotishi yoki yotmasligi aniqlansin uchun a nuqta orqali tekislikda yotuvchi ixtiyoriy MN io'g'xi chiziqning gorizontal proyeksiyasi m₁,n₁ chiziladi. So'ngra bo'yicha m'n' topiladi. Agar A nuqta P tekislikda yotsa, uning frontal a' proyeksiyasi MN to'g'ri m₁,n₁ chiziqning frontal proyeksiyasi m₂n₂ da yotishi kerak. Demak, A nuqta P tekislikda yotmas ekan.

a) b)