O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat prdagogika instituti huzuridagi xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi

«T- chizmalar»¹⁴ usuli
T-chizma munozara vaqtida qo’shaloq javoblar (ha/yo’q, tarafdor/ qarshi) yoki taqqoslash, zid javoblarni yozish uchun universal grafik organayzer hisoblanadi. Masalan, ta`limning an`anaviy va noan`anaviy shakli haqidagi matn o’qilganidan so’ng, birinchi guruh T- chizmani chizib, uning chap tomoniga an`anaviy ta`limning afzalliklarini berilgan vaqt davomida ko’rsatib berishadi. So’ngra shuncha vaqt ichida bu fikrga qarshi bo’lgan fikrlarni, ya`ni an`anaviy ta`limning kamchiliklarini ko’rsatib o’tishadi. Ikkinchi guruh xuddi shunday chizmada noan`anaviy ta`limning afzallik va kamchiliklarini tahlil qilishadi.
Guruhlarning chizmalari taqqoslanib, so’ngra butun sinf bilan T- chizma tuziladi va muhokama etiladi. Buni quyidagi shaklda berish mumkin:

Ta`limning an`anaviy shakli		Ta`limning noan`anaviy shakli
Afzalligi	Kamchiligi	Afzalligi	Kamchiligi
+	-	+	-

Yoki dars turlarini o’tganda har bir dars turidagi o’qituvchi va o’quvchi faoliyatini quyidagi T- chizma asosida tahlil etish mumkin:

Yangi bilim berish darsi