O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

 
I.  Tasviriy  -  baholash  usuli.  Bemorlarning  soniga  (miqdoriga)  asoslanib, 
kasallikning  tarqalganligi  haqida  va  bu  kasallikning  keltirib  chiqaruvchi  omillari 
haqida  mulohazaning  shakllanishida  qo’llanilib,  bu  usul  yordamida  olingan 
ma’lumotlarga  asoslanib,  shu  kasalliklarga  qarshi kurashda  qo’llaniladigan  tibbiy 
tadbirlar aniqlanadi. 
Kasallikning  tarqalganligini  bemorlar  soniga  asoslanib  tahlil  qilinadi  va 
nisbiy raqamlar qo’llaniladi. Raqamlar asosan bemorlar soni kam bo’lgan taqdirda 
yoki tahlil qilinayotgan davr ichida tekshiriluvchi aholi soni o’zgarmagan hollarda 
qo’llaniladi.  Bizga  ma’lumki,  har  bir  guruhda  yoki  biron-bir  tuman  yoki  viloyat 
aholisining  soni  mutloq  bo’lmasada  tez-tez  o’zgarib  turadi,  shuning  uchun 
kasalliklarni tahlil qilishda faqatgina mutloq raqamlarni ishlata bilish jiddiy xato va 
kamchiliklarga sabab  bo’lishi  mumkin.  Shu sababli ko’pincha  mutloq  raqamlarni 
nisbiy  kattaliklarga  aylantirilib  ishlatiladi.  Bunday  hisoblash  kasallikning  har  xil 
guruhlarda  yoki  har  xil  aholi  o’rtasida  qanday  darajada  tarqalganligini  bir-biriga 
taqqoslab o’rganish imkoniyatini beradi (3 - jadval). 
3 - jadval.