Oʻzbekiston respublikasi turizm va sport vazirligi oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti

гуруҳ 2,5метрли хандакдан сакраб ўтиш машқини бажариш учун, дастлабки 
холатга югуриб келиб кетма-кетликда, курсант Исмоилов бошловчи – «Олға» 
буйруғини 
беради 
Сакраш машқини кетма-кетликда бажараётган пайитда бўлинма тухтовсиз ёпиқ айлана бўйича 
бир томонга хандакдан сакраш, орқага эса бошқа тўсиқдан утиш билан давом эттиришади. Бу ҳолда 
тўсиқлардан ўтиш 
«Тўхта»
буйруғи берилгунга қадар давом этади. Сунгра гуруҳ раҳбари йўл 
қўйилган хато ва камчиликларга курсантларнинг эътиборини жалб қилади. Бу вақт орасида 
курсантлар бироз дам олишади ва машғулотни яна давом эттиришади. 
Сакрашларни кетма-кетликда бажариш машғулот зичлигини сезиларли даражада оширади ва 
машқларни кўп маротаба қайтаришга эришилади. Бу эса машқларни бажариш техникасини 
мустаҳкамлашга имкон беради. 
 
STATIK CHO’ZISH MASHQLARI SAMARADORLIGI HAQIDA ADABIYOTLAR SHARHI 
Boyboboyev Baxodir G’ulomovich 
Namangan davlat universiteti dotsenti 
Mamajonov Dilshodbek Adxamovich 
Andijon davlat universiteti tayanch doktoranti 
Bekmirzayev Mirjalol Xusanboy o’g’li 
Oʻbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti tayanch doktoranti 
e-mail: 
[e-mail]
Kalit so’zlar: statik mashq, statik cho’zish mashqi, egiluvchanlik, kuch, mushaklar, harakat amlitudasi 
Ключевые слова: статическое упражнение, статическая растяжка, гибкость, сила, мышца, 
объем движений 
Keywords: static exercise, static stretching exercise, flexibility, strength, muscle, range of motion 
Mavzuning dolzarbligi.
Hozirgi vaqtda bolalarning jismoniy faolligining pasayishi tendentsiyasi 
mavjud. Maktab yoshidagi bolalar va yoshlar o’rtasidagi kam harakatlilik jismoniy, aqliy, ijtimoiy va 
kognitiv salomatlikning salbiy oqibatlari, jismoniy tayyorgarlikning pasayishi va keyingi hayotda jismoniy 
faollik darajasining pasayishi bilan bog’liqligi tashvishlidir. Dunyo bo’ylab bolalar va yoshlar o’rtasida 
jismoniy faollikni pastligi va statik faoliyatlarning davom etayotgan tendentsiyasini qayta yo’naltirish 
uchun xalqaro hamkorlik va jamoaviy harakatlar zarur.

---

33 
Maktab amaliyoti shuni ko’rsatadiki, o’qituvchilarning katta qismi statik mashqlardan foydalanmaydi 
va bu mashqlardan darslarda foydalanuvchilar ham ularni qo’llash metodikasida qiyinchiliklarga duch 
kelishadi. Jismoniy tarbiya darslari mazmunidan statik mashqlarning, hususan statik cho’zish 
mashqlarining o’rin egallashi dars samaradorligi va o’quvchilarning jismoniy rivojlanishi va 
tayyorgarligini oshirishda muhim ahamiyat kasb etadi.