O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi


Shamchalarni tayyorlash usullari



Download 4,16 Mb.
bet173/722
Sana31.12.2021
Hajmi4,16 Mb.
#211583
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   722
Bog'liq
farmatsevtik texnologiya (1)

Shamchalarni tayyorlash usullari.

Quyish usuli

Quyish usuli buyicha shamcha, sharcha va tayoqchalar tayyorlanadi (20, 21, 22 -rasmlar), bunda hamma turdagi asoslar qo‘llaniladi. Kuyish maxsus koliplar yordamida olib boriladi. Agar shamcha, sharcha va tayoqcha tarkibiga kiruvchi moddalar asosida eritilsa, bunda bu jarayonda quyiladigan moddalar oz-moz isitilgan holda quyiladi va oxirida sovutiladi.



20-rasm. Shamcha quyish qolipi.



21-rasm. SHarcha quyish qolipi.

22-rasm. Tayoqcha quyish qolipi.

Tarkibga kiruvchi moddalar asosda erimasa solishtirma og‘irligi har xil bo‘lishi natijasida yaxshi aralashmaydi, unda modda taksimlanishi har xil bo‘lib ta‘sir doirasi ham buzilish xavfi tugiladi. Bunday hollarni oldini olish maqsadida quyidagilarga e‘tibor berish kerak:


  1. Eritilgan asosni konsistensiyasi quyuq bo‘lishi kerak.

  2. Massani koliplarga kuyishni tezlik bilan bajarish kerak.

  3. quyilgan formalar tez sovutilishi kerak.

Quyish usulida gidrofob asoslarda shamchalar tayyorlash uchun kerakli miqdordagi dori modda va asos tortib olinadi. SHamcha asosini maxsus chumichda yoki chinni kosachada suv hammomida 40-450 haroratda eritib olinadi. Erigan asosga yaxshi maydalangan dori modda qo‘shib shisha tayoqcha yordamida aralashtiriladi. Ko‘pincha aralashtirish jarayonida ko‘plab xavo pufakchalari kirib qoladi. SHunday paytda aralashtirishni tuxtatib, korishmani suv hammomida biroz qizdirib olish kerak bo‘ladi. Idishdagi korishma bir oz sovigach quyuqlasha boradi va harorat 37-400 bo‘lganda uni koliplarga kuyish mumkin. Koliplar albatta sovitgichda kamida bir soat tutib turilgan bo‘lishi kerak. Maxsus voronka yordamida korishma kolipga quyiladi. SHamchalar kolipdan yaxshi ajralishi uchun kolip uyalarini oldindan vazelin moyi yoki sovunli spirt bilan artish kerak. SHamchalar tulik kotguncha sovitgichda (taxminan 20-30 daqiqa) saqlanadi. Tayyor shamchalar yuqorida aytib o‘tilgan tartibda jihozlanadi.

Shamchalarni quyish usulda tayyorlashda kerakli asos miqdorini oldindan hisoblab topish kerak. Ma‘lumki, qolip uyasining hajmi kakao moyi sig‘imini ko‘rsatadi. Masalan, qolip uyasining hajmi 3 g bo‘lsa, u holda shu kolipda kakao moyidan quyib tayyorlangan shamchalar og‘irligi 3 g bo‘ladi deb tushuniladi. Dori modda ma‘lum bir hajmni egallashini hisobga olgan holda, asos miqdorini bir oz kamaytirib olishga to‘g‘ri keladi. Aks holda kolipga korishmani kuyish vaqtida uning bir qismi ortib qoladi va natijada shamchalar tarkibidagi dori modda miqdori kam bo‘lib qoladi (dozasi kamayadi). Demak, asosning kerakli miqdorini aniq bilish uchun dori modda qancha y hajmni egallashini topish kerak. Buning uchun urin olish koeffitsienti (Ku) yoki teskari o‘rin olish koeffitsientidan (1/Ku) foydalaniladi.



O‟rin olish koeffitsienti 1 g kakao moyi egallagan hajmga qancha miqdor modda sigishini ko‘rsatuvchi ko‘rsatkichdir. Teskari o‟rin olish koeffitsienti esa, 1 g dori modda egallagan hajmga qancha miqdor kakao moyi to‘g‘ri kelishini ko‘rsatadi. Kerakli asos miqdorini hisoblab topishda teskari urin olish koeffitsientidan foydalanish ancha osonroqdir. Amaliyotda keng qo‘llanilayotgan dori moddalar uchun Ku va 1/Ku tajriba yo‘li bilan hisoblab topilgan va maxsus jadvallarda keltirilgan. Masalan, kseroform uchun 1/Ku = 0,21. Bu degani 1g kseroform egallagan hajmiga 0,21 kakao moyi to‘g‘ri keladi. Agar shamcha tarkibidagi dori modda miqdori umumiy og‘irlikning 5% idan kam bo‘lsa, u holda Ku va 1/Ku dan foydalanilmasa ham bo‘ladi.


Download 4,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   722




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish