O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi farmakognoziya fanidan amaliy mashg’ulotlar bo’yicha o’quv qo’llanma

Dorivor preparatlari
. damlama – Infusum, pasta, xo‘l o‘simlik shirasi. mahsulot o‘t 
haydovchi choylar-yig‘malar tarkibiga kiradi. 
1.Oddiy bangidevona va meksika bangidevonasi dorivor xom ashyolarini mikroskopik 
tekshirish. 
1-Topshiriq: 
keltirilgan xar bir o‘simlik uchun №1-shakl to‘ldiriladi. 
2.Katta qoncho‘p dorivor xom ashyosini makroskopik va mikroskopik tekshirish 
(ilovaga qarang). 

---

132 
2-Topshiriq: 
keltirilgan xar bir o‘simlik uchun №1-shakl to‘ldiriladi. 
3- Topshiriq:
Vaziyatli masalani yeching?
 
«Tarkibida tropan unumiga kiruvchi va tarkibida izoxinilin unumiga kiruvchi 
alkaloidlar bo‘lgan dorivor o‘simliklarni ajratib bering ».
Ko‘rsatma:
tarkibida tropan unumiga kiruvchi va tarkibida izoxinilin unumiga kiruvchi 
alkaloidli dorivor o‘simlik turlari yozib qo‘yiladi.
 
1.sho‘rak (cherkez) mevasi 
2.qoraqovuq bargi 
3.meksika bangidevonasi bargi va urug‘i 
4.zirk bargi va ildizi 
5.bangidevona bargi 
6. mingdevona bargi 
7.beladonna bargi, er ustki qismi va ildizi 
Talabalar bir nechta guruhlarga bo‘linadi.rasmda tarkibida tropan unumiga kiruvsi va 
tarkibida izoxinilin unumiga kiruvchi alkaloidli dorivor o‘simliklar to‘plami beriladi 
ikki minutda ularni ajratib berish talab etiladi va baholanadi. 
Baholosh tartibi :
 
eng ko‘p va to‘g‘ri topilgan tropan unumiga kiruvsi va tarkibida 
izoxinilin unumiga kiruvchi alkaloidli dorivor o‘simliklar soni hisobga olinadi. 
Nazorat savollari? 
1. Oddiy bangidevona o‘simligi tarkibiga qaysi guruh alkaloidlari uchraydi?
2. Meksika bangidevonasi va oddiy bangidevona o‘simliklari qaysi morfologik 
xususiyatlari bilan o‘zaro farqlanadi?
3.Meksika bangidevonasi va oddiy bangidevona o‘simliklari qanday kimyoviy jihatdan 
(alkaloid) o‘zaro farqlanadi?
4.Katta qoncho‘p tarkibidagi alkaloidlar qaysi guruhga mansub?
5. Meksika bangidevonasi, oddiy bangidevona, katta qoncho‘p o‘simliklari qanday 
kasalliklarda ishlatiladi?