|
1-chizma.
2-chizma.
28
3-chizma.
4- chizma.
5-chizma.
6-chizma
Ish natijalari:
Quyidagi ishga o`rta va o`rta maxsus ta`lim muassasalari uchun ”elektr toki va
magnetizm” bo`limi bo`yicha fizik laboratoriya mashg`ulotini ishlab chiqish
misolida zamonaviy modellashtirish va dastur vositalari yordamida ishlab
chiqilgan universal yechimlar ko`rsatilgan.
Ishlarning har biri virtual trenajor tartibida bajarilganligi kabi zamonaviy o’lchov
vositalari (USB-6008) yordamida eksperiment tartibida ham bajarilishi mumkin.
Taklif qilinayotgan yechimlar fizikaning ombor tartibi bo`yicha zamonaviy
laboratoriya komplekslarini yaratishda asos bo`lishi mumkin.
Har bir amaliy ish boshqaruv tomonidan bajarishga test savollari bilan,
bilimlarning yakuniy nazorati bilan tugallanadi.
29
Hamma ishlarda eksperiment jarayoni bilan bir vaqtda dinamik tartibda grafik
bog`liqliklarning tuzilishini kuzatish mumkin. Bundan tashqari har bir ishda
o’quvchi foydalanishi mumkin bo`lganlari mavjud.
Ishlar mazmuni RF da kitoblar va dasturlar bilan birlashgan bo’lib unga dasturiy
ta’minot yordam beradi:
O’quv vazifaning bajarilish jarayoni nazorat qilish jurnalini kiritishga;
O’quvchilar qilgan ishi haqida hisobotlarning elektron versiyasini
shakllantirishga;
Nazariya bo’limida metodik material mazmunini o’zgartirishga;
Test topshiriqlari va vazifalarni o’zgartirishga;
Laboratoriya mashg’ulotlari yoki alohida topshiriqlar jarayonini
o’zgartirishga;
eksperement o’tkazish natijalari bo’yicha nazorat savollar mazmunini
o’zgartirishga;
Laboratoriya mashg’lotining vertual ko’rinishi kompyuter eksperementini
real eksperementga mukammal ravishda yaqinlashtirishga yordam beruvchi
jadval bilan to’ldirilishi mumkin.
Mashg’ulot quyidagilar uchun ishlatilishi mumkin:
laboratoriya ishlarini o’tkazish uchun;
tajribalar namoyishi uchun;
o’tilgan mavzularni mustahkamlash uchun;
yangi mavzuni mustaqil ravishda o’rganish uchun;
Misol tariqasida “O’zgaruvchan tok zanjirida aktiv, induktiv va sig’im
qarshilik va o’zgaruvchan tok uchun Om qonunini” mavzusida laboratoriya ishini
keltiramiz. Taklif qilingan ishdan birini tanlaganimizdan so’ng (1- chizma)
berilgan laboratoriya ishining menyusi ishga tushiriladi. (2- chizma). U bilan
tanishish va mashq qilish uchun ro’yxatdan o’tgan foydalanuvchi yoki mehmon
sifatida ishni bajarish uchun kirishishga yordam beradi. Foydalanuvchining
identifikasiya prosedurasi o’tgandan so’ng, ( 3- chizma) bosh sxifa ishga
30
tushiriladi. Uning menyusi tez va qulay dastur bo’limlariga o’tishga yordam
beradi.
Yo’riqnoma bo’limida (4-chizma) taklif qilinayotgan topshiriqlar majmuasi
ishi haqida umumiy axborot mavjud. Bajarilayotgan laboratoriya ishi mavzusi
haqida nazariy qismning qisqacha bayoni “Nazariya” bo’limidan o’qish mumkin.
Ishning eksperimental qismini bajarishga o’tishdan oldin bir qator nazorat
savollariga javob berish kerak. Bu bilan berilayotgan tajriba ni bajarish uchun
zarur bo’lgan nazariy qismining minimal bilimlarini tasdiqlaymiz. Har bir
laboratoriya ishi uchun qator savollar tayyorlab qo’yilgan va savollar
foydalanuvchiga tasodifiy tartibda test shaklida beriladi.(6- chizma). U 5 ta
savoldan iborat. Natijada mashqlarni bajarishga ruxsat beriladi yoki yana harakatni
takrorlash tavsiya etiladi. Test savollariga javob berayotib o’quvchi nazariya
materialni o’qish imkoniyatidan mahrum bo’ladi. Laboratoriya ishini bajarishga
puxsat etilgandan so’ng (7- chizma) ishning bajarish tartibini tanlash menyusi
oshiladi. Bu yerda bajarish tartibini ixtiyoriy o’tkazish kerak bo’lgan tajribalar
ro’yxati keltirilgan.
7- chizma.
8- chizma .
31
9- chizma .
10- chizma.
11- chizma.
12- chizma.
Vertual eksperimentni bajarish jarayonida laboratoriya ishining bajarish va
olingan natijalarni yozish uchun qulay sharoit yaratilib beriladi.
Taklif qilinayotgan ishni bajarish tartibi doimiy ravishda ekranda ko’rinib
turadi. Bu esa vaqtni tejashga va o’quvchilar diqqatini bir joyga jamlashga yordam
beradi. Tajribada mantiqiy, sodda va induktiv tushunarli bo’lgan almashinuv
tajriba jarayonini boshqarishga yordam beradi. Hamma ishlarda tajriba jarayono
bilan bir vaqtda dinamik tartibda grafik bog’liklarning tuzilishini ko’zatish
mumkin.Bundan tashqari har bir mashqda ”oldinda aytib berish” bor, o’quvchi
ulardan foydalanishi mumkin. Hisob- kitoblarni yengillashtirish maqsadida
ekranga kalkulyator chiqarib qo’yilgah.
Jadvalga “natija” tugmasi orqali olingan natijalarni kiritib bo’lgandan so’ng
ularni grafik yoki jadval ko’rinishida ko’rish mumkin. Tajribaviy qism
yakunlanishi bilan o’quvchiga bir qator olingan natijalar bilan bog’liq savollar
32
beriladi. Shubhali natijalarni to’g’rilash uchun zaruriyat tug’ilganda ish bajarish
tartibiga qaytish ham ko’rib chiqilgan. Nazorat savollariga javob berilgandan keyin
bajarilgan eksperiment natijalari hisobotga qo’shiladi.
Zaruriy eksperimentlar soni bajarilib va yakuniy hisobot tuzilgahdan so’ng
o’quvchi yozma ravishda bajarilgan ish haqida qisqacha mustaqil xulosa qilib,
hisobotni o’qituvchi serveriga yuboradi. (12-chizma).
O’qituvchi hisobotni HTML fayl shaklida oladi. U quyidagilardan iborat
bo’ladi:
O’quvchining F.I.Sh;
Laboratoriya ishining nomi;
Hisobot yo’llangan vaqti va sanasi;
Grafik va jadvallar shaklidagi natijalar;
Nazorat savollariga javoblar;
Qilindgan ish haqida xulosa.
Foydalanuvchilar haqida hamma ma’lumot, metodik ma’lumot, ishning
bajarilish bosqichlari, testlar va nazorat savollar variantlari Serverda saqlanadi.
Server administratori yani o’qituvchi osongina kimningdir yordamisiz yuqorida
sanab o’tilgan parametrlarni o’zlashtirishi va muxarrirlashi mumkin.
Laboratoriya ishlarini bunday tarzda o’tkazish uslubi o’qituvchiga bajarilayotgan
ishlarni har xildarajada murakkablashtirishga va ta’limga o’z shaxsiy uslubi va
pedagogik usullarini chuqurlashtirishga yordam beradi.
3. Uskunalar.
Prosesor chastotasi 500 Mgsdan kam bo’lmagan standart PK 128 NB dan
kam bo’lmagan operetiv xotira hajmiga va tarmoqqa ega bolgan;
ViLaB”elektr toki va magnitezm” dasturi bilan diski;
LABVieW talab qilinmaydi
Standart o`quv modullar to’plami o`lchov asboblar (USB-6008)
33
Do'stlaringiz bilan baham: | 
