O’zbekiston respublikasi xalq ta'limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti

Xronologik Sistamalashgan, Kombinatsiyalashagan registrlarga bo’linadi. 
Xo’jalik   operatsiyalarini   iqtisodiy   mazmuniga   qarab guruhlashtirib qayd kiluvchi 
regstrlarga sistemalashgan regstlar deyiladi. 
Hisob regstrlari yozuv mazmunining hajmiga qarab sintetik va analitik hisob regstlariga 
bo’linadi. Sintetik hisob regstlarda operatsiyalar umumlapggirilgan tarzda faqat pul ifodasida 
olib  boriladi.  Sintetik  regstlarga  «Bosh  kitob»  misol  bo’ladi.  Bu  kitobda  schyotlarning  oy 
boshidagi  qoldiqlari,debet  va  kredit  oborotlari  va  oxirgi  qoldiq  summalarda  ko’rsatiladi. 
Ammo sintetik hisob regstrlari ma'lumotlari buxgalteriya hisobiga qo’yilgan vazifalarga tuliq 
javob  bermaydi.  Shuning  uchun  analitik  hisob  regstlari  yuritiladi.  dnalitik  hisob  regstlari 
schyotlar  bo’yicha  moddiy  boyliklar  turlarining  qoldig’i  va  harakati,  tovar  yetkazib 
beruvchilar,  xaridorlar,  xodimlar  bilan  hisob  kitobning  holatini  qayd  qilish  va  nazorat  kilib 
borish  uchun  ishlatiladi.  Buxgag`teriya  hisobida  qo’llaniladigan  hisob  regstlarining 
to’zilishi,ularning o’zaro bog’liqligi,xo’jalik operatsiyalarini ularda ketma-ket yozish usullari 
hamda hisobda qo’llaniladigan texnik vositalar buxgalteriya hisobining shaklini belgilaydi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

Buxgalteriya hisob shakllari,buxgalteriya hisobini yuritish texnikasi va uni tashkil qilish 

borgan  sari  rivojlanib.o’zgarib  kelmokda.  Buxgalteriya  hisobining  kator  shakllari  mavjud. 
Ular quyidagi asosiy printsiplarga kura bir-biridan farq qiladi: 
1) registlarning soni.vazifalari va tashki ko’rinishiga kura;  
2) registrlarda xronologik va sistematik yozuvlar.sintetik va analitik hisobni kushib olib 
borish tartibiga kura; 
3) registrlarga yozuvlarni yozish tartibi va texnikasiga kura.