O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi Vazirligi

Tajriba quyidagi ketma-ketlikda, xavfsizlik qoidalariga rioya qilingan tarzda namoyish etiladi:

1. 
   Teng elkanli shayinni yuqori ilmogi yordamida laboratoriya shtativiga mustahkamlangan halqa sterjeniga osib qo’yiladi. Shayinning o’ng ilmog’iga osma halqa yordamida Landolt idishi mahkamlanadi. Shayining chap ilmog’oga osma xalqa yordamida kosacha mahkamlanadi.
   

1-tajriba. Landolt idoshining chap bo’lmasiga pipetka yordamida bariy (II)-xloridning 10 % li eritmasidan 2 ml, o’ng bo’lmasiga sulfat kislotaning 10 % li eritmasidan 2 ml miqdorida quyiladi. Lamdolt idishi rezina tiqin bilan berkitiladi va muvozanat yuzaga kelgunicha kosachaga og’irlikka qarshi kukun solinib muvozanatni yuzaga keltiriladi. Muvozanat yuzaga kelgach,

Landolt idishning chap tomonidagi moddani o’ng tomoniga o’tishi uchun idish o’ng tomonga engashtiriladi (qiyshaytiriladi), natijada idishning o’ng bo’masida kimyoviy reaksiya ketadi va oq rangli cho’kma- bariy (II)-xlorid hosil bo’ladi.

Moddalar og’irligi o’lchanadi, yangi modda hosil bo’lishiga qaramasdan moddalarning og’irligi saqlanganligi aniqlanadi.

Tajriba yordamida kimyoviy reaksiyaga kirishayotgan moddalarning umumiy massasi reaksiya mahsulotlari umumiy massasiga tengligi isbotlanadi.

2-tajriba. Landolt idishi bo’lmalaridan biriga 1 g qizil fosfor solinib, idish og’zi rezina tiqin bilan berkitiladi va muvozanat yuzaga kelgunicha kasachaga kukun solinadi. Landolt idishi quruq yonuvchi (urotropin) yordamida qizdiriladi. Landolt idishi ichida reaksiya borishi kuzatiladi va natijada oq bug’ ko’rinishida fosfor (V)-oksid hosil bo’ladi.