O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'lim vazirligi

71.Savol.  Sport mashqi nima? 
Javob. Sport mashqi pedagogik hodisa bo‘lib, u sportda yuksak natijalarga erishish uchun bevosita 
yo‘naltirilgan maxsus jismoniy mashg‘ulot jarayonidir. 
72.Savol. Sportchi tayyorgarligini asosiy tamonlari nimalardan iborat? 

---

 
105 
Javob.  Sportchining  jismoniy  tayyorgarligi  (umumiy  va  maxsus),  sport  texnik  va  taktik 
tayyorgarligi,  ma’naviy  –  irodaviy  tayyorgarlik,  sportchining  nazariy  tayyorgarliklari  sportchi 
tayyorgarligining asosiy tamonlarini tashkil etadi. 
73.Savol. Sport mashqining vositasi sifatida qo‘llaniladigan jismoniy mashqlar nimalardan iborat? 
Javob. Sport mashqining  asosiy  vositasi hisoblanmish jismoniy mashqlar  1) tanlangan  musobaqa 
mashqlari; 2) maxsus – tayyorlov mashqlari; 3) umumiy tayyorlov mashqlaridan iborat. 
74.Savol. Sport mashqining asosiy tamoyillari nimalardan iborat? 
Javob.  Sport  mashqining  asosiy  tamoyllari  bo‘lib;  yuksak  ko`rsatgichlarga  intilish,  sportchining 
umumiy  va  maxsus  tayyorgarligining  birligi,  sport  mashqi  jarayonining  o‘zluksizligi,  sport 
mashqida  yuklamalarni  asta  sekin  ortirib  borish,  sport  mashqi  yuklamasining  to‘lqinsimon 
o‘zgarishi, sport mashqi jarayoning davriyligi tamoyllari sanaladi. 
75.Savol. Sport mashqi jarayoni qanday davrlarga bo‘linadi? 
Javob. Sport mashqi jarayoni katta (jumladan, yillik va yarim yillik) hamda kichik (bir necha kun, 
bir haftalik) davrlarga bo‘linadi. 
76.Savol. Sport mashqini davrlashda qaysi jihatlar hisobga olinishi zarur? 
Javob.  Sport  mashqi  jarayonlarining  o‘zgarishini  sabablari  va  sharoitlari,  sport  mashqi 
davrlarining  miqdori  va  davomiyligi,  musobaqa  taqvimi,  mavsum  iqlim  sharoitlari,  sport 
mashqining tayyorlov davri, musobaqa davri, o‘tish davri xususiyatlari sport mashqini davrlashda 
hisobga olinadi. 
77.Savol. Bir yillik sport  mashqining tayyorlov davri qanday bosqichlari mavjud.  
Javob. Tayyorlov davrining birinchi bosqichi umumiy tayyorgarligi davri deb sanaladi. Tayyorlov 
davrining ikkinchi (maxsus tayyorgarlik) bosqichi bo‘lib hisoblanadi. Har bir bosqichda o‘ziga xos 
vazifalar bajariladi. 
78.Savol. Sport mashqining asosiy bosqichlari nimalardan iborat? 
Javob.  Sport  mashqining  asosiy  bosqichlari:  dastlabki  sport  tayyorgarligi  bosqichi,  boshlang‘ich 
ixtisoslashish  bosqichi,  chuqur  takomillashtirish  bosqichi,  sportda  “uzoq  yillar  yashash” 
bosqichlaridan iborat bo‘lib har bir bosqich o‘ziga xos sanaladi.