O‗zbekiston respublikasi

Uzoq muddatli istiqboldagi valutakurslari.

Valuta kursi ham erkin bozordagi har qanday mahsulotning yoki aktivning narxi talab va taklif nisbati orqali aniqlangandek aniqlanadi. Tahlilimizni osonlashtirish uchun erkin bozordagi valuta kursini ikkita qismga bo‘lamiz.Birinchi valuta kursini qanday qilib muddatli davrga o‘rnatilishini tahlil qilamiz, keyin olingan bilimlardan foydalangan holda valuta kursini qanday qilib qisqa muddatga o‘rnatilishini ko‘ribchiqamiz.¹⁶¹
Davlatlararo kelishuvlar bilan o'rnatiladigan valyuta munosabatlarini tashkil etishning davlat-huquqiy shakli sifatidagi valyuta tizimi bir vaqtning o'zida paydo bo'lgani yo'q. Uning pul tizimidan ajrab chiqishi va mustaqil kategoriyaga aylanishi qiymat pul shaklining uzoq rivojlanishi hamda pul o'rnini bosuvchilar paydo bo'lishi jarayonida sodirbo'lgan.
Pul tizimi qiymatning pul shakli pul vazifasining noyob metallarga va so'ng oltinga o'tishi bilan vujudga keladi. Bunda pul tizimini tashkil etish asoslari barcha mamlakatlar uchun umumiy bo'lgan. Bu birinchi navbatda pul metalidan tangalarning erkin zarb etilishi, qiymat belgilarini to'sqinliksiz oltinga almashtirilishi va oltinning bir mamlakatdan boshqa mamlakatga erkin harakatidan iboratdir.

16.5-jadval

Milliy valyuta kursining o‘zgarishiga fundamental omillar ta‘siri¹⁶²

№ Ko‘rs	atkichnomiO‘zgarishi Mil.val/k	ursi	o‘zgarishi
1. Ich	ki foiz stavkalar o‘sish «↑» o‘sish «↑»
2. Xo	rijiy foiz stavka o‘sish «↑» pasayish«↓»
3. Ich	ki narxlarni kutilgan darajasi o‘sish«↑»	pasayish «↓»
4. Ku	tiladigan saavdo cheklovlari o‘sish «↑»	o‘sish «↑»
5. Ku	tiladi gan import darajasi o‘sish«	↑»	pasayish «↓»
6. Ku	tiladigan eksport darajasi o‘sish «↑»o‘si	sh «↑»

¹⁶⁰ Fredric S. Mishkin. The Economics of Money, Banking and Financial Markets.