O’zbekiston respublikasi transport vazirligi toshkent davlat transport universiteti kafedra: Avtomobil yoʻllarini qurish va ekspluatatsiya qilish Fanning nomi: Avtomobil yoʻllarini ta’mirlash va saqlash texnologiyalari

Harakat ajratuvchi tasmalarni chizish
Mashina markasi DE-21M-02
Bearilgan

L=7000 m

Bir ish smenasidagi ish unumdorligi

Ish kuni.
Ish ko’lami.
Avtomobil yo’lini obodonlashtirish, ko’kalamzorlashtirish, arxitektura-badiiy bezash va jixozlash loyixasini ishlab chiqish.
2017-yilning 11-sentyabr kuni Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Avtomobil yo'llarining arxitektura-lanshaft qurilishi va ko'kalamzorlashtirish tizimini takomilashtirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi qarori imzolangan edi. Mazkur qarorda avtomobil yo'llaridagi qurilmalarning me'moriy-badiiy sifatini tubdan oshirish, Respublikamiz avtomobil yo'llari bo'ylaridagi ko'kalamzorlashtirish va obodonlashtirish ishlarini – yo'l harakati xavfsizligi hamda atrof-muhit muhofazasi masalalarining zamonaviy talablariga javob bergan holda, yagona tizimli va kompleks asosda shakllantirish sifatini tubdan oshirish masalalari ko'zda tutilgan Qaror ijrosi yuzasidan, Avtomobil yo'llari davlat qo'mitasining 2017-yil 12-sentyabrdagi buyrug'iga asosan "O'zyo'lko'kalamzorlashtirish" unitar korxonasi va uning viloyatlardagi hududiy "Yo'lko'kalam" unitar korxonalari tashkil etildi. Tashkil topganiga uncha ko'p bo'lmagan mazkur korxonalar tomonidan joriy 2018 yilning boshidan buyon samarali ishlar yo'lga qo'yildi. Prezident qarorida 2018-yil uchun respublika umumfoydalanish avtomobil yo'llari bo'ylaridagi chegara hududlariga 288 ming dona xar xil turdagi manzarali, butasimon, igna bargli, baland va o'rta bo'yli daraxt ko'chatlari ekilishi belgilab qo'yilgan edi. 2018 yilning I choragi davomida Qoraqalpog'iston Respublikasi va barcha viloyatlardagi mavjud umumfoydalanish avtomobil yo'llari chegarasiga tutash yo'l bo'yi hududlarida 505,1 km uzunlikda ko'kalamzorlashtirish va obodonlashtirish ishlari olib borildi va 230 ming donaga yaqin nihollar ekildi. Jumladan, Andijon viloyatida - 15,5 km, Farg'ona viloyatida - 39 km, Namangan viloyatida - 136 km, Toshkent viloyatida - 8 km, Sirdaryo viloyatida - 141 km, Jizzax viloyatida - 13 km, Samarqand viloyatida - 19 km, Qoraqalpog'iston Respublikasida - 13 km, Qashqadaryo viloyatida - 22 km, Surxondaryo viloyatida - 12 km, Navoiy viloyatida - 18 km, Buxoro viloyatida - 48 km, Xorazm viloyatida - 22 km uzunlikdagi yo'llarda ko'kalamzorlashtirish ishlari bajarildi. Ushbu maqsadlar uchun joriy yilda Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Respublika yo'l jamg'armasi tomonidan 50 mlrd. so'm ajratilishi rejalashtirilgan bo'lib, amalda I chorakning o'zida 29,5 mlrd. so'mlik ishlar bajarildi..

Avtomobil yo‘llari bo‘ylab ekilgan daraxtzorlar quyidagi turkumlarga bo‘linadi.

1) harakat xavfsizligi va ko‘rinishni idrok qilishni(anglash) ta’minlash, yon tomon shamolidan saqlash, yo‘nalishni mo‘ljallashga imkon yaratish va boshqalar;
2) sanitargigienik-mikroiqlim ko‘rsatkichlarini yaxshilash, shovqin, gaz, chang va havoni ifloslanishidan himoyalash;
3) estetik va arxitektura-landshaft. Avtomobil yo‘llarining arxitektura-badiiy tuzilishi darajasini tubdan oshirish, respublikaning avtomobil yo‘llari bo‘ylab yo‘l chekkalari polosalariga yashil navnihollar o‘tkazish va ularni obodonlashtirishga yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash va atrof muhitni muhofaza qilish bo‘yicha zamonaviy talablar bilan chambarchas bog‘liq holda yagona tizimli va kompleks yondoshuvni shakllantirishni talab etadi. O‘zbekiston Respublikasi Avtomobil yo‘llari qo‘mitasi zimmasiga avtomobil yo‘llariga tutash hududlarni ko‘kalamzorlashtirish va obodonlashtirish borasida qo‘shimcha vazifalar va funksiyalar yuklatilgan bo‘lib, quyidagilar uning ushbu sohadagi faoliyatining ustuvor yo‘nalishlari etib belgilangan: avtomobil yo‘llarining hududiy arxitektura-badiiy tuzilishi va landshaft dizayni qismida zamonaviy yondoshuvlarni shakllantirish va amalga oshirish borasida yagona davlat siyosatini olib borish yo‘li bilan avtomobil yo‘llariga ajratilgan polosalardagi yo‘l bo‘yi hududlarini tegishli holatda saqlash bilan bog‘liq ishlarni samarali tashkillashtirish va tizimli asosda amalga oshirish; respublikaning har bir mintaqasidagi iqlim sharoitlarini hisobga olgan holda avtomobil yo‘llarini obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish sohasida ilg‘or zamonaviy texnologiyalar va xalqaro standartlarni keng ko‘lamda qo‘llash orqali ilmiy-tadqiqot ishlarini oqilona tashkil etish; avtomobil yo‘llari va ularning konstruktiv elementlarini noqulay ob-havo-iqlim omillarining ta’siridan himoya qilish bo‘yicha ilg‘or xalqaro tajribani sinchiklab o‘rganish natijalariga ko‘ra avtomobil yo‘llariga tutash hududlarni transportning bulg‘ashi va tashlanmalaridan muhofaza qilishning eng samarali va amaliyotda muvaffaqiyatli sinovdan o‘tgan zamonaviy usul va texnologiyalarini joriy etish; idoraviy oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari negizida, zamonaviy talablarni hisobga olgan holda, avtomobil yo‘llarini loyihalash, arxitekturabadiiy jihatdan tuzish va landshaft dizayni bo‘yicha yuqori malakali kadrlar tayyorlash va qayta tayyorlashni sifatli tashkil etish.