O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 2019 yil "25"areldagi "107" sonli buyrug’ining2-ilovasi bilan fan dasturi ro’yxati tasdiqlangan

O’quv fanining maqsadi va vazifasi

Pediatriya fanlarini o’qitishdan maqsad – nazariy, uslubiy va amaliy ko’nikmalarni o’zlashtirish yo’li bilan talabani mustaqil faoliyatga tayyorlash, nazariy va klinik fanlarni o’zlashtirish uchun zarur poydevor bilimlarni shakllantirishdir.

Ushbu maqsadga erishish uchun fan talabalarni nazariy bilimlar, amaliy ko’nikmalar, turli yoshdagi bolalarning jismoniy va aqliy rivojlanish monitoringini o’tkazishni, turli yoshdagi bolalarni to’g’ri ovqatlantirish tamoyillarini, eng ko’p uchraydigan kasalliklarni kelib chiqish asoslarini, kasalxonagacha bo’lgan davrda umumiy tashhislash tamoyillari, kasallikni klinik ko’rinishi, laborator va instrumental tekshiruv usullari, zamonaviy davolashni, reabilitatsiyasini, dispanserizatsiya o’tkazishni, kasalliklarni oldini olish (profilaktika) usullarini bilishi va ko’nikmalarini hosil qilish vazifalarini bajaradi.

Talaba:

- bola organizmini anatomo-fiziologik hususiyatlari, bolalar organizmining asosiy jarohatlanish simptomlari va sindromlari, semiotikasi, sog’lom va bemor bolalarni ovqatlantirish tamoyillari;

– homila rivojlanishi – asoslari va unga ta’sir qiluvchi omillar;

– yangi tug’ilgan chaqaloqlarni anatomo-fiziologik xususiyatlarini nazariy asoslari;

– tibbiyot xodimlari va bemorning qarindoshlari bilan muloqotni etik va deontologik asoslarini, bolalar kasalliklarini xavf omillari, zamonaviy tasnifi, klinik kechishlari, asoratlari, tashxisot, zamonaviy davolash usullari, profilaktikasini va sog’liqni qayta tiklashni nazariy asoslari, chora tadbirlari, usullari to’g’risida;

-ambulator sharoitida uchraydigan bolalar kasalliklarni etiologiyasi va patogenezi;

- bemorlarni poliklinika sharoitida reabilitatsiyasi va dispanser kuzatuvi qoidalari haqida tasavvurga ega bo’lishi;

- kasallik tarixini to’ldirish qoidalarini, bolalardan anamnez yig’ishni o’ziga xos hususiyatlarini, ob’ektiv tekshirish qoidalari va ketma ketligini, umumiy qon, siydik, ahlat tahlillarini interpretatsiya qilishni, bolalarga belgi, simptom, sindromlarga ko’ra birlamchi sindromal tashxis qo’yishni, sog’lom bolalarning jismoniy rivojlanish monitoringini o’tkazishni, bir yoshgacha bolalarni ko’krak bilan boqishni zamonaviy tamoyillarini, sun’iy va aralash ovqatlantirish qoidalarini, bir yoshdan katta bolalarni ovqatlantirishni o’ziga xos hususiyatlarini, sut mahsulotlari va qo’shimcha ovqat tayyorlash texnologiyalarini;

– yangi tug’ilgan chaqaloqlik davri kasalliklari etiologiyasi, patogenezi, klinikasi, diagnostikasi va profilaktikasi;

• 
  Yangi tug’ilgan chaqaloqlar birlamchi reanimatsiyasi asoslari;
  

– bolalarning nafas a’zolari, yurak qon-tomir tizimi, oshqozon-ichak kasalliklari, buyrak, qon kasalliklari, allergik kasalliklarda zamonaviy tashxis qo’yish usullarini, davolashning zamonaviy usullarini, profilaktik chora-tadbirlarni amalga oshishini; tor mutaxassislar maslahatiga ko’rsatmalar berishni; bolalarda tez-tez uchraydigan kasalliklarda funktsional, laborator-instrumental (rentgenografiya, EKG, UTT, klinik-laborator) tekshiruvlarni me’yoriy ko’rsatkichlarini va kasalliklardagi o’zgarishlarini; nafas yetishmovchiligi darajasini, surunkali yurak qon-tomir yetishmovchiligi turlarini va darajalarini, surunkali buyrak yetishmovchiligi darajasini va dializga ko’rsatmani, jigar yetishmovchiligi turlarini; immunologik tekshiruvga ko’rsatmalar, ularning me’yoriy ko’rsatkichlarini va kasalliklardagi o’zgarishlarini; immuno korregirlovchi davo turlarini; allergologik kasalliklarda sinamalarni o’tkazish va maxsus davolash usullarini, tashxislash, qiyosiy tashxislash, davolash va profilaktika tadbirlarini;

- aholi orasida kasallikni oldini olish (profilaktika) tamoyillarini;

- kasalliklarni klinik kechishini o’ziga xos xususiyatlarini;

- bemorlarni ambulator sharoitda davolash tamoyillari va usullarini

- dispanser nazorat o’tkazishni va reabilitatsiya qilishni bilishi va ulardan foydalana olishi;

- bolalar kasalxonasida kasallik tarixini to’g’ri to’ldirish, bolalar va o’smirlarda jismoniy va asab ruhiy rivojlanishni baholashni zamonaviy usullari, sog’lom va bemor bolalardan anamnez yig’ish;

- sog’lom va bemor bolalarni teri, teri osti yog’ qavatini (terini umumiy ko’rikdan o’tkazish, elastikligi, namligi, haroratini, yumshoq to’qimalar turgorini, teri osti yog’ qavati qalinligini, dermografizm, qon-tomirlar mo’rtligini aniqlash simptomlarini: bolg’acha, chimchilash, tasma – Konchalovskiy-Leede), suyak-mushak tizimini (suyak-mushak tizimini ko’rikdan o’tkazish, bosh suyagi palpatsiyasi, raxitik tasbexlar, bilak uzuklar, marvarid iplarini palpator aniqlash, epigastral burchakni, “tizza qopqog’ini chayqalish”, flyuktuatsiya simptomlarini, mushaklar kuchi, tonusini aniqlash, traktsiya, qaytalama simptomlari), nafastizimini (ko’rikdan o’tkazish, palpatsiya: ovoz dirillashi, ko’krak qafasi elastikligi va rezistentligi, og’riqli nuqtalar, teri burmalari qalinligini aniqlash; perkussiya: solishtirma, topografik o’pkani pastki chegaralarini, o’pka uchini, Krenig maydoni, o’pka ekskursiyasini; auskultatsiya: bronxial, vezikulyar nafas eshitish soxalarini aniqlash, tashqi nafasni funktsional tekshirish usullari: spirometriya, pikfloumetriya), yurak qon-tomir tizimini (ko’rikdan o’tkazish, palpatsiya: puls, yurak uchi turtkisi, yurak turtkisi; perkussiya: yurakni nisbiy va absolyut chegaralarini, tomirlar tutami kengligini, yurakni ko’ndalang kesimini; auskultatsiya: yurak tonlari eshitish nuqtalari, katta qon-tomirlar – son arteriyasini, arterial bosimni o’lchash), hazm tizimini (ko’rikdan o’tkazish, palpatsiya: qorinni yuzaki, Obraztsov-Strajesko usuli bo’yicha yo’g’on ichak, jigarni, mezenterial limfa tugunlarni, og’riqli nuqtalarni, Merfi, Myussi, Ortner-Grekov, Mendel, Boas, flyuktuatsiya simptomlarini; perkussiya: kichik yoshdagi bolalarda jigarni, katta yoshdagi bolalarda Kurlov usuli bo’yicha jigarni, qorin bo’shlig’ida erkin suyuqlikni perkutor aniqlash; auskulto affriktsiya), siydik hosil qilish va ajratish tizimini (ko’rikdan o’tkazish, palpatsiya: buyrakni Obraztsov-Strajesko, Gyuyon, Botkin usuli bo’yicha, siydik qopini, siydik yo’li og’riqli nuqtalarini, perkussiya: siydik qopini, Pasternatskiy simptomi), qon yaratish tizimini (ko’rikdan o’tkazish, palpatsiya: periferik, mezenterial limfa tugunlari, taloq, perkussiya: taloq, bolani ko’krakka qo’yish, “Kenguru” texnikasini, ko’krak sutini sog’ish, bolani shishachadan ovqatlantirish;

– yangi tug’ilgan chaqaloqni jismoniy rivojlanishi va yetukligini baxolash; sog’lom va kasal chaqaloqni ovqatlantirish usullarini qo’llash; yangi tug’ilgan chaqaloqni parvarishlash asoslari; yangi tug’ilgan chaqaloqlik davri patologik xolatlari diagnostikasi; yangi tug’ilgan chaqaloqlarni reanimatsiyasi asoslari va usullari; Kramer shkalasi yordamida sariqlik darajasini; oila sharoitida epidemiyaga qarshi va profilaktik tadbirlarni tashkil qilish; yangi tug’ilgan chaqaloqlarni immunoprofilaktikasini o’tkazishni;

– kasallik tarixida kundaliklarni, epikrizlarni yozish; tekshiruv rejasini tuzish va natijalarni tahlil qilish; qonni umumiy taxlilini, bioximik taxlili, gemogramma, mielogramma, koagulogramma natijalarni, qonoqish va ivish vaqtini tahlil qilish, qon guruhini va rezus-faktorni interpretatsiya qilish; spirometriya, pikfloumetriya, teri sinamalarini o’tkazish; peshobning, najasning umumiy va bakteriologik taxlilini interpretatsiya qilish; sutkalik diurez monitoringi

• 
  Birinchi yordam berish;
  
• 
  Vaktsinatsiya va revaktsinatsiyani o’tkazish va samaradorligini aniqlash;
  
• 
  Turli yoshdagi bolalarning tana vazni va bo’yini o’lchash;
  
• 
  Bolalarni jismoniy va ruhiy rivojlanishini baholash;
  
• 
  Go’dakni ko’krakka to’g’ri qo’yish texnikasi;
  
• 
  Ovqatlanish ratsionini tuzish;
  
• 
  Qon bosimini o’lchash;
  
• 
  EKG o’tqazish va yurak-qon-tomir kasalliklarida EKG o’zgarishlarini interpretatsiya qilish;
  
• 
  Pikfloumetriya o’tkazish va natijalarini tahlil qilish;
  
• 
  Laborator taxlillarni interpretatsiya qillish ko’nikmalariga ega bo’lishi kerak;
  

2.