O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi farmakognoziya fanidan amaliy mashg’ulotlar bo’yicha o’quv qo’llanma

 Hozirgi kunda farmakognostik taxlili qilish usullariga quyidagilar kiradi.
Makroskopik taxlil
Mikroskopik taxlil
Sifat rеaktsiyalar
Chinlik sifati
Miqdoriy taxlil
Tovarshunoslik taxlil
Biologik standartlash
2.Katta Zubturum bargi (Folium Plantago major ) misolida makroskopik taxlilni 
o’tkazish:
Mahsulotning tashqi koʼrinishi:
Tayyor mahsulot kalta bandli barglardan tashkil 
topgan. Bargi keng tuxumsimon yoki keng ellipssimon tekis kirrali, tuksiz, 5-9 ta 
yoysimon asosiy tomirli, uzunligi 12 sm, eni 8 sm. Barg terib olingandan keyin uzilib 
qolgan tomirlar kora ipga oʼxshab barg bandi qoldigʼidan osilib turadi. Mahsulot 
hidsiz, achchiqroq mazali. 

---

13 
 
Maxsulot haqida 
makroskopik 
tahlil o’tkazish 
shakli 
tomirlani
shi 
qirralari 
-(butun, 
arrasim
on, 
tishsim
on) 
rangi 
(tukli, 
tuksizligi) 
o’lchami mazasi hidi 
 
7-схема. Хом ашёнинг макроскопик анализи 
БАРГ 
 
 
Xom ashyoning tovar koʼrinishi
(toʼliq, qirqilgan, maydalangan, 
kukun xolida, briketlangan va boshq.) 
Barg shakli,
tipi, barg plastinkasi qismlari:
 
1-Topshiriq: 
Talaba
 
yuqorida keltirilgan ma’lumotdan, o’simlik maxsuloti 
yoki gerbariydan foydalanib,maxsulotning morfologik diagnostik bеlgilarini 
tasvirlaydi,ularga oid 7-sxema mе’yoriy-tеxnik xujjatlarni o’rganib, ularni 
lotincha va o’zbеkcha nomlarini yozadi , tashqi ko’rinishini tasvirlaydi va 
solishtiradi. 

---

14 

 
a – yumaloq, b – ovalsimon, v – choʼzinchoq; g – lantsetsimon;d — 
choʼziq-tuxumsimon;e –choʼziq-teskari tuxumsimon; j –
ellipssimon;z –rombsimon;i – tuxumsimon; k – tuxumsimon-
yuraksimon; l – keng tuxumsimon; m –uchburchaksimon; n –
yuraksimon; o –teskari tuxumsimon; p –toʼgʼri; r –buyraksimon; s– 
oʼqsimon; t– ninasimon; u –elpigʼichsimon.