Ozbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi

“Zinama-zina” usuli. Har bir guruhga tarqatma material tarqatiladi. Uning bir tomonida 
matn mavzusi berilgan. O‘quvchilar ikkinchi tomoniga matn tuzib yozadilar va og‘zaki bayon 
qiladilar. 2 daqiqadan so‘ng guruhlar taqdimot qiladilar. To‘g‘ri javob bergan guruhga rag‘bat 
kartochkalari beriladi.  
1-guruhga 
Bahor 
O‘lkamizga fasllar kelinchagi bahor tashrif buyurdi. Bahor 
bayramlarga boy fasl. Bahor kelishi bilan hamma yoq yam-yashil 
tusga kiradi. Daraxtlar kurtak ochadi. 
2-guruhga 
Maktab 
bog‘i 
 
Bizning maktabimiz so‘lim go‘shada joylashgan. 
Maktabimizda kata bog‘ bor. Bog‘da har bir sinf uchun joy 
ajratilgan. U yerda mevali daraxtlar ham bor. Bog‘ning atrofii 
gullar bilan o‘ralgan. 
3-guruhga 
Qushlar 
 
Tabiatda qushlarning urli xil turlariuchraydi. Masalan: 
qaldirg‘och, chumcuq, kabutar, laylak, qarg‘a. Ba’zi qushlar qish 
kelishi bilan issiq o‘lkalarga uchib ketadilar. 
4-guruhga 
Jonajon    
vatan 
Vatan  ona  tuproqdan  boshlanadi.  Vatanga  muhabbat  uning 
dalalari,  qir-adirlariga  bo‘lgan  muhabbatdan  boshlanadi.  Har  bir 
kishining  tug‘ilib  o‘sgan  shahar  va  mamlakati  uning  Vatanidir. 
Har bir kishi tug‘ilgan, o‘sgan yerini jonidan ortiq ko‘radi. 
 
83-mashq  sharti  tanishtiriladi,  multimediyaslaydidashe’r  namoyishqilinadi.  O‘qituvchi 
o‘quvchilarga she’rni ifodali o‘qitadi. Matn yuzasidan suhbat o‘tkazadi. Suhbatda nutq hikoya, 
she’r shaklida, ifoda qilinishi, she’r ham nutq ekani o‘quvchilarga tushuntiriladi. 
– SHe’rda nechta gap bor ? (6 ta gap bor) 
– SHe’rdagi gaplarning oxiriga qanday tinish belgilari qo‘yilgan?                   (Nuqta 
qo‘yilgan) 
– Tinish belgilariga mos ohang gaplarni o‘qing . 
 2-,4-,6-  gaplarning  maonolari  ustida  ishlanadi  (  nihol  o‘sib,  kishilarga  foyda  keltiradi, 
tabiatga  chiroy  baxsh  etadi,  uning  o‘sishi  insonlarning  sog‘lom  yashashi  mehr-oqibatiga 
bog‘liq.) 
84- mashq sharti va matn o‘quvchilariga o‘qitiladi.  Matn yuzasidan suhbat 
o‘tkaziladi. 
 – Matn kimlar haqida ekan? 
 – Matndagi gaplar chegarasini aniqlang. 
 – Gap oxiriga qanday tinish belgilari qo‘yilgan. 
 – Matnda nechta gap bor ekan? (6 ta gap bor) 
 – Hikoyada maqsadga ko‘ra qanday gaplar qatnashgan? (So‘roq va darak gaplar)  
 – Uchinchi gapga e’tibor bering. Bu gap maqsadiga ko‘ra qanday gap? (Darak gap) 
 –Nima uchun darak gap?(Chunki gap oxiriga nuqta qo‘yilgan.Tinch ohang   bilan, xabar 
ohangi bilan aytilyapti) 

---

 
 
 
111 
 – Bu darak gapning ichida yana qanday gap qatnashgan? (So‘roq gap) 
 – Bu so‘roq gap kimning gapi? (Afandining gapi) 
 – Kenja o‘g‘ilning gapiga e’tibor qiling. 
 – Boynikiga ishlash ga kim bordi?(Boyning uyiga ishlashga akasi bordi) 
– SHu gapni daftaringizga yozib oling. Bosh bo‘laklarni so‘roq yordamida toping, tagiga 
tegishlicha chizing. 
 – Yozgan gapingiz maqsadiga ko‘ra qanday gap?(Darak gap)