O‟zbekiston respublikasi

Ko‟zning nur sindiruvchi apparati

Ko‘zning nur sindiruvchi apparatiga shox parda, gavxar va shishasimon tana, oldingi va orqa kameralar suyuqligi kiradi.Ko‘zning shox pardaning va gavxarning anatomik tuzilishi yuqorida baen etildi.
SHishasimon tana rivojlanishida uch bosqich tafovut etiladi. Dastlabki rivojlanish bosqichida birlamchi shishasimon tana mezenxima xujayralaridan rivojlanadi. Ikkilamchi shishasimon tananing rivojlanishida mezenxima xujayralari reduktsiyaga uchraydi va neyrogliya xujayralari tomonidan tinik modda sintezlanadi va natijada shakllangan uchlamchi shishasimon tana xosil bo‘ladi. SHishasimon tana dildiroq tinik moddadan iborat bo‘lib, uni 99% suv va zich koldigi vitrein oqsili bilan gialuron kislotasi tashkil etadi. SHishasion tana asosiy nur sindiruvchi apparat, shu bilan birga, ko‘z ichida ma‘lum darajali bosimni saqlab turuvchi tarkibiy qism xisoblanadi. To‘r parda modda almashinuv jarayonlarida xam ishtirok etadi. SHishasimon modda tarkibida nervlar va qon tomirlar bo‘lmaydi.
Rangdor parda shox pardani gavxar bilan kiprikli tana orasidagi bo‘shliqni ikki kameraga ajratadi. SHox parda bilan rangdor parda orasidagi bo‘shliq oldingi kamera deb ataladi. Rangdor parda bilan ko‘z gavxarining oldingi yuzasi orasida xosil bo‘lgan bo‘shliqga ko‘zning orqa kamerasi deyiladi. Ikki kamera bir biri bilan ko‘z korachigi orqali tutashadi. Oldingi va orqa kameralarda suvsimon tinik suyuqlik bo‘lib, u ko‘z ichida okib yuradi. Suvsimon suyuqlikni sekretsiya yo‘li bilan xosil bo‘lishi va suyuqlikni qayta so‘rilish jarayonlari orasida ma‘lum muvozanat saqlanadi, uning natijasida ko‘z bosimi bir meerda saqlanib turadi. Suvsimon suyuqlik juda suyuq bo‘lib, tarkibida faqat 0,02% ga yaqin oqsili bo‘ladi. Unda fibrinogen oqsili bo‘lmaganligi sababli suvsimon suyuqlik quyilib kolmaydi. Rangdor pardaning cheti bilan shox parda orasida oldingi kameraning burchagi xosil
SHunday qilib, quyosh nurlari shox pardadan, suvsimon suyuqlikga, ko‘z korachigi orqali gavxarga, undan shishasimon tanaga va nixoyat, ko‘zning to‘r pardasining eng o‘tkir ko‘rish nuqtasiga - sariq dog‟ga tushadi. Ko‘z soqqasining tubida ikkinchi dog‘ni xam aniqlash mumkin Ko‘rish nervi ko‘z soqqasidan chiqish yerida okimtir dumaloq dog‘ ko‘rinadi. Bu yerdagi tur qavatida tayoqchalar va kolbochkalar bo‘lmaydi va bu soxa butunlay ko‘rmaydi va ko‟r dog‟ deb ataladi.