O‘zbеkiston rеspublikasi


Прогнозда экстраполяция усулларидан фойдаланиш



Download 1,76 Mb.
bet44/46
Sana01.05.2022
Hajmi1,76 Mb.
#601293
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46
Bog'liq
13. Ekonometrika (ma\'ruza matni)

Прогнозда экстраполяция усулларидан фойдаланиш.
Ўртача абсолют ўсиш бўйича экстраполяция. Прогноз иқтисодий ривожланиш вариантларини аввалги ривожланиш омиллари ва йўналишлари прогноз қилиниш даврида ҳам сақланиб қолади деган гипотеза келиб чиқиб аниқлайди. Бундай гипотеза қилишга иқтисодий ҳолат ва жараёнларнинг етарлича инертлиги сабаб бўлади.
Динамик қаторларнинг экстраполяцияси асосида прогноз қилиш ҳар қандай статистик прогнозлашлар сингари эришилиши лозим бўлган аниқ мақсадга йўналтирилган ёки интервалли бўлиши мумкин.
Экстраполяцияни умумий ҳолда қуйидаги функция қийматини аниқлаш деб қараш мумкин.

бу ерда - динамик қаторнинг прогноз қилинадиган қиймати;
l - олдиндан айтилиши лозим бўлган давр;
yi- экстраполяцияга асос қилиб олинган қаторлар даражаси;
aj- тренд тенгламалари параметрлари.
Бир ўлчамли динамик қаторлар экстраполяциялашнинг энг оддий усули шу қаторларнинг ўрта характеристикасини қўллаш ҳисобланади:
- ўртача даражалар, ўрта абсолют ўсиш ва ўсишнинг ўртача тезлиги.
Қаторларнинг ўрта даражаси асосида ижтимоий-иқтисодий ҳолатларни экстраполяциялашда прогноз қилинувчи даража қаторлар даражасининг ўрта қийматига тенг бўлади:

Бу ҳолда экстраполяция прогностик аниқ баҳони беради. Шунга қарамасдан берилган баҳоларнинг амалдаги маълумотлар қийматлари билан аниқ тўғри келиши камдан-кам ҳолларда бўлади. Шунинг учун прогноз натижалари маълум интервалда берилиши керак ва бу интервал



бўйича аниқланади.
Бунда t- Стьюдентнинг t мезони қиймати
- ўртача квадрат хатолик ва у ёрдамида аниқланади.
Ўртача абсолют ўсиш бўйича экстраполяция. Агар ривожланиш йўналиши чизиқли деб қабул қилинса, экстраполяция ўртача абсолют ўсиш бўйича амалга оширилади.

бу ерда - дисперсия қолдиғи
- нинг бошланғич ва охирги қийматлари оралиғидаги ўсиш миқдори
Бизни кизиқтирган нинг прогноз қийматларини топиш учун абсолют ўсиш ни аниқлаш лозим. Кейин yi нинг экстраполяциялашга асос қилиб олинган динамик қатор даражаларини аниқлаб олиб экстраполяция формуласини қуйидагича ёзамиз.
,
t - олдиндан аниқланиш даври.
Ўрта ўсиш тезлиги бўйича экстраполяция динамик қаторлар кўрсаткични эгри чизиқ йўналишида бўлади деган хулосага асосланади. Бунда прогноз қилинадиган қатор қуйидагича аниқланади:



- ўрта геометрик формула ёрдамида ҳисобланган ўсишнинг ўртача тезлиги.
Трендларнинг экстраполяциялашнинг учала усуллари ҳам оддий усуллардир.



Download 1,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish