O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi



Download 1,67 Mb.
Pdf ko'rish
bet205/244
Sana15.08.2021
Hajmi1,67 Mb.
#148042
1   ...   201   202   203   204   205   206   207   208   ...   244
Bog'liq
1-Эпид-амал.машг

Epidemiologayasi 
 
Infeksiya  manbai  bo’lib  bemor  odam,  tashuvchilar  (kasallikni  boshidan 
kechirganlar) va sog’lom bakteriya tashuvchi odamlar hisoblanadi. 
Ko’pincha yuqish kasallikning payqalmas shaklidagi bemorlar va tashuvchilar 
orqali  sodir  bo’ladi.  Eng  xavfli  yuqumli  bo’lib,  kasallanishning  generallashgan 
shaklidagi  bemorlar  hisoblanadi,  chunki  ularning  burun-halqumidan  asosan 
kasallikning birinchi kunlarida juda ko’p meningokokklar ajraladi. 
Kasallikning  payqalmas  shaklidagi  bemorlar  epidemiologik  jihatdan  o’ta 
xavfli  hisoblanadilar,  chunki  gospitalizatsiya  qilinmaganliklari  sababli  sog’lom 
odamlar bilan odatdagidek muloqotda bo’lib, ko’pchilikni zararlashi mumkin. 
Epidemik  serebrospinal  meningitda  ikkita  toifadagi  tashuvchilar  bo’ladi: 
kasallikni boshdan o’tkazgan va sog’lom tashuvchilar. 
Kasallikni  boshdan  o’tkazganlar  sog’ayganlaridan  so’ng  dastlabki  2  hafta 
ichida  atrofdagilar  uchun  xavfsiz  bo’lib  yuradilar,  faqat  5%  ga  yaqinigina 
tashuvchi  bo’lib  qolishlari  mumkin.  Burun-halqum  surunkali  kasalligini  boshdan 
o’tkazgan  tashuvchilar  infeksiya  manbai sifatida  katta  ahamiyatga  ega bo’lishlari 
mumkin. 
Sog’lom  tashuvchilik  belgisiz  meningokokk  infeksiyaning  natijasi  bo’lib 
hisoblanadi.  U  hayot  mobaynida  birlamchi  zararlanganda  ham  yuzaga  chiqishi 
mumkin. Sog’lom tashuvchilarning soni bemorlar sonidan 4-10 marta, ba’zida esa 
undan  ham  ko’p  bo’lishi  mumkin.  V.D.Belyakov,  Yafaev(1989)  ma’lumotlariga 
asosan 1 bemorga 18000 dan 50000 gacha tashuvchilar to’g’ri kelishi mukin. Ular 
ham  infeksiya  manbai  sifatida  epidemiologik  jihatdan  katta  ahamiyatga  egadirlar. 
Sog’lom tashuvchilik odatda qisqa muddatli bo’ladi (1,5-2 haftagacha). 


 
187 
Epidemik  serebrospinal  meningit  deyarli  havo-tomchi  yo’li  orqali  yuqib,  
yuqishning  asosiy  qismi  esa  bemorlar  va  tashuvchilar  bilan    yaqinda  muloqotda 
bo’lganda  yuzaga  keladi.  Epidemik  serebrospinal  meningitga  odamlarning 
moyilligi  unchalik  katta  emas.  L.V.Gromashevskiy  va  G.M.Voyndraxning 
ko’rsatishlaricha  meningokokk  bilan  zararlangan  100  nafar  odamdan  faqat 
bittasigina  meningit  bilan    kasallanar  ekan,  1-2  tasida  esa  meningokokksemiya 
rivojlanadi.  15-16  tasida  nazofaringit  belgilari  kuzatiladi,  qolganlari  esa  sog’lom 
tashuvchilar sifatida infeksiyani belgisiz o’tkazishar  ekanlar. 
Epidemik  meningit  asosan  kichik  yoshdagi  bolalarda  ko’proq  uchraydi. 
Kattalarda  esa  ko’proq  nazofaringit  ko’rinishida  uchraydi.  Epidemik  serebral 
meningit shaharlarda qishloq joylariga nisbatan ko’proq uchraydi. Meningit bilan 
kasallanish ko’proq yilning sovuq vaqtlarida uchraydi. Meningokokkli infeksiyaga 
ham  davriy  ko’tarilishlar  xosdir.  Ular  tashuvchi  payqalmas  shakllarining  keng 
tarqalganligi,  shuningdek  generallashgan  shakllari  bilan  kasallanishlar  oshib 
borishi  bilan  xarakterlanadi.  Bunday  ko’tarilishlar  8,  10,  15  va  ba’zan  30  yil 
oralig’ida    ham  bo’lib  turishi  mumkin.  Kasallik  fevral  -  may  oylarida  ko’p 
uchraydi.  Bunday  bo’lishiga  qish  oylarida  odamlarning  bir  joyga  to’planishi 
natijasida tashuvchilik ko’payishi sababdir. 
 

Download 1,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   201   202   203   204   205   206   207   208   ...   244




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish