O’zbekiston respublikasi toshkent arxitektura –qurilish instituti bino inshootlar –qurilish fakulteti,,falsafiy va ijtimoiy-siyosiy fanlar’’ kafedrasi falsafa fanidan mustaqil ish mavzu: Kategoriya tushunchasi va turlari



Download 139,85 Kb.
bet1/4
Sana29.04.2022
Hajmi139,85 Kb.
#591814
  1   2   3   4
Bog'liq
Qandaharov To`lqinbek


O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI TOSHKENT ARXITEKTURA –QURILISH INSTITUTI BINO INSHOOTLAR –QURILISH FAKULTETI ,,FALSAFIY VA IJTIMOIY-SIYOSIY FANLAR’’ KAFEDRASI FALSAFA FANIDAN
MUSTAQIL ISH
Mavzu:Kategoriya tushunchasi va turlari
Guruh:15-20 Bajardi:Qandaharov T Tekshirdi:Azimova Ch
Reja:
1. Kategoriya tushunchasi
2. Kategoriya turlari
3. Falsafiy kategoriyalar va ularning mohiyati
Kategoriya so‘zi qadimgi yunon tilidan olingan: «izohlash», «tushuntirish», «ko‘rsatish», degan ma’nolarni anglatadi.
Falsafa tarixida ilk bor kategoriyalarni Arastu ta’riflagan. Uning «Kategoriyalar» asarida ularni turkumlashtirishga harakat qilgan. Xususan, uningcha quyidagi kategoriyalar mavjud: «mohiyat» (substansiya), «miqdor», «sifat», «munosabat», «o‘rin», «vaqt», «holat», «mavqe», «harakat», «azob-uqubat». Keyinchalik Arastu «Metafizika» asarida «mohiyat», «holat» va «munosabat» kategoriyalarini ham izohladi.
a) Yakkalik, xususiylik va umumiylik.
b) Sistema, struktura va element.
v) Mohiyat va hodisa.
g) Butun va qism.
d) Mazmun va shakl.
z) Sabab va oqibat.
j) Zaruriyat va tasodif.
i) Imkoniyat va voqelik.
Faqat alohida narsa-hodisaga xos, uni boshqa narsa-hodisadan farq qiluvchi, takrorlanmaydigan, individual belgi va xususiyatlar birligi yakkalik deyiladi. Yakkalik alohida narsa-hodisalar yoki ulardagi alohida tomon, belgi va xossalarni aks ettiradi.
Ko‘pchilik narsa-hodisalarga (yoki ularning tur va tomonlariga) xos o‘zaro o‘xshash, bir xil, takrorlanuvchi belgi va xususiyatlar birligi umumiylik deyiladi. Umumiylik bir sinf yoki bir turga kirgan narsa-hodisalarni ham ifodalaydi.
Narsa-hodisalarga xos maxsus tomon, xusu­siyatlar birligi xususiylik kategoriyasida aksini topgan. Xususiylik alohidalikka nisbatan umumiy, umumiylikka nisbatan alohida bo‘lgan tomon, belgi, xususiyat va aloqadorliklarni ifodalaydi.

Download 139,85 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish