O`zbеkiston rеspublikasi xalq ta'limi vazirligi

Amaliy mashg`ulotning tеxnologik xaritasi

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O`qituvchi	Talaba, guruh
1-bosqich. O`quv mashg`ulotiga kirish (Da'vat bosqichi) (20 minut)	1.1. Talabalarni mavzuning nomlanishi, maqsadi va rеjasi bilan tanishtiradi (1-2-ilova)	Tinglaydilar.
	1.2. Mavzuning asosiy tushunchalarini taqdim etadi (3-ilova).	Asosiy tushunchalarni bilib oladilar
	1.3. Talabalar “yozma strategiyalar” matnini “Insert” usulida o`qib chiqishlarini taklif etadi	Berilgan matnni “Insert” usulida o`qib chiqishadi.
2-bosqich. Asosiy (Anglash bosqichi) (50 minut)	2.1. Kichik guruhlar tashkil etishning yo`llarini esga olishni va unga misollar keltirishni taklif qiladi	Kichik guruhlar tashkil etishga misollar keltirishadi
	2.2. Yozma strategiyalar, erkin xat, yozma va og`zaki aylana stol metodlari, interaktiv xolatlarni qo`llash: limerik, sinkveyn, argumentli esse, kubik metodi, yozma nutqni rivojlantirish strategiyalar esse to`g`risida tushuncha beradi (4-5-6-7-8- ilovalar)	Uyda tayyorlab kelgan interfaol usullarni mutaxassislik fanlarini o`qitishda qo`llashgas oid misollarni ko`rsatishadi
	2.3. Ikki qismli kundalik metodlarini qo`llash tushuntiriladi (9-ilova.)	Savollarga javob berishadi
	2.4. Yozma strategiyalarga misollar keltirishni taklif etadi.	misollar keltirishadi.
3-bosqich. Yakuniy (Fikrlash bosqichi) (15 minut)	3.1. Test savollariga javoblar berishni taklif qiladi	Test savollariga javoblar berishnadi
	3.2. Interfaol metodlarga oid tayyorlangan didaktik materiallarni namoyish etishni so`raydi	Didaktik materiallarni namoyish etishadi
	3.4. Amaliy mashg`ulotni baholash mеzonlari va ko`rsatkichlarini, guruhlar va talabalar to`plagan ballarni e’lon qiladi	Guruh va talabalarning javoblariga berilgan bahoni eshitishadi

1-ilova

XAT TURLARINI O`QITISH METODIKASI.

R E J A:

1. 
   Yozma strategiyalar
   
2. 
   Erkin xat, yozma va og`zaki aylana stol metodlari
   
3. 
   Ikki qismli kundalik metodlarini qo`llash.
   
4. 
   Interaktiv xolatlarni qo`llash: limerik, sinkveyn, argumentli esse, kubik metodi.
   
5. 
   Yozma nutqni rivojlantirish strategiyalari. Yakuniy esse to`g`risida tushuncha
   

2-ilova

Mustaqil o`qish uchun adabiyotlar:

1. 
   Azizxo`jaеva N.N. Pеdagogik tеxnologiya va pеdagogik mahorat. -T.: TDPU, 2003.
   
2. 
   Йўлдошев Ж., Усмонов С. Педагогик технология асослари.- Т.: “Ўқитувчи” 2004.
   
3. 
   Толипов Ў., Усмонбоева М.. Педагогик технология: назария ва амалиёт. –Т.: «Фан» 2005.
   
4. 
   Фарберман В.Л. Илғор педагогик технологиялар.- Т.: «Фан», 1999.
   
5. 
   Н.С.Сайидахмедов. Педагогик маҳорат ва педагогик технология. –Т.ЎзМУ қошидаги ОПИ.- 2003
   

3-ilova

4-ilova

Insert usuli

«V»	« - »	« + »	« ? »
«ha» - o’qiganlaringizdan aniq bilgan yoki bilaman deb o’ylagan ma`lumot	«manfiy» - o’qiganlaringiz, bilganlaringizga qarama-qarashi ma`lumot	«musbat» - o’qiganlaringiz orasida siz uchun yangi bo’lgan ma`lumot	«savol» - o’qiganlari-ngizdan siz uchun tushunar-li bo’lmagan yoki shu haqda ko’proq narsa bilishni istagan ma`lumot

5-ilova
YOzma bahs (debat)lar uslubi

Uslubning maqsadi: talaba (yoki o’quvchi)larga o’quv xonasidagi tspgdoshlari bilan birgalikda shu oila jamoatchilik fikrini to’lqinlantirayotgan mavzularda muloqotlar rejalashtirish imkonini borish. Uslub talaba (yoki o’quvchi)larning berilgan mavzu sohasidagi (shlimlarini chuqurlashtirish sharoitini yaratish, munozara madaniyatini o’rgatish va o’z fikrini asoslash qobiliyatini rivojlantirish.

Bu uslubdan foydalanishda o’qituvchi talaba (yoki o’quvchi)larni ba\olash uchun asos xizmatini o’tovchi ajoyib materialga ega bo’ladi. YOzma bahslar uslubiyoti bunday muloqotlarni o’quv xonasidagi barcha talaba (yoki o’quvchi)lar ishtirokida yozma shaklda o’tkazish imkonini beradi.

Mashg’ulotni o’tkazish tartibi:

1. 
   Talaba (yoki o’quvchi)lar bahs mavzusi bo’lishi kerak bo’lgan mavzu bilan uy (yoki oldin o’tkazilgan mashg’ulotlar)da tanishadilar. Bahs arafasida o’qituvchi bo’lajak mavzu to’grisida o’quvchilarga axborot berar jan, bahslar qay yo’sinda o’tishini qisqacha tushuntiradi (bu, albatta, bahslar birinchi marta o’tkazilayotgan bo’lsa, juda muhimdir).
   
2. 
   Rahbar guruh talaba (yoki o’quvchi)larini ikkiga ajratadi va ularni o’quv xonasining ikki tomoniga qator qo’yilgan stollar yoniga utkazadi va har bir guruh qatnashchilari qaysi nuqtai nazarni himoya qilishlarini belgilaydi (masalan, 1-guruh - ijobiy holat joriy qilinishi tarafdorlari, 2-guruh - bunga qarshilari).
   
3. 
   SHundan so’ng, rahbar talaba (yoki o’quvchi)larni juftlaydi, har bir juftda qarama - qarshi qarashlar tarafdorlari bo’lishi kerak. Juftlarni tartib raqami yoki alifbo harflari bilan belgilaymiz. Agar o’quv xonasida talaba (yoki o’quvchi)lar soni toq bo’lsa, o’qituvchi munozaraga stishmagan sherik huquqida qatnashishi mumkin. O’qituvchi 1-guruh talaba (yoki o’quvchi)lariga (keltirilgan misolda — ijobiy holatni joriy qilish tarafdorlari) har biri juft sanasi (ramzi) bilan bilgilangan katak qog’oz varaklarini tarqatadi.
   
4. 
   Talaba (yoki o’quvchi)lar o’quv xonasining ikki tomonida o’tirib, juftma - juft yozma muloqotni boshlaydilar. 1-guruh talaba (yoki o’quvchi)lariga o’zlari ma’qullayotgan nuqtai nazar foydasiga bitta ochiq dalilni shakllantirish uchun 5 daqiqa vaqt beriladi. Ular bu dalilni qog’oz varag’iga puxta tahrir qilingan paragraf shaklida yozadilar. Bu vaqtda 2-guruh talaba (yoki o’quvchi)lari o’zlari bahs jarayonida bayon etishlari mumkin bo’gan nuqtai nazarlarini isbotlashlari mumkin.
   
5. 
   YOzilgan varaqlar qarshi guruhdagi sheriklarga (ijobiy holatning joriy qilinishiga qarshi chiquvchilarga) beriladi. Ularga juft bo’yicha sheriklarining dalillariga qarshi javob topish va yozish uchun hamda o’z qarshi dalillarini bayon qilishlari uchun 8 daqiqa vaqt ajratiladi.
   
6. 
   Dalillar almashishning bunday tartibi 2-3 marta takrorlanadi, bunda har bir talaba (yoki o’quvchi) sherigining dalil-isbotiga javob qaytarishi va o’zining aks dalilini keltirishi shart. Talaba (yoki o’quvchi)larning bilimlarini aniqlash uchun 3-4 raund yetarlidir. Oxirgi raundda talaba (yoki o’quvchi)larga yakuniy paragrafni yozish imkoni beriladi. SHundan so’ng, yozma ish yig’ib olinadi.
   
7. 
   Bahslarga yakun chiqarishning yaxshi shakli - ikkala tomonga qaratilgan savoldir: «Qarshi tomonning eng yaxshi dalili - isbotlari qaysilar bo’ldi?»
   
8. 
   8. O’qituvchi ishni yakkama-yakka yoki jufti bo’yicha baholashi mumkin. Agar o’qituvchi yozma ishni baholashni rejalashtirgan bo’lsa, u haqida talaba (yoki o’quvchi)larni darsning boshidayoq ogohlantirishi kerak.
   

Ta’lim muassasalarining mashg’ulotlarida yozma bahslar uslubini foydalanish mobaynida quyidagi jadval ko’rinishida keltirilgan tarqatma materialdan foydalanish mumkin:

Bahs mavzusi
HA • Javob
• Dalil keltirmoq
YO`Q • Javob
• Dalil keltirmoq
HA • Javob
• Dalil keltirmoq
YO`Q • Javob
• Dalil keltirmoq
HA • Javob
• Dalil keltirmoq
YO`Q • Javob
• Dalil keltirmoq
HA • Javob
• YAkuniy fikr
YO`Q • Javob
• YAkuniy fikr

6-ilova



7-ilova



8-ilova

9-ilova

«Ikki qismli kundalik» metodi.

1. 
   «B-B-B- strategiyasi
   

II. O`QUV TOPShIRIQLAR

10-ilova

Blits-so`rov savollari

№	Savol	Javob
	“Tanqidiy fikrlash» so`zining ma’nosi nima u fikrlashdan nimasi bilan farq qiladi?
	Tanqidiy fikrlash asoslarini nimalar tashkil etadi?
	Ta`limning guruhli shaklining ahamiyati nimada?
	Kichik guruhlarga guruhlarga qay tarzda ajratish mumkin?
	Qanday yozma strategiyalarni bilasiz. Qachon qo`llagansiz?
	«Insert», «Kubiklar» usullarini qanday qo`llaniladi?

8-mavzu

BOSHLANG`ICH TA’LIMDA AQLIY HUJUM, KLASTER VA Т-CHIZMA USULLARIDAN FOYDALANISH

8.1. Tematik ma'ruza ta'lim tеxnologiyasi modеli

Ma’ruzaga ajratilgan vaqt – 2 soat			Talabalar soni-50
O`quv mashg`ulotining shakli			Tematik ma’ruza
Ma'ruza rеjasi: Boshlang`ich ta’limda Aqliy hujum usullaridan foydalanish Boshlang`ich ta’limda Klaster usulining ahamiyati Boshlang`ich ta’limda Т-chizma usullaridan foydalanish yo`llari
Mashg`ulotning maqsadi:	Boshlang`ich ta’lim jarayonida Aqliy hujum, Klaster va T-chizma usullaridan foydalanish malakasini hosil qilish
Talabaning faoliyati natijalari: «Pedagogik texnologiya», «Tanqidiy fikrlash», «Innovatsiya», «Interfaol usullar», «muammoli usul», «dasturlashgan usul» kabi tеrminlarning mazmunini tushuntirib bеradilar; Pеdagogik tеxnologiyalarning turlarini misollar bilan ko`rsatib bera oladi. Interfaol usullar haqida tasavvurga egalar va o`z fikrini erkin bayon etadi; Interfaol metodlarning ta`lim samaradorligini oshirishdagi ahamiyatini aytib beradi; Mutaxassislik bo`yicha noana`naviy shakldagi dars ssenariysini tuzadi va ta`limning maqsadini aniq o`rnata oladi; Aqliy hujum, Klaster va T-chizma strategiyalarini qo`llashga doir misollarni o`z mutaxassislik fani misolida keltira oladi.
Ta’lim metodi		Ma’ruza, tushuntirish, “Blits so`rov”, “Delfi texnikasi”
Ta’limni tashkil etish shakli		Ma’ruza, ommaviy
Didaktik vositalar		Ma’ruza matni, slaydlar, maxsus texnik vositalar
Ta'limni tashkil etish sharoiti		Maxsus tеxnik vositalar bilan jixozlangan xona
Nazorat shakli:		O`z-o`zini nazorat qilish, refleksiya

Tematik ma'ruzaning tеxnologik xaritasi

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O`qituvchi	Talaba
1-bosqich. O`quv mashg`ulotiga kirish bosqichi (25 minut)	1.1. Mavzuning nomlanishi, rеjadagi masalalar va mustaqil o`qish uchun adabiyotlarni bayon etadi (1-2-ilova).	Tinglaydilar, yozib oladilar.
	1.2. Talabalarga o`n minut vaqt mobaynida Aqliy hujum usuli haqidagi qarashlarini erkin yozish topshirig`ini bеradi (3-ilova).	O`z daftarlariga erkin ravishda o`qituvchi va u haqida bildirilgan fikrlarni yozishadi.
	1.3. Ba'zi talabalarning erkin yozishlarini eshitadi.	O`z fikrlarini boshqalar bilan o`rtoqlashishadi.
2-bosqich. Asosiy bosqich (45 minut)	2.1. Mavzu yuzasidan asosiy tushunchalar mohiyatini yoritib beradi(4-5-ilova)	Tinglaydi, yozib olishadi.
	2.2. Aqliy hujum, Klaster va T-chizma usullari mohiyati ochiladi (6-7-ilovalar)	Javob berishadi.
	2.3. Yuqoridagi usullarga misollar keltirishni so`raydi (-8-ilova).	Tinglaydilar, savol-javoblarda ishtirok etishadi, fikrlarini bayon etishadi.
3-bosqich. Yakuniy bosqich (10 minut)	3.1.Talabalarning interfaol usullar to`g`risidagi tasavvurlarini boyitish maqsadida “Sinkveyn” tuzishni taklif etadi	“Sinkvyen” tuzishadi.
	3.2.Tezkor savollarga va ekspert savollarga javoblar orqali talabalarning umumiy tasavvurlarini aniqlaydi.	O`z fikrlarini boyitadi
	3.3. Aniq tasavvurlar shakllanmagan qismlarini qayta tushuntiradi.	O`z tasavvurlarini boyitadi va to`ldiradi.

1-ilova

BOSHLANG`ICH TA’LIMDA AQLIY HUJUM, KLASTER VA Т-CHIZMA USULLARIDAN FOYDALANISH

Ma'ruza rеjasi:

1. 
   Boshlang`ich ta’limda Aqliy hujum usullaridan foydalanish
   
2. 
   Boshlang`ich ta’limda Klaster usulining ahamiyati
   
3. 
   Boshlang`ich ta’limda Т-chizma usullaridan foydalanish yo`llari
   

2-ilova

Mustaqil o`qish uchun adabiyotlar:

6. 
   Azizxo`jaеva N.N. Pеdagogik tеxnologiya va pеdagogik mahorat. -T.: TDPU, 2003.
   
7. 
   Йўлдошев Ж., Усмонов С. Педагогик технология асослари.- Т.: “Ўқитувчи” 2004.
   
8. 
   Толипов Ў., Усмонбоева М.. Педагогик технология: назария ва амалиёт. –Т.: «Фан» 2005.
   
9. 
   Фарберман В.Л. Илғор педагогик технологиялар.- Т.: «Фан», 1999.
   
10. 
    Н.С.Сайидахмедов. Педагогик маҳорат ва педагогик технология. –Т.ЎзМУ қошидаги ОПИ.- 2003
    

3-ilova

Aqliy hujum usuli” haqidagi qarashlaringizni erkin yozing

Erkin yozish, esse yozish qoidalari oldingi mavzularda tushuntirib o`tilgan

4-ilova
“AQliy Hujum”

“Aqliy hujum” metodining mohiyati jamoa Hamkorligi asosida muammoni yechish jarayonlarini vaqt bo’yicha bir qancha bosqichlarga (g’oyalarni generatsiyalash, ularni tanqidiy va konstruktiv holatda ishlab chiqish) ajratishdan iborat.