O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi o‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Mediamistifikatsiya
— yaratilgan va axborot maydonida qayd etilgan soxta voqea 
(hodisa yoki holat), u haqiqatga yaqin qator dalillar bilan tasdiqlangan, ommaviy axborot 
vositalari uchun yorqin axborot sababi bo‘ladi. 
Mediasavodlilik 
(media literacy) — xabarlardan foydalanish, tahlil qilish, 
baholash va ularni turli variantlarda (messages) uzatish layoqati”.
42
Mediata’lim 
(media education) — shaxsning ommaviy kommunikatsiya vositalari 
(media) yordamida va materialida rivojlanishi jarayoni, bundan maqsad media bilan 
muloqot qilish madaniyati, ijodiy kommunikativ layoqatlarini,
Mediasavodxonlik — 
(media literacy) — mediata’lim yoki mediani o‘rganish natijasi. 
“Mediani qanchalik ko‘p o‘rgansangiz (media yordamida), shunchalik mediasavodli 
bo‘lasiz: mediasavodxonlik — bu tajriba o‘tkazish, sharhlash/ mediamatnlarni tahlil 
qilish va yaratish layoqati”.
43
Mediasavodxonlik 
— “mediamatnlarni qabul qilish, yaratish, tahlil qilish, ularni 
baholash, hozirgi dunyoda medianing amal qilishiga doir ijtimoiy-madaniy va 
siyosiy kontekstni, mediada foydalaniladigan kodli va reprezentatsion tizimlarni 
tushunish bo‘yicha rivojlangan layoqatga ega mediasavodli insonni tayyorlash 
jarayoni; bunday insonning jamiyatdagi hayoti fuqarolik javobgarligi bilan bog‘liq 
bo‘ladi”. 
Mediatanqid 
— “jurnalistikaning alohida sohasi bo‘lib, jamiyatga OAV faoliyatidagi 
yangi voqeliklar va tendensiyalarni anglashda yordam berishga xizmat qiladi. Ayni 
paytda u refleksiya, zamonaviy bosma axborotni va elekt ron matbuotni anglashning 
o‘ziga xos usuli, jamiyat ko‘zgusi hisoblanib, bozor 
107 
muhitiga tushib qolgan 
ommaviy axborot vositalarining afzalliklari va kamchiliklarini aks ettirishga 
mo‘ljallangan”.
44
Mediata’lim 
— 
pedagogika 
yo‘nalishi 
bo‘lib, 
“ommaviy 
axborot 
kommunikatsiyalari (matbuot, televidenie, radio, kino, video) qonuniyatlarini 
o‘rganishga qaratilgan. Mediata’limning asosiy vazifalari: yangi avlodni zamonaviy 
axborot sharoitida yashashga, real axborotni qabul qilishga tayyorlash, insonni uni 
tushunishga, uning ruhiyatga ta’siri oqibatlarini anglashga o‘rgatish, texnik 
vositalar yordamida kommunikatsiyaning noverbal shakllari asosida muloqot 
shakllarini o‘zlashtirishga erishish”. 
Mediata’sir - 
(effects, media effects) — mediamatnlarning auditoriyaga ta’siri: ta’lim 
va tarbiya sohasida, ongni rivojlantirish, xatti-harakatlar, qarashlar, reaksiyalar, 
javoblarni, axborot tarqatilishini shakllantirish va h.k.
42
Kubey, R. 
Media Education: 
Portraits of 
an 
Evolving 
Field. 
In:
Kubey, R. 
(Ed.) 
Media Literacy in 
the 
Information 
Age. 
— 
New
Brunswick 
& 
London: Transaction 
Publishers, 
1997, 
p.2. 
43
Worsnop, 
C. 
Screening 
Images: Ideas 
for 
Media Education 
(1999).
Mississauga, 
Ontario: Wright Communications. 
44
Короченааш 
А. 
П. 
“Пятая власть?” 
Феномен 
медиа-критики в
контексте 
информационного 
рынка. http://old.kpfu.ru 

---

130