O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti o‘zbek tili va adabiyoti fakulteti

Mana bu gaplarning 
mag‘zini chaq.
(216) «Qutlug‘ qon»da Mirzakarimboy tilida: ? 
«Bolalik»da, usta tilida: 
- Machitga bor, ustalar pulga qarab o‘tiripti. Lekin 
minora osmonga yetsin, seni arsh a’loga olib chiqadi, 
qari xo‘roz!
(28). «Qutlug‘ 
qon» da, Yo‘lchi tilida: ? 
Badiiy til muammolari nihoyat darajada keng qamrovli bo‘lib, u barcha 
lingvistik – fonetik, leksik, frazeologik, grammatik hodisalar tahlilini o‘z ichiga 
oladi. Ammo bir bitiruv malakaviy ishda ularning barchasini amalda qamrab 
olishning imkoniyati bo‘lmaganligi tufayli diqqatimizni ko‘proq Oybekning so‘z 
qo‘llash mahorati va bundan kelib chiqadigan uslub masalalariga qaratdik.
5
Ўзбек тили синонимларининг изоҳли луғати, 189-бет 

---

3 
Oybekning boshqa asarlarida bo‘lgani kabi «Ulug‘ yo‘l»da ham odatdagi 
turmushda hamda badiiy ijodda mahsuldor qo‘llanilib kelinayotgan umumxalq va 
umumadabiy leksika bilan bir qatorda asar o‘qilayotganda e’tiborni tortadigan 
so‘zlar ham anchagina. Ularni quyidagi guruhlarga ajratib tahlil qilish yozuvchini 
uslubni aniqroq ko‘z oldimizga keltirishimizga ko‘maklashishi mumkin: 
1.Badiiy buyog‘i kuchli bo‘lgan, zamondoshlar ijodida ham faol 
uchraydigan so‘zlar: 
g‘olibiyat, sarbast, illo, g‘oyat
kabi. Inshoolo, buyuk 
Rusiyamiz 
g‘olibiyatga
erishajak. Bunga aminmiz, - dedi Eshonxon bilimdonlik 
bilan (5) (Oybek. Ulug‘ yo‘l. – Toshkent: G‘.G‘ulom nomidagi badiiy adabiyot 
nashriyoti, 1967. Bundan keyin shu manbaning sahifalari ko‘rsatiladi). 
O‘
 sarbast,
 
ziyrak harakatlari dadil, so‘zlari o‘tkir, o‘rtoqlari orasida onabosh qiz
(13). 
2. Umumxalq tilida o‘z variantlari, sinonimlari bilan mavjud, ammo Oybek 
ma’qul ko‘rib ishlaydigan zo‘zlar. Masalan: