O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti

1.5.Xalqaro sertifikatlashtirishdagi munosabatlar.
Xalqaro hamkorlikni rivojlantirish maqsadida Turkiya va Xitoy davlatlari bilan 
standartlashtirish, sertifikatlashtirish va metrologiya soxalarida hamkorlik qilish niyatida 
bitim tuzildi. Bu yo‘ldagi ishlar o‘z mevasini bermokda. Turkiya mutaxassislari Toshkentda 
bo‘lib, O‘zdavstandart tomonidan uyushtirilgan respublika seminarlarida sertifikatlashtirish 
sohasida ma’ruzalar bilan qatnashmoqdalar. O‘zbekiston Respublikasi Mustaqil Davlatlar 
Hamdustligi qatoriga kiruvchi mamlakatlar bilan standartlashtirish, sertifikatlashtirish va 
metrologiya soxalarida bitimlar tuzgan bo‘lib, o‘zaro iqtisodiy va ijtimoiy munosabatlarni 
uzluksiz ravishda rivojlantirish borasida keng faoliyat yuritib kelinmoqda. Standartlashtirish, 
metrologiya va sertifikatlashtirish soxalarida ilmiy tadqiqot ishlari ham o‘z yo‘nalishiga 
egadir. O‘zTMTI standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish sohalarida asosiy ilmiy 
- uslubiy baza hisoblanadi. U ilgarigi sobiq Ittifoq Gosstandart tarkibidagi bosh ilmiy tadqiqot 
institutiga tegishli bo‘lgan funksiyalarni bajarish bilan bir qatorda, yuqorida qayd etilgan 
soxalar bo‘yicha fundamental tadqiqotlar olib boradi.
Shu sohalardagi belgilangan maqsadlarni amalga oshirish uchun: 

Standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifati soxalarida 
hozirgi xalqaro talablarga javob beradigan milliy ilmiy baza yaratadi; 

---

60 

Sertifikatlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifati milliy 
tizimlarini yaratishda ularning ilmiy va uslubiy asoslarini ishlab chikadi; 

Mahsulotning raqobatbardoshlik qobiliyatni ta’minlaydigan, atrof - muhitni ishonchli 
darajada himoya qilishga, inson sog‘lig‘ini saqlashga.

Mehnat xafvsizligini ta’minlashga, mudofaa kobiliyatini oshirishga qaratilgan xalqaro, 
me’yoriy va tashkiliy - uslubiy hujjatlar bilan uygunlashadigan, asos bo‘luvchi 
hujjatlar ishlab chiqadi va joriy etadi;

Sertifikatlashtirish 
va 
metrologiya 
sohalaridagi 
mavjud 
yoki 
uchraydigan 
muammolarni tadqiqot qilish, davlat tilida me’yoriy hujjatlar, ma’lumotnomalar, 
lug‘atlar yaratadi;

Yuqori malakali ilmiy kadrlar tayyorlaydi;

Sertifikatlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifatining ilmiy 
masalalari bo‘yicha xalqaro milliy va mintaqaviy tashkilotlar bilan hamkorlikni 
amalga oshiradi;

Sertifikatlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish sohalarida ishlayotgan 
mutaxassislarning malakasini oshirishni ta’minlaydi;

Sertifikatlashtirish sohasida ishlaydigan ekspert – auditorlarni tayyorlaydi va 
boshqalar. Institut tashkil qilinganiga ko‘p vaqt o‘tmaganligiga qaramay shu kunga qadar 
Respublika hayotida muhim ahamiyatga ega bo‘lgan bir qator hujjatlar yaratdi va 
yaratmokda. Bulardan tashqari institutda atamashunoslik va tarjimalar bo‘limi tashkil 
qilingan bo‘lib, unda sertifikatlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish sohalarida o‘zbek 
tilida yangi standartlar yaratish, mavjud me’ѐriy hujjatlarni davlat tiliga tarjima qilish 
yo‘lida dastlabki foydali ishlar boshlab yuborilgan. YAqinda shu soxalardagi atama va 
ta’riflar to‘plamining dastlabgisini tayyorlab nashrga topshirildi. Bu hujjatlarning ahamiyati 
beqiyos bo‘lib, shu soxalardagi ishlarga qo‘yilgan birinchi poydevorlardan hisoblanadi. 
Institut har taraflama - tashkiliy, uslubiy va moddiy - texnika ta’minoti bo‘yicha 
mustahkamlanmokda, hamda bu sohalarda ishlaydigan tajribali, bilimdon mutaxassislar 
bilan to‘ldirilib, kelajakda mustaqil Respublika oldida turgan muhim muammolarni echishga 
o‘zining salmoqli hissasini qo‘shadi degan umiddamiz. Yuqoridagilardan ko‘rinib turibdiki, 
savdo – sotiq ishlarida mahsulotning sifati asosiy ko‘rsatkichlardan biri bo‘lib qolmoqda. 
Ishlab chiqarilgan mahsulot xalqaro va milliy standartlashtirish, sertifikatlashtirishning 
talablariga mos kelishi lozim. Har bir mahsulot o‘z sifatini tasdiqlash uchun sertifikatga ega 
bo‘lishi kerak, demak, mahsulot sertifikatlashtirishni o‘tmoqligi lozim. Qanchalik ko‘p 
mahsulotlar sertifikatga ega bo‘lsa, shunchalik korxona, muassasa, tashkilotlarning iqtisodiy 
holati yaxshilanadi. Bu esa bir tomondan raqobatga bardosh beruvchi mahsulotlar sonini 
ko‘payishi bo‘lsa, ikkinchi tarafdan halq farovonligining o‘sishiga olib keladi, demak, 
mamlakatimizning xalqaro miqѐsida mavqeini oshiradi. Kelajakda O‘zbekiston Respublikasi 
Buyuk davlat bo‘lishi uchun etarli darajada iqtisodiy imkoniyatlar yaratishda mahsulot 
sifati, uning xolisona baholanganligi va chet elda tan olinishi juda katta ahamiyat kasb etadi.