O‗zbekiston respublikasi

Rivojlangan davlatlarning xalqaro moliyaviyinqirozga

qarshi choralarining ustuvor yo‘nalishlari.


_I nqiroz AQSHning yirik moliyaviy muassasalari Citigroup, Vank of America, JP Morgan Chase, Wells Fargo va boshqalarni qamrabola
boshladi. Bank tizimidagi likvidlilik muammolari, o‗z navbatida, xo‗jalik sub‘ektlari va aholining bank tizimiga bulgan ishonchi pasayishiga, kredit risklarining ortishiga va iqtisodiy qiyinchiliklarga sabab buldi.
Inqiroz banklarning kreditlash sohasidan ishlab chikarish sohasiga ko‗chdi: bozorda taklifning talabdan oshishi kuzatildi va bu holat AQSH avtosanoatidagi yoppasiga ishdan bushatishning kuchayishi bilan yakunlandi. AQSHning inqirozga karshi siyosati bozordagi talabni rag‗batlantirish, yirik biznesga yirik banklar va korporatsiyalarga etarlicha ko‗mak berishga yunaltirildi.
Ishlab chiqarishning tushib ketishi bank kreditlarining qiskarishi, real ishlab chikarish risklarining ortishi bilan birga kechdi. Ishlab chiqarishning pasayishi va risklarningortishi,o‗znavbatida,investitsiyalarni,shuningdek,importtovarlariga bulgantalabningkamayishigaolibkeldi.AQSHPrezidentiB.Obamaning2009-
yilning fevral oyida tasdiklangan inqirozga karshi choralar Dasturi Amerikani tiklash va kayta investitsiyalash Rejasi (American Recovery and Reinvestment Act) nomi bilan ham yuritilib, 3 yil muddatga, ya‘ni 2011- yilgacha ishlab chiqilgan. (3-jadval)



15.3-jadval

AQSHning inqirozga karshi choralar dasturi (American Recovery and Reinvestment Act)

	Yo‗nalishlari	Mlrd. AQSH dollari	Salmog‗i
	Soliq yukini engillashtirish	288	37%
	SHtatlar va mahalliy hokimiyat organlarini soliqlardan ozod qilish	144	18%
	Infratuzilma va fan	111	14%
	Ijtimoiy himoya	81	10%
	Sog‗liqni saqlash	59	7%
	Ta‘lim	53	7%
	Energetika	43	5%
	Boshqalar	8	1%