O‘zbeкiston respubliкasi

Eslatma. She’r o‘qidi birikuvidagi she’r so‘zi belgisiz tushum kelishigida deyilib, u nol shakl sifatida qaralmaydi. «O‘zbek tilining, boshqa turkiy tillarda bo‘lgani kabi, asosiy belgilaridan biri bo‘lgan nol shakl masalasi hali yetarlicha o‘rganilmagan va uning o‘ziga xos xususiyatlarini ochish tilshunosligimiz oldida turgan dolzarb muammolardan biri sanaladi» (H.Ne’matov).
Analitik so‘zshakl nomustaqil ma’noli (asosan, yordamchi) so‘z yordamida hosil qilinadi: maktab uchun, kelajak sari.
Sintetik-analitik shakl ham affiks, ham yordamchi so‘z yoki yordamchi so‘z vazifasidagi mustaqil so‘z bilan hosil qilinadi. Masalan, o‘qib chiqdi, borgan ekan, shaharga tomon va h. Bunda chiqdi so‘zi ushbu o‘rinda -ib affiksi, tomon so‘zi -ga qo‘shimchasi yordamida aralash so‘zshaklni vujudga keltirgan.
Takroriy shakl ham ma’lum bir grammatik ma’no ifodalash uchun xizmat qiladi. Masalan, baland-baland (imorat), qator-qator (daraxtlar), kula-kula kabilar «ko‘plik», «takror» ma’nosini ifodalaydi. Ba’zi manbalarda takror so‘zshaklni ravish sifatida qarash ham uchraydi. Bunda takrorlash natijasida yangi so‘z, lug‘aviy ma’no, so‘zshakl vujudga kelayotganligi nazarda tutiladi. Masalan, qator-qator so‘zshaklida yangi lug‘aviy ma’no qator so‘zining kuchaygan, orttirilgan ifodali ko‘rinishi orqali yuzaga chiqqan.