O‘zbеkistоn rеspublikаsi

Fonetik uslubiyat - Fonetik uslubiyat – nutq tovushining to‘g‘ri/noto‘g‘ri 
qo‘llanishi, urg‘uning o‘rinli/o‘rinsiz berilishi e’tiborga olinadigan uslubiyat bo‘limi. 
Jargon - Jargon – (fransuzcha jargon – «buzilgan til») ham qo‘llanishi 
chegaralangan leksika tarkibi. Kasbi, jamiyatdagi o‘rni, qiziqishi, yoshiga ko‘ra 
alohida guruhni tashkil etgan kishilarning ko‘pchilikdan ajralib turish maqsadida 
ishlatadigan so‘z 
Kinoya - Kinoya – so‘zni teskari ma’noda ishlatish. Kinoyadagi so‘z 
qo‘shtirnoqqa olinadi:
Maqol - Maqol – grammatik jihatdan gap holida shakllangan, xalq 
donishmandligi mahsuli bo‘lgan barqaror birikma. 
Matal - Matal – barqaror birikma turi, to‘g‘ri ma’no ifodalamaydigan obrazli 
ifoda, tugal shaklga ega bo‘lmagan hikmatli birikma. 
Metafora - Metafora (m e t a p h o r a – «ko‘chirish», «ko‘chirma») – biror 
predmet, belgi yoki harakatning boshqasiga tashqi o‘xshashligi asosida ma’no 
ko‘chish hodisasi. 
Metonimiya - Metonimiya (m e t o n i m i a – «yangi nom qo‘yish», «nomni 
o‘zgartirish», «qayta nomlash») –bir narsa va hodisaning nomini makon va 
zamondagi o‘zaro bog‘liqligi asosida ikkinchisiga ko‘chirish usulu. 
Nutq uslubi - Adabiy tilning ijtimoiy hayotdagi ma’lum bir sohada 
qo‘llanadigan ko‘rinishi adabiy til uslubi deyiladi. 
Sinekdoxa - Sinekdoxa (yunon. s y n e c d o c h e – «birga anglash») – qism bilan 
butun munosabati asosida ma’no ko‘chirish usuli. Sinekdoxa metonimiyaning bir 
ko‘rinishi deb ham yuritiladi. 
57 

---

So‘z - So‘z – leksemaning nutqda ma’lum grammatik shakl va vazifa bilan 
ro‘yobga chiqqan ko‘rinishi. 
Til - Til yordamida suhbatlashib, savol-javob qilinadi. Fikr til yordamida 
ifodalanib, uzatiladi. Ajdoddan ma’lumot olib, avlodga uzatamiz. Tilning eng muhim 
aloqa vositasi ekanligi shunda namoyon bo‘ladi.
Til me’yori. Me’yor lisonning ichki qurilish tizimiga nisbatan tashqi omil, 
lisoniy imkoniyatlardan – sinonimik qatorlardan, lisoniy birliklarning dublet, 
allovariant va variantlari, sohaviy birliklaridan har birining voqelanish o‘rinlari va 
xususiyatlarini belgilaydi.
Uslubiyat - Uslubiyat – nutq uslubi va uning turi, til vositasining nutqda 
qo‘llanish imkoniyati, leksik, frazeologik va grammatik sinonimiya masalasini 
tekshiradi va o‘rgatadi.