O‟zbekiston respublikasi

Ish uchun kerakli jihozlar: Mulyajlar, rangli atlaslar, plakatlar, mulyajlar, releflar.


Ishning borishi: Talabalar yurakni qavatlari, yurak klapanlari, yurakni o‗tkazuvchi sistemasi, yurakni toj arteriyalarini tuzilishini mulyajlar, rangli plakatlar, releflar va atlaslardan ko‘rib o‘rganishadi.


Ishni rasmiylashtirish: Talabalar yurakni qavatlari, yurak klapanlari, yurakni o‗tkazuvchi sistemasi, yurakni toj arteriyalarini tuzilishini rangli ko‘rinishda albomlariga chizib, qisqacha konspekt qilishadi.

MASHG‟ULOT №: 19. KATTA VA KICHIK QON AYLANISH DOIRALARI.

Ishdan maqsad: Katta va kichik qon aylanish doiralarining qon tomirlarini tuzilishini o‗rganish.

Nazariy tushuncha: Kichik qon aylanish doirasi tomirlari.

Kichik qon aylanish doirasi tomirlari gaz almashinuvida ishtirok etadilar. Kichik qon aylanish doirasiga o‘pka stvoli, chap va o‘ng o‘pka arteriyalari va uning shoxlari, o‘ng va chap o‘pka venalari va ularni hosil qiluvchi venalari kiradi. O‟pka stvoli perikard ichida to‘liq joylashgan, venoz qonni o‘pkalarga olib boradi. Uzunligi 5-6 sm, diametri 3-3.5sm. Aorta yoyi ostida, IY-Yko‘krak umurtqasi ro‘parasida o‘pka stvoli chap va o‘ng o‟pka arteriyalarga ajraladi va ulardan har biri tegishli o‘pkalarga boradi. Qon o‘pka arteriyalari orqali o‘pkaga boradi. O‘pkada qon bilan havo o‘rtasida gaz almashinuvchi ro‘y beradi va qon kislorodga tuyinadi. So‘ng, o‘pkalarda kapillyarlardan o‟pka venalari yig‘ilib, har bir o‘pkadan ikkitadan o‘pka venalari chiqadi va yurakning chap bo‘lmachasiga arterial qonni olib keladi. Har bir o‘pka venasi alohida teshik orqali chap bo‘lmachaga ochiladi. Kichik qon aylanish doirasining xususiyatlaridan biri shundan iboratki, arteriyalarda venoz qon oqadi, venalarda esa arterial qon oqadi.

Katta qon aylanish doirasi qon tomirlari

Katta qon aylanish doirasi qon tomirlariga yurakning chap qorinchasidan boshlanuvchi aorta, undan chiqqan bosh, bo'yin, tana, qo'l va oyoq arteriyalari, ulaming tarmoqlari, a‘zolaming mikrosirkulator tomirlari, mayda va yirik venalar, o'ng bo'lmachaga quyiluvchi yuqori va pastki qovak venalar kiradi.