Elektron ta’lim resurslari
www.pedagog.uz
www.apkpro.ru/content/view
www.prometeus.nsc.ru/contents/books/slasten
4.
www.relarn.ru/conf/conf2007
http://vilenin.narod.ru/Mm/Books/
http://www.allmath.ru/
http://www.ziyonet.uz/
http://window.edu.ru/window/
ILOVA
Mavzu: Otlarda birlik va ko`plik
Darsning texnologik xaritasi
Mavzu
|
Otlarda birlik va ko`plik
|
Mavzuga doir tayanch so`zlar
|
Kim? nima? Kimlar? Nimalar?shaxs, bola, buvijon, ota, qor, chana, dehqon, bog`bon, kasbga oid so`zlarga so`roq berib, ularni farqlashni o`rganish
|
Mavzuning qisqacha ta’rifi
|
O'quvchilarni birlik va ko'plikdagi otlar bilan tanishtirish, birlikdagi otlar bilan ko'plikdagi otlarni farqlash, mashqlarni to`g`ri bajarish va husnixat asosida yozish malakasini rivojlantirish;
|
O`quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi
|
Metod: : ,,Blits”so`rov metodi,Tarmoqli klaster”,,Charxpalak”metodlari asosida
Shakl: jamoa, guruh bilan ishlash.
Jihoz: mavzuga oid rasmlar,videofilmlar, multimediyalar, tarqatmalar asosida.
Nazorat: o`quvchilarni darsda faolligi kuzatilib, husnixatlari nazoratga olinadi.
Baholash: o`quvchilar baholanib, rag`batlantirilib, reytingi dars oxirida e`lon qilinadi.
|
Darsning maqsad va vazifalari
|
Ta’limiy maqsad:o'quvchilarni birlik va ko'plikdagi otlar bilan tanishtirish, birlikdagi otlar bilan ko'plikdagi otlarni farqlash, mashqlarni to`g`ri bajarish va husnixat asosida yozish malakasini rivojlantirish;
Tarbiyaviy: o`quvchilarda do`stlik, hamjihatlik, kasblarga nisbatan mehr, sinf jihozlarini avaylab asrash kabi ijobiy sifatlarni tarbiyalash;
Rivojlantiruvchi: birlikdagi va ko`plikdagi otlarni farqlash ko`nikma va malakalarini rivojlantirish.
|
Kutilayotgan natija
|
Dars yakunida o`quvchilar kim? nima? Kimlar? Nimalar? so`roqlariga javob berish malakasiga ega bo`lishadi.Birlikdagi va ko`plikdagiotlarni farqlashni o`rganadilar. O`quvchilarda do`stlik, hamjihatlik, kasblarni sevish xususiyatlarini shakllanadi
|
Dars jarayoni va texnologiyasi
Ishning nomi
|
Bajariladigan ish mazmuni
|
Metod
|
Vaqt
|
I bosqich
Tashkiliy qism
|
Salomlashish, yil fasllari haqida suhbat.
O`quvchilar davomati aniqlanadi.
Har bir o`quvchining darsga tayyorgarligi tekshiriladi.
|
Suhbat
|
3 daqiqa
|
II bosqich
O`tilgan mavzuni so`rash va mustahkamlash
|
Dars davomida rioya qilish lozim bo`lgan: husnixat bilan yozish, mashqlarni bajarishga faol qatnashish, dars shiori ishlab chiqish;
O`tilgan darsni ,,Tezkor savol- javob” metodi orqali so`rab baholash;
|
Munozara
|
5 daqiqa
|
III bosqich
Yangi mavzu bayoni
|
1. Yangi mavzu otishga tayyorgarlik ko`rish;
2. O`qituvchi ot so`z turkumi,haqida tushuncha beradi va birlikdagi hamda ko`plikdagi otlarni farqlashni ko`rgazmalar orqali tushuntiradi
3.“Tarmoqli klaster” usuli orqali o`quvchilar bilimi tekshiriladi;
4. Mashqlar bajariladi;
|
Suhbat
Musobaqa
Suhbat
Husnixat
Og`zaki savol-javob
|
20 daqiqa
|
IV bosqich
Yangi mavzuni mustahkamlash
|
Yangi mavzuni turli o`yinlar orqali mustahkamlanadi.,,Charxpalak” metodi orqali mustahkamlanadi.
|
Didaktik o`yin
|
7 daqiqa
|
V bosqich
Baholash.
Dars yakuni
|
O`quvchilarning darsda ishtiroki hisobga olinib, reytingi e’lon qilinadi va dars yakunlanadi. Rag`bat kartochkalari beriladi.
|
Og`zaki
|
3 daqiqa
|
VI bosqich
Uyga vazifa
|
223-mashq tushuntiriladi.
|
Tushuntirish
|
2 daqiqa
|
Darsning borishi
Tashkiliy qism.
O`qituvchi sinfga kiradi. O`quvchilar bilan salomlashadi.
O`qituvchi: Aziz oquvchilar, bugun kim navbatchi?
O`quvchi: Bugun men navbatchi.
O`qituvchi: Yilda nechta fasl bor?
O`quvchi: 4 ta.
O`qituvchi: Hozir qaysi fasl?
O`quvchi: Qish fasli.
O`qituvchi: Qish faslida qaysi buyuk allomalarni tavallud topgan kunlarini nishonlaymiz?
O`quvchi: G`azal mulkining sultoni Alisher Navoiy va Mirzo Boburning tavallud topgan kunlarini nishonlaymiz?
O`qituvchi: Hozir qaysi oy?
O`quvchi: Fevral oyi.
O`qituvchi bolalarning darsga tayyorgarligini tekshiradi.
O`qituvchi: Aziz bolajonlar, darsga hamma tayyormi?
Hamma o`quvchilar o`quv qurollari borligini ya’ni: daftar, darslik, kundalik, ruchka, qora qalamlarini tekshirib chiqadi.
O`qituvchi: Demak, hamma darsga tayyor. Bolajon, bizlar dars davomida nimalarga, qaysi qoidalarga rioya qilishimiz kerak?
O`quvchilar: Biz ona tili darsida asosan husnixat bilan yozish va mashqlarni bajarishga faol qatnashishimiz kerak.
O`qituvchi: Ona tili darsining shiorini aytamiz.
O`quvchilar: Ona tili darsimiz,
Onam tili darsimiz.
O`zbek tilini chuqurroq
O`rganishdir burchimiz.
II. O`tilgan mavzuni so`rash va mustahkamlash.
O`qituvchi: Balli, dono bolalarim. Hozir biz siz bilan,, Tezkor savol- javob” so`rov metodi asosida o`tilgan mavzuni mustahkamlaymiz.
1)O t deb nimaga aytiladi?
2) Shaxslarni bildiruvchi otlarga misol keltiring?
3) Kishilarning kasbini bildiruvchi otlarga misol keltiring?
1) Tabiat hodisalarini bildiruvchi otlarga misollar keltiring?
2) Transport vositalarini bildiruvchi otlarga misollar keltiring?
3)Kasbga oid otlar qanday so`roqlarga javob bo`ladi?
1) O` quv qurollarini bildiruvchi otlarga misollar keltiring? 2)Shaxsni bildirgan otlar qanday so`roqlarga javob bo`ladi?
3)O t qanday so`roqlarga javob bo`ladi?
DONOLAR ZUKKOLAR ZIYRAKLAR
Turnalar hoy turnalar
Pastlab uchingiz
Bizning ko`l va daryolar
Bag`rin quchingiz
Soylar to`lib oqadi,
Qizlar chechak taqadi,
Xushbo`y hidlar sochadi.
Bu qaysi fasl?
Ishlaringiz ,,besh” bo`lsin!
Quvonch sizga yor bo`lsin
Hoy, bolalar ,bolalar,
Chamandagi lolalar
III-Yangi mavzuning bayoni:,, Otlarda birlik va ko`plik”.
Shaxs va narsani bildirib kim? yoki nima?so`rog`iga javob bo`lgan so`zlar
ot deyiladi.
Otlar birlik shaklida (o'quvchi, bulbul) va ko'p shaklida (o'quvchilar, bulbullar) qo'llanadi.
Birlikdagi otlar kim? yoki nima? so'rog'iga javob bo`ladi.
Ko'plikdagi otlar kimlar? yoki nimalar? so‘rog'iga javob bo'ladi.
-lar qo'shimchasi birlikdagi otdan ko'plikdagi ot hosil qiladi.
Qoida! Otlar birlik shaklida (o'quvchi, bulbul)
va ko'plik shaklida (o'quvchilar, bulbullar) qo'llanadi.
Birlikdagi otlar kirn? yoki n i m a ? so'rog'iga, ko'plikdagi otlar kimlar? yoki ni malar? so'rog'iga javob bo'ladi.
-lar qo'shimchasi birlikdagi otdan ko'plikdagi otni hosil qiladi. Bir shaxs va narsani bildirgan ot birlikdagi ot, birdan ortiq shaxs va narsani bildirgan ot ko'plikdagi ot ekanini esda tuting!
221- mashq .
Gaplarni o'qing. Ajratib ko'rsatilgan otlarga savol bering.
1. O'quvchi topshiriqni to'g'ri bajardi. 2. O'quvchilar sayohatga tayyorgarlik ko'rdilar. 3. Bulbullar gulzorda sayraydi. 4. Bulbul qafasda yashay olmaydi. 5. Qal-dirg'ochlar ilk bahorda uchib keladi. 6. Ayvonga qaldirg'och uya qurdi. 7. Men o'qigan kitob juda qiziq ekan. 8. Kutubxonada kitoblar saqlanadi.
Bir narsa va shaxsni bildirgan otlar bilan birdan ortiq narsa va shaxsni bildirgan otlarni aniqlang, namunada ko'rsatilganidek ikki ustunga ajratib yozing.
N a m u n a:
Birlikdagi otlar: Ko'plikdagi otlar:
о 'quvchi о 'quvchilar
N
|
Birlikdagi otlar
|
Ko`plikdagi otlar
|
1
|
O'quvchi
|
. O'quvchilar
|
2
|
. Bulbul
|
Bulbullar
|
3
|
qaldirg'och
|
Qaldirg'ochlar
|
4
|
kitob
|
kitoblar
|
Dam olish daqiqasi
Husnixat derlar meni,
Kimki chiroyli yozsa,
Biling shuni do`stlarim,
Maqtayman uni rosa.
Maqollar bahsi
Ilmsiz - bir yashar, Ilmli - ming yashar.
Ona yurting - oltin beshiging.
Izzat tilasang, ko'p dema, . Sihat tilasang, ko'p yema.
Do'st bo'lsang, do'stingning aybini tuzat.
Duo bilan el ko'karar, Yomg'ir bilan yer ko'karar.
El qo'risang, o'zarsan, Qo'rimasang, to'zarsan.
Vaqting ketdi - naqding ketdi.
222- mashq. O'qing.
Qo'shiq kuylar qizaloq,
Tinglar bog'lar, dalalar,
Ovozi sho'x qo'ng'iroq,
Qo'shiq nurday taralar (Rauf Tolib)
Ko`plikdagi otlarni birlikdagi otlarga aylantirib yozing.
Kuylar – kuy
Bog`lar- bog`
Dalalar- dala
IV-Yangi mavzuni mustahkamlash:
,,Charxpalak” metodi asosida
I-guruh
N
|
Birlikdagi otlar
|
Ko`plikdagi otlar
|
1
|
kitob
|
?
|
2
|
qalam
|
?
|
3
|
ruchka
|
?
|
4
|
qog`oz
|
?
|
II-guruh
N
|
Birlikdagi otlar
|
Ko`plikdagi otlar
|
1
|
?
|
olmalar
|
2
|
?
|
noklar
|
3
|
?
|
uzumlar
|
4
|
?
|
qovunlar
|
III-guruh
N
|
Birlikdagi otlar
|
Ko`plikdagi otlar
|
1
|
terak
|
?
|
2
|
chinor
|
?
|
3
|
archa
|
?
|
4
|
qayin
|
?
|
V-Baholash.
Rag`bat kartochkalari orqali o`quvchilar bilimlarini baholash. Baholash marosimida har bir o`quvchining bahosini izohlab berish. Baholash vaqtida o`quvchilarni shaxsiy munosabatlarini emas, balki bilimlarini, sayu-harakatlarini hisobga olish.
VI-Uyga vazifa.
223-mashq. Berilgan qoidani yodda tuting!
Jumanov Odilning malaka oshirish davrida o‘z-o‘zini rivojlantirishi va mustaqil bilim orttirishi bo‘yicha bajarilgan ishlari
Toxir Malik “Alvido yoshligim” qissasiga
ESSE
Har bir inson tug`ilib voyaga yetar ekan, hayotda o`z yo`lini topishda, hayotda o`z qadr qimmatini bilish hamda hayotida o`z hayot yo`lini belgilashda unga hamroh bo`luvchi bu buyuk kitobdir.
Kitob muzlagan dengizni yorishga qurbi yetadigan quroldir. Shunday ekan barchamiz kitob o`qishga shoshilaylik. Men ko`pgina badiiy va ilmiy ommabop kitoblar o`qib turaman. Eng so`ngi o`qigan kitobim bu yozuvchi Toxir Malik qalamiga mansub “Alvido bolalik” qissasidir. Yozuvchi Toxir Malikning ko`plab kitoblari nashrdan chiqqan bo`lib barchasi kitobxonlar ko`nglidan joy topib kelmoqda. O`qiganlarning barchasi ma’naviy ozuqa olgan deb o`ylayman . “Alvido bolalik” qissasini o`qib chiqib bu kitobda o`smirlar va yoshlarga to`g`ri yo`l ko`rsatibgina qolmay katta yoshdagi kitobxonlarni ham mushohadaga chorlab o`zlariga yoshlarni tarbiyalashda adashmaslik to`g`ri yo`l topishga kattalarning o`rni naqadar katta ekanligini o`qtirgan holda qissa qahramoni Qamariddin misolida ko`rsatadi. Asardagi asosiy mavzu – hechkim jinoyatchi bo`lib tug`ilmaydi. Bolani atrof muhit jamiyatdagi turli illatlar jinoyatchiga aylantiradi. Asarning bosh qahramoni Qamariddin yoshligidan bolalar uyiga ota-onasi tashlab ketadi. U shu yerda voyaga yetar ekan, tengdoshlari oldiga tashrif buyurgan ota onalarni ko`rib ich-ichidan siqildi. Darslarga borish uchun ko`chadan o`tar ekan atrofdagi odamlar unga qarata haqoratomus so`zlarni ishlatishib Ey “xaromzodalar” bu ko’chadan o`tmanglar deyishar edi. Bu gaplar uning yurak yuragiga og`ir botardi. Bu so`zlardan uning ko`nglida shunday fikrlar aylanardi-“ Nega bizni haqoratlashadi, bizning aybimiz nima tashlab kegan ota-onamizku!. Bu hol qayta takrorlanavergach Qamariddinnig yuragida qasos alangasi o`t oldi. Kunlarning birida bolalar uyidagi tengdoshlari bilan o`sha ko`chadan
o`tayotganda yana o`sha odamlarning “Yana xaromzodalar kelyapdi” degan gapi uning qulog`ga chalinadi va o`sha ondayoq uning ko`zlari qonga to`lib bu gapni aytgan bolalarni ham otalarini ham yerdagi tosh bilan urib xushidan ketkazadi. Uning jinoyat olamiga ilk qadami shu joydan boshlanadi. Bora bora uning jinoyatlari xasis boylar va bolalarni xo`rlaydiganlarga qaratiladi. Asar oxirida anhordan topilgan murdaning xam qotiliga aylanadi. Jinoyat qiiruv bo`limi maayyor Soliyev tergov uchun bergan savolariga u quyidagicha javob beradi. “Mana men ichki ishlarda ishlagim keladi lekin siz meni ishga olmaysiz chunki menga ishonmaysiz – o`tmishim chatoq-da. Meni shunday yaratib qoygan Xudoning o`zi ham hayron bo`lsa kerak. Vaqti kelib u dunyoda so`roq beradigan paytimda men avval shart qo`yaman. Siz avval meni bu xolga tushishga majbur qilgan bandalaringizni olib keeling ular bilan meni yuzma-yuz qiling ana undan keyin savol javobingizni boshlang deyman. Agar meni duzaxga kuyishga hukm qilishsa albatda o`shalar bilan yonib kuyaman. Boshqacha hukmiga ko`nmaman.”
Adib o`smirlar va yoshlarning jinoyat ko`chasiga kirib qolayotganiga befarq qarab turolmagan. Bolalar axloq tuzatish kalonniyalaridagi bolalar …. Ozod,erkin yashab o`qib hunar o`rganadigan yoshdagi bolalar bu yerga qanday tushib qolishadi? Bu savollar o`quvchini mushohada qilishga chorlaydi . Asar mohiyatida mustaqil O`zbekistonimiz yoshlarga yaratilgan sharoitda jinoyat yo`liga kirmasdan yaxshi bilim olib, sport bilan shug`illanib yoshlarning qadriga yetib yashashga chaqiradi.
Lug’at
№
|
O’ZBEK
|
INGLIZ
|
1
|
Boshlang’ich sinf,
|
Elementary,
|
2
|
Insho,
|
Insho,
|
3
|
Ona-tili
|
Mother tongue,
|
4
|
Og’zaki
|
Oral,
|
5
|
Yozma
|
Writing,
|
6
|
Nutq
|
Speech,
|
7
|
Ta’lim
|
Education,
|
8
|
Tarbiya,
|
Teaching,
|
9
|
Metod,
|
Method,
|
10
|
Didaktika
|
Didactic,
|
11
|
Ta’lim sifati
|
Quality of Education,
|
12
|
Ijodiy ish
|
Creative Work,
|
13
|
Faollik
|
Activity,
|
14
|
So’z
|
Word,
|
15
|
Imlo
|
Speech,
|
16
|
Fikir
|
Idea,
|
17
|
Savodxonlik
|
Literacy,
|
18
|
Ilg’or tajriba
|
Ilg Teaching,
|
19
|
Yozuv
|
Writing,
|
20
|
Maktab
|
School,
|
21
|
O’quvchi
|
Reader,
|
22
|
O’qituvchi
|
Teacher,
|
23
|
Kitob,
|
Book,
|
24
|
Parta
|
Part,
|
25
|
Daftar
|
Notebook,
|
26
|
Gramatika
|
Grammar,
|
27
|
Orfografik
|
Orthographic,
|
28
|
Grafik
|
Graphic
|
29
|
Ustoz,
|
Teacher,
|
30
|
Zamonaviy
|
Modern
|
4. Tinglovchi Jumanov Odil Olimjonovichning o‘z kasbiy mahoratini uzluksiz oshirib borishga qaratilgan
YO‘L XARITASI
(“Yo‘l xaritasi”da belgilangan yo‘nalishlar bo‘yicha 3(5) yillik tadbirlar nomi va mazmuni, amalga oshirish mexanizmi, kutilayotgan natijalar diagnostikasi)
№
|
Amalga oshiriladigan tadbir (muammo)
|
Amalga oshirish mexanizmi
|
Amalga oshirish muddati (yil, oy)
|
Kutilayotgan natijalar diagnostikasi
|
1-yil
|
1
|
Masalalar haqida tushinchalar
|
|
02.09.2019
|
|
2-yil
|
2
|
Isbotlashga oid masalalar tuzish.
|
|
02.09.2020
|
|
3-yil
|
3
|
Berilganlarga teskari bo’lgan masalalar tuzish.
|
|
02.09.2021
|
|
4-yil
|
4
|
Rasmlar va qisqa yozuv shartlari bo’yicha masala matnini tuzish.
|
|
02.09.2022
|
|
5-yil
|
5
|
Analogik usuli bo’yicha masalalar tuzish.
|
|
02.09.2023
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |