174
Laboratoriya mashg`ulotlari kerakli jihozlar bilan ta`minlangan auditoriyalarda har bir
akadem guruhga alohida o`tiladi. Mashg`ulotlar faol va interfaol usullar yordamida o’tiladi,
“Keys-stadi” texnologiyasidan foydalaniladi, vaziyatli masalalar o`qituvchi tomonidan
belgilanadi. Laboratoriya mashg’ulotlari ustida ish olib borilganda talabalar avval giyohvand
vositalar va psixotrop moddalarning kam miqdorda bo’lgan hollarda qanday reaksiyalar va
usullar yordamida chinligi va miqdorini aniqlash usullarini o’rganadilar, so’ngra
ularni
ob`ektdan tegishli usul yordamida ajratadilar, yot moddalardan tozalaydilar va ularga xos
bo’lgan tekshiruv yo’llarini qo’llaydilar. Bu ishlarni olib borishda har bir talaba aniq tahlil
rejasini tuzib olmog’i lozim.
4.
Тalaba tomonidan fan bo`yicha olinadigan
amaliy ko`nikmalar
3-jadval
№
Laboratoriya mashg`uloti mavzulari
Olinadigan amaliy ko`nikmalar
1
Giyohvand moddalar tahlili faniga kirish.
Laboratoriya jihozlari,
giyohvand vositalar va
psixotrop moddalarni saqlovchi ob`ektlardan
namunalar olish, ularni tahlilga tayyorlash.
1.Ashyoviy
dalil
yuborilgan
ob`ektlarning
o`rami
va
butunligi
o`rganiladi;
2.Narkotik va psixotrop moddalar
saqlovchi ob`ektlardan namumalarni
olishni o`rganadi;
3.
Ashyoviy
dalil
muhiti,
rangi,konsistensiyasini o`rganadi
4.
Ob`ekt
namunalarida
uchrashi
mumkin bo`lgan qo`shimchalar (yot
moddalar) va ularni ajratib tahlil qilish
kabi holatlar bilan tanishadilar;
5. Ayrim rangli reaksiyalar orqali
ekspress tahlili yordamida giyohvand va
psixotrop
moddalarni
aniqlashni
o`rganadi.
2
Narkotik
analgetiklar.
Opiy
iste`mol
qilinganligini aniqlash (morfin, narkotin, mekon
kislotasi, mekonin, kodein).
1.
Qora
dorini
tarkibini
aniqlash
maqsadida
qaysi moddalarni aniqlashni
biladi;
2.
Qora dori tarkibida uchrashi mumkin
bo`lgan mekon kislokasi,morfin hamda
narkotin (va boshqa) moddalarni
kimyoviy
reaktsiyalar
yordamida
aniqlashni o`rganadilar
3
Sintetik narkotik analgetiklar (geroin, dionin,
apomorfin).
1.
Morfinning yarim sintetik hosilalari
(geroin,
dionin,
apomorfin)
toza
eritmalarda kimyoviy va fizik kimyoviy
usullarda aniqlashni o`rganadi;
2.
Shu
guruhga
kiruvchi
modda
saqlagan ashyoviy dalildan noma`lum
moddani ajratib, so`ng aniqlashni
175
o`rganadilar.
4
Opioid
narkotik
analgetiklar.
Promedol,
metadon, siklodol, ularni
ajratib olish va tahlil
usullari.
1.
Promedol, metadon, siklodollarni
toza eritmalarda kimyoviy va fizik
kimyoviy
usullarda
aniqlashni
o`rganadi;
2.
Shu
guruhga
kiruvchi
modda
saqlagan ashyoviy dalildan noma`lum
moddani ajratib, so`ng aniqlashni
o`rganadilar.
5
Ashyoviy dalillar va suyuq ashyolardan kokain
alkaloidini ajratib olish va tahlili.
1.Kokain saqlagan ajratmadan kimyoviy
va mikrokristall reaktsiyalar yordamida
aniqlashni o`rganadilar;
2. Kokain
saqlagan ajratmadan YUQX
usulida tahlil qilishni o`rganadilar.
6
Kannabinoidlar.
Ularni
tamaki
qoldiqlari,
o‘simlik qismlari va narkomanlardan olingan
ob’ektlardan aniqlash.
1.Kannabinoidlarni tamaki qoldiqlari,
o`simlik qismlari va narkomanlardan
olingan
ob`ektlardan
dastlabki
reaktsiyalar
yordamida
aniqlashni
o`rganadilar;
2. Kannabinoidlarni ajratmadan YUQX
usulida tahlil qilishni o`rganadilar.
7
Tabiiy fenilalkilaminlar. Efedrin, uning hosilasi
efedron, narkologik ahamiyati va tahlil usullari.
1.Efedrin, uning hosilasi efedronni
kimyoviy va
mikrokristall reaktsiyalar
yordamida aniqlashni o`rganadilar;
2. Efedrin, uning hosilasi efedronni bir
biridan farqlash uchun YUQX usulida
tahlil qilishni o`rganadilar.
8
Sintetik fenilalkilaminlar. Amfetamin va uning
hosilalari, narkologik ahamiyati va tahlil usullari.
Amfetamin va uning hosilalarini fizik-
kimyoviy
usullarda
aniqlashni
o`rganadilar.
9
Barbitur kislota hosilalarini mikrokristalloskopik
usullar yordamida tahlili.
1. Barbitur kislota hosilalarini ayrimlari
misolida umumiy kimyoviy reaktsiyalar
yordamida aniqlashni o`rganadilar;
2. Barbitur kislota hosilalarini ayrimlari
misolida
mikrokristall
reaktsiyalar
yordamida aniqlashni o`rganadilar.
10
Barbitur kislota hosilalarini YUQX “skrining”
usulida tahlili.
Barbitur kislota hosilalarini ayrimlari
misolida YUQX “skrining” usulida
tahlilini o`rganadilar.
11
Barbitur
kislota
hosilalarini
UB
spektrofotometrik
usulda sifat va miqdoriy
tahlili.
Barbitur kislota hosilalarini ayrimlari
misolida UB spektrofotometrik usulda
sifat va miqdoriy tahlilini o`rganadilar
12
Fenotiazin
hosilalari.
Aminazin,
diprazin,
tizersin. Biologik ob`ekt va peshobdan ajratib
olish hamda tahlil qilish.
1.
Fenotiazin hosilalarini pehsobdan
dastlabki
kimyoviy
reaktsiyalar
yordamida aniqlashni o`rganadilar;
176
2.
Fenotiazin hosilalarini pehsobdan
ajratib
olish
hamda
tahlilini
o`rganadilar.
13
1,4-benzodiazepin
hosilalari.
Peshobdan
gidrolizlab ajratib olish va yupqa qatlam
xromatografiya usulida tahlili.
1.
1,4-benzodiazepin
hosilalarini
peshobdan
gidrolizlab ajratib olishni
o`rganadilar;
2.
Gidroliz
maxsulotlarini
yupqa
qatlam xromatografiya usulida tahlilini
o`rganadilar.
14
1,4-benzodiazepin hosilalari. Peshobdan ajratib
olish va tahlili.
Do'stlaringiz bilan baham: 
