O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi farmakognoziya fanidan amaliy mashg’ulotlar bo’yicha o’quv qo’llanma

16.Ilmiy institutlarda va ilmiy laboratoriyalarda qanday mikroskoplardan 
foydalaniladi? 
E.
mbp-1 
F.
oddiy mikroskoplardan 
G.
elektron mikroskoplardan 
H.
o’quvchilar uchun mikroskop 
17.Mikroskop tahlil usulida asosan dorivor o’simliklar qanday holda tekshiriladi? 
E.
maydalangan ya’ni poroshok holida 
F.
buket holida 
G.
ezilgan holda 
H.
maydalanmagan va maydlangan holda 
18.Mikroskop ostida ko’rish uchun nima sozlanadi? 
A.
mexanik va optik 
B.
obyektiv, optik, mexanik 
C.
obyektiv, yoritish sistemasi 
D.
optik, obyektiv 
19.Mikroskop ostida ko’rish uchun nima tayyorlanadi? 
A.
mikropreparat 
B.
yorituvchi suyuqlik 
C.
ishqor eritmasi 
D.
buyum oynachasi 

---

51 
 20.Agar mikropreparat orasiga havo kirib qolgan bo’lsa, nima qilinadi? 
A.
mikropreparat qizdiriladi 
B.
hech narsa qilinmaydi 
C.
mikropreparat sovuq joyga qo’yiladi 
D.
tashlab yuboriladi 
 
III-BOB
Tarkibida vitaminlar bo’lgan dorivor o’simliklar va mahsulotlar 
 
3.1 TARKIBIDA VITAMIN TUTUVCHI DORIVOR O’SIMLIKLAR VA 
ULARNING MAXSULOTLARI 
Maqsad: 
1.Vitaminlar haqida tushuncha. Vitaminlar saqlovchi dorivor o’simliklar va
maxsulotlarni o’rganish. 
2. Namatak mevasi va qora smarodina bargidagi C vitaminini miqdoriy analiz qilish. 
Darsning mazmuni: 
1.Vitaminlar haqida tushuncha. Vitaminlar saqlovchi dorivor o’simliklar va
maxsulotlar. 
XIX asrning oxiriga kelib odam va xayvon organizmiga doimo ovqat bilan oqsil, yog‘, 
uglevod va mineral tuzlar tushib turishi aniqlangan. 
shu bilan birga moddalar almashinuvida kamchiliklar va kasalliklar paydo bo‘lib 
turgan. demak, ovqat bilan organizmga tushadigan asosiy ovqat maxsulotlaridan 
boshqa yana bir narsa etishmasligi aniq bo‘lib qoldi. 
ana shu ovqat maxsulotlarining tarkibida etishmaydigan moddani 1880 yilda rus olimi 
n.i.lunin eksperement orqali ko‘rsatib berdi.
1912 yilda polyak olimi k.funk esa unga “vitamin” lar, yani “xayot aminlari” deb nom 
berdi. 
Vitaminlar-
organizmning xayotiy faoliyati, ko‘payishi, o‘sishi uchun kerakli, 
kimyoviy tarkibi jixatidan har xil past malekulali moddalar guruxidir. 

---

52 
hozir vitaminlarning kimyoviy tuzilishi aniqlangan bo‘lsada, eski odat bo‘yicha ular 
“vitamin” so‘zi va lotin alfavitining bosh xarflari bilan ataladi. 
deyarli barcha vitaminlar o‘simlik organizimida sintezlanadi. faqat vitamin A va D 
xosil qiladigan birikmalar-provitaminlar o‘simlik to‘qimalarida sintezlanib, xayvon 
organizmiga o‘tgandan so‘ng ular o‘z vitaminiga aylanadi.
odam va xayvonlar organizmi ko‘pchilik vitaminlar faqat o‘simliklardan oziq-ovqat 
bilan birga oladi. shuning uchun ovqat maxsulotlari tarkibida vitaminlarning yo‘qligi 
yoki biror-bir vitaminning xazm bo‘lmasligidan-