O‘zbekisтon respublikasi

Binolar va tashqi elektr uskunalarining yong‘inga va portlashga

xavfliligi

Binolar va tashqi elektr uskunalar ularda portlash xavfi bo‘lgan muhitlarning yuzaga kelish sharoitiga va imkoniyatiga qarab quyidagi 6 ta sinfga bo‘linadi (4.9

– jadval). Yonuvchi gazlar, bug‘lar, suyuqliklar bo‘lgan tashqi uskunalar (yonilg‘i to‘kish va quyish estakadalari, yengil alangalanuvchi suyuqlikli idishlar va hokazo) uchun bitta P-Ig sinfi belgilangan.

9. 
   – jadval
   

Portlash xavfi bo‘lgan binolarning sinflari

Bino sinfi	Portlash xavfi bo‘lgan aralashmalarning hosil bo‘lish sharoitlari va imkoniyatlari
P-I	Portlash xavfi bo‘lgan aralashma oddiy, qisqa muddatli ishlashda (uskunalarga yuklanish berganda va yuklanish olinganda) hosil bo‘ladi.
P-Ia	Portlash xavfi bo‘lgan aralashmalar avariya ro‘y berganda va jihozlar yoki ventilatsiya buzuq holatda bo‘lgan sharoitda yuzaga kelishi mumkin.
P-Ib	P-Ia dagidek sharoitda, biroq PPKCH 15 % dan yuqoriligidan, gazning hidi o‘tkirligidan, umumiy hajmga nisbatai mahalliy konsentratsiyaning 5 % dan oshmasligidan, yonuvchi gazlarning miqdori va yengil alangalanuvchi suyuqliklarning (ular bilan ochiq alangadan foydalanmay ishlash kerak) uncha ko‘p emasligidan portlash xavfi bo‘lgan aralashmalar paydo bo‘lishi qiyin.
P-II	P-I dagidek, biroq portlash xavfi bo‘lgan changlar uchun
P-IIa	P-Ia dagidek, biroq portlash xavfi bo‘lgan changlar uchun.

Yengil alangalanadigan suyuqlik ochiq holda qo‘yiladigan joydan gorizontal va vertikal bo‘yicha 20 m gacha masofa portlash xavfi bo‘lgan, berk jihozdan 3 m gacha bo‘lgan masofa portlash uchun xavfli zona hisoblanadi.
Portlashining pastki konsentratsiya chegarasi 65 g/m³ dan katta yonuvchi suyuqliklar foydalaniladigan yoki saqlanadigan, hamda chang yuzaga keladigan xonalar va tashqi uskunalarda yong‘in xavfi bor deb hisoblanadi. Ular quyidagi 4 sinfga bo‘linadi (4.10 – jadval).

9. 
   – jadval