O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi samarqand viloyati xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi tillarni o‘qitish metodikasi kafedrasi

Boshlang’ichsinflardayozuvmalakalarini
shakillantirishusullari
Boshlang’ichsinflardayozuvmalakalarinishakillantirishusullariquyidagilarnitashkiletadi.
Namunagaqarabyozish.Chiroyliyozuvgao’rgatishningengasosiyusullaridanbirixarflarningshaklininamunaqilibko’rsatishvayozdirishdirxarbirxarfnamunasidoskadabarchao’quvchilarningdiqqatinijalbqilganxoldayokiayrimo’quvchilargadaftardaaloxida –aloxidako’rsatibberishilozim . O’qiuvchiningvazifasiesadoskadaeslabqolganshakllarinio’zdaftarlarigato’g’riaksettirishdir. Doskadayozibko’rsatilayotganxarbirxarfbarchao’quvchilargaaniqko’rinibturishishart , agarayrimo’quvchilaruniko’raolmaganbo’lsalar , aytadantakrorlabko’rsatishlozim. O’qituvchitomonidanxar – birxarfyokixarflarningbog’lanishiog’zakiyokidoskadatushuntirishorqali, qo’lniqayergakerakligiqayerdaqo’lxarakatiningburilishivaqayerdabuxarakatuzilishitalabetilishi, xarflarningbaland – xastligiqaydarajadaligikabiko’rsatmalarorqalitushuntiriladi.
Namunagaqarabko’chiribyozish.Bujudaqadimiyusulbo’lib, xozirgikundaxamo’zqimmatiniyo’qotganiyo’q . O’quvchilarasosanxarflarningshaklini “ Husnixat “ kitobidagiyoki “ Yozuv “ daftaridagiNamanagaqarabko’chiribyozadilar. Namunagaqarabko’chiribyozishtayyorxarflarningustidanyozishganisbatananchamurakkabbo’lib , ularningXarikkilasiniqaysivaqtdaqo’llashnio’qituvchiyaxshibilishikerak . Tayyorxoldaginuqtalarbilanifodalanganxarflarustidanqo’lniyurgizibmashqqilishixtiyorsizjarayonbo’libo’quvchilarbutopshiriqniosonbajaradilaro’quvchilarningdaftarlarigao’qituvchitomonidanyozibko’rsatilganxarbiranamunachiroylivaanifyozilishilozim. “Husnixat“ daprligidaberilgannamunagaqarabyozdirisho’qituvchiningvaqtinitejaydixamdaishlashuchun imkoniyatyaratibberadi. Buninguchunxarbiro’quvchiningoldidadarslikbo’lishizarur.
Nusxako’chirish.Buusulnixarfshaklinito’g’ritasuvvuretaolmaydiganyozishdadaftarchiziqlaridatushuibyokichiqibketadigono’quvchilaruchunqo’lo’lashmumkin. Masalan, biro’quvchiBxarfiniyozishdaxatogayo’lqo’yayotganbo’lsao’qituvchiularninuqtalarbilanifodalabdaftargaqalamdayozibko’rsatadi, o’quvchiesauningustidansiyoxyurgizibchiqadibuusulo’quvchiningshuxarfxaqidagitasavvurinikengroqshakillantiradi. Ayrimxollardanuqtalarifodalanganxarflarorasinikengroqtashlab, ularorasidamustaqilmashqlarnixamtashkiletishmumkin . Shundaginio’quvchishuxarfningyozilishixaqidato’liqtasavvurgaegabo’ladi. Ayrimo’quvchilarchiroyliyozuvgao’rgatishningdaslabkidavrlaridao’quvchilarningxarfvauningunsurlarixaqidaturlitasavvurgaegaqilishuchunyupqaxitoyqog’ozdanxamfoydalanadilar. Bundaymashqlarfaqatyo’lxarakatinio’stirishuchunyordamberdixolos . Uzoqmuddatyozganbolalarxarflarningshaklinimustaqilyokinamanugaqarabyozishdaqiylanadilar. Shuninguchunnusxako’chirishusulidanfaqatyakka-yakkamashqqilishdafoydalanishlozim.