1.3.Vagonlarni hisobga olish hujjatlar.
Yuk tashishga qo‘yiladigan asosiy talab, bu, yuk oluvchiga yuklarni but saqlagan holda o‘z vaqtida yetkazib berishdan iborat. Tashishga taqdim etilayotgan yukni, yuk jo‘natuvchi yuk oluvchi nomiga to‘ldirilgan Yuk xati bilan birga, taqdim etishi shart. Yuk xati, yuk bilan birga ketadi va manzilga yetib borgach, yuk oluvchiga yuk bilan birga beriladi.
Yuk qabul qilish xati- bu, asosiy huquqiy hujjat, ya’ni temir yo‘l bilan yuk yuboruvchi orasidagi kelishuv. Yuk qabul qilish xatida jo‘natuvchi va manzil bekat nomi 4-sonli Tarif qo‘llanmasiga binoan (yuk nomini, tezlik tartibini, yuklangan vagon raqami va texnik normalarini, uning yuk ko‘tarish qobiliyatini, yuk massasi) ko‘rsatiladi. Yuk qabul qilish xati asosida, ularning o‘zaro huquq va majburiyatlari, ushbu yukni tashish shartlari belgilanadi. Manzil bekatida yuk xati yuk oluvchiga beriladi.
Yo‘l qaydnomasi-yuk tashishni hisobga oluvchi statistik hisob hujjatidir. U uch qismdan iborat: yo‘l qaydnomasining o‘zi, uning bo‘lagi, yuk qabul qilish chiptalari. Yo‘l qaydnomasida, yuk xatidagi ma’lumotlardan tashqari, yuklarni yetkazish muddati norma bo‘yicha va haqiqatda, bir temir yo‘ldan boshqa temir yo‘lga o‘tish bekatining kalendar shtempeli, qisqa tashish masofasi, to‘langan tashish haqi va qo‘shimcha yig‘im va boshqalar jami ko‘rsatiladi.
Yuklarni jo‘natish momenti bo‘yicha Hisobot tuzish uchun quyidagi yuk hujjatlardan foydalaniladi:
Yuk tashish Yo‘l qaydnomasi bo‘laklari, GU-29, GU-29a, GU-29b, GU-29ts, GU-30, GU-31, GU-31a. shakllari;
To‘g‘ri xalqaro yo‘nalishda yuk tashish Yo‘l qaydnomalasi bo‘laklari;
Qo‘l yuki vagonlarida yuk tashish Yuk- qo‘lyuki chiptasi bo‘laklari, LU-12b. shakli;
Vagonli yuk jo‘natmalarni yo‘lovchi poezdlarda tashish Yo‘l qaydnomasi bo‘lagi, LU-12v. shakl va ishlamaydigan park vagonlarida yuk tashish Yo‘l qaydnomasi bo‘lagi, GU-64 shakl;
Xorij temir yo‘llaridan qabul qilingan yuk Chiptasi bo‘laklari, INU-3, INU-83 shakllari;
Jo‘nashga qabul qilingan va vagonlarga ortilgan yuklar bo‘yicha bekatlar hisobotlari, GU-3;
Yuklar kelish momenti bo‘yicha Hisobot tuzish uchun, quyidagi hujjatlardan foydalaniladi:
Yuk tashish Yo‘l qaydnomalari, GU-29a, GU-29b, GU-29ts, GU-30, GU-31, GU-31a. shakllari;
To‘g‘ri xalqaro yo‘nalishda yuk tashish Yo‘l qaydnomalari;
Vagonli yuk jo‘natmani yo‘lovchi poezdlarda tashish Yo‘l qaydnomasi, LU-12v. shakl va Ishlamaydigan park vagonlarida yuk tashish Yo‘l qaydnomasi, GU-64 shakl;
To‘g‘ri aralash temir yo‘l- suv yo‘nalishi bo‘yicha tashish portlarida yuklarni topshirish Yo‘l qaydnomalari nushasi;
Yuklarni xorij temir yo‘llariga Topshirish qaydnomalari, INU-3, INU-83 shakllari;
Bir temir yo‘ldan ikkinchi temir yo‘lga yuk o‘tayotganida, Yo‘l qaydnomasi orqasida, topshiruvchi bekatning shtempeli sana bilan birga qo‘yiladi. Bu esa, yuk harakati yo‘lini belgilashga va bajarilgan tarif tonno-kilometr yuk aylanmasini taqsimlashga imkon yaratadi. Tashilgan yuk uchun jami tashish haqi, yetib kelgan so‘ngi bekatda aniqlanadi va qo‘shimcha yig‘imlar bilan, Yo‘l qaydnomasida aks ettiriladi.
Tashish hujjatlari, jo‘natish va manzil bekatlarida yuklarni ham jo‘natish va manzil yetib kelish daqiqasi bo‘yicha, hisobga olish imkonini beradi.
Jo‘natish momenti, faqatgina, endi tashiladigan yukni qayd qiladi xolos. Ammo, tashish jarayonida yuz berishi mumkin bo‘lgan turli o‘zgarishlarni hisobga olmaydi.
Etib kelish momenti, manzilga yetib kelish momenti bo‘yicha yuk tashishni hisobga olish usulida, tashish jarayonida yuz berishi mumkin bo‘lgan turli o‘zgarishlar hisobga olinadi.
Yuklarni jo‘nashga qabul qilish Kitobi, bevosita yuk jo‘natuvchidan qabul qilingan, shuningdek suv va avtomobil transportidan, yangi qurulishlardan, xorij temir yo‘llaridan, boshqa temir yo‘l izlaridan qayta yuklangan har bir alohida yuklar uchun, bekat “Tovar idorasi” da to‘ldirib boriladi.
Vagonlarning mavjudlik parkining hisobga olish birlamchi manbalari:
- «Vagonlarni ta’mirdan chiqqan haqida bildirgi» (VU-36);
- «Poezdning natur varaqasi» (DU-1);
- «Bekatdagi navbatchining jurnali» (DU-3) ;
- «Vagonni ta’mirlashga jo‘natish haqida bildirgi» (VU-23).
Yuk tashishda vagonning yuk tashish qobiliyati (yuk ko‘tarish) katta ahamiyatga ega, u ikki usulda hisoblanadi: dinamik qobiliyati va statik qobiliyati
Ro`yxatga olishni o‘tkazish uchun bekatlarda maxsus brigadalar tashkil qilinadi. Ro`yxatga olish o‘tkazilish paytida ba’zi bir bekatlarda manevr ishlari to‘xtatiladi. Ro`yxatga olish bir sutka davomida o‘tkaziladi. Ro`yxatga olish xujjatida quyidagi savollar yoritiladi: vagon raqami, turi, yuk ko‘tarish qobiliyati, vagon tarasi, foydalanish haqida belgilar (ishchi yoki ishlovsiz parki), yukli yoki yuksiz, ishlab chiqarilgan yili, ta’mirlash yillari va x.k.
Do'stlaringiz bilan baham: |