O`zbekiston respublikasi xalq ta’limi

SEMINAR MAShG‘ULOTLARI


1-Mavzu: O‘QITUVChI NUTQI MADANIYaTI FANINING PREDMETI VA UNING VAZIFALARI


Reja:

4. 
   Kirish. Nutq madaniyati haqida tushuncha.
   
5. 
   Nutq madaniyati fanining boshqa fanlar bilan aloqasi.
   
6. 
   Nutq faoliyati haqida tushuncha.
   

Tilshunoslik sohalari grammatika, leksikologiya, sintaksis, stilistika fanlari bilan nutq madaniyati fanining o‘zaro munosabati, nutq madaniyatining asosiy muammolari, tadqiqot obekti, kategoriyalari, o‘qituvchi va o‘quvchilarning nutq madaniyati singarilar munozarali muammolardan sanaladi.

Bu kursning asosiy maqsadlaridan biri maktab o‘quvchilari va talabalarga nutq madaniyati tarixidan, ya’ni qadimgi Gresiya, Rim, Afina mamlakatlarida yuzaga kelgan notiqlik san’ati, O‘rta Osiyoda notiqlik san’ati, M.Qoshg‘ariy, Kaykovus, Beruniy, Ibn Sino, A.Navoiy va boshqalarning til va nutq haqidagi mulohazalaridan ma’lumot, ta’lim berishdan iborat.
Nutq madaniyati sohasining fonetika, morfologiya, leksikologiya, sintaksisga asoslangan holda ish ko‘rishi. Nutqda adabiy til normalari buzilishining obektiv va subektiv sabablarini o‘rganishdir.
Adabiy til normalarini mustahkamlashda va puxta egallashda lug‘atlarning ahamiyatini o‘rganish.
Nutqning mantiqiyligi, sofligi, til normalariga salbiy ta’sir etuvchi jargon so‘zlar va dag‘al so‘zlar, dialektizmlar, o‘rinsiz qo‘llangan chet til so‘zlari, so‘z takrorlari va ularning nutqni boyitish, ta’sirchan va ifodaviy qilishni emas, aksincha, nutqiy normani buzishda rol o‘ynashini o‘rganishdan iborat.
O‘qituvchi va o‘quvchilarning nutq madaniyati, bu o‘quvchilar nutq madaniyatini shaqllantirish yo‘llari haqida baxs yuritish nutq madaniyati sohasining asosiy vazifalaridan biridir.