O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti

 
4.5-rasm. Rezistorlarni markirovkalash. 
 
Uchinchi usul 
Rezistorni qarshiligi uni markirovkasi bo‘yicha juda oddiy aniqlanadi (4.5-rasm). Bu usul 
uchun yaxshi lupa kerak bo‘ladi. Har bir rezistorda uni parametrlarining zavodga xos markirovkasi 
bo‘ladi.
Eski namunadagi rezistorlarda ular harfli-raqamli bo‘lgan. Bu juda qulay edi, chunki
ko‘pincha rezistorlar markirovkalash sxemasiga pastdan kavsharlanardi va bunda ularni 
nominallarni hisoblashni imkoni bo‘lmasdi. Bundan tashqari kichik quvvatlardagi rezistorlarda
markirovka shunday mayda ediki, lupasiz uni bajarishni iloji bo‘lmasdi. Zamonaviy rezistorlarda 
markirovka turli rangdagi xalqalar ko‘rinishida kiritiladi. Har bir halqaga raqam yoki ko‘paytirgich 
mos keladi. Turli ishlab chiqaruvchilar turli vaqtlarda xar xil bo‘lgan kodlash tizimidan ( to‘rt va 
besh belgili) foydalanganligi tufayli, faqat shuni aytish mumkinki, raqamli qiymatdagi halqalar 
kombinatsiyasining o‘tkazish jadvalini maxsus adabiyotlardan topsa bo‘ladi. Agar siz doimo 
elektron apparaturada ishlasangiz, ularni nusxa olgan xolda qo‘l ostida saqlashingiz maqsadga 
muvofiq.
 
SHunday qilib, istalgan vaziyatda rezistor qarshiligini aniqlash imkoniga ega bo‘lish uchun 
kuyidagilar bo‘lishi zarur: 
- qarshilikni o‘lchash uchun asbob— Ommetr (Multimetr) 
- kavsharlagich
- lupa 
- rezistorlarni halqaviy markirovkalash uchun jadvallar. 
Mustaqil tayyorlanish uchun savollar 
1.
Rezistor nima? 
2.
Qarshilikni o‘lchash usullari. 
3.
Rezistorlarni qo‘llanishi.
4.
Rezistorlarni turlari. 
5.
O‘zgaruvchan qarshilik doimiydan nimasi bilan farqlanadi? 

---

108 
4- LABORATORIYA ISHI 
 
YARIMO‘TKAZGICH QARSHILIGINING