O’zbеkiston rеspublikasi qishloq xo’jaligi vazirligi

V. BOB. HAYOT FAOLIYATI HAVFSIZLIGI
Tabiatda yomon havo,yomon kun bo`lmaganiday yomon ekologiyaning bo`lishi ham, aqilga sig`maydigan hodisa hisoblanadi. Bundan shunday xulosa chiqadiki, ekologik muvozanatning buzilishi bu albatta, tabiiy hol.
Ekologiya muvozanati bu tirik organizimlarning yer yuzida kelishgan holda bir-biriga xalal bermasdan birgalikda yashashni belgilaydigan fan sifatida vujudga keldi.
Tashqi muhitni muhofaza qilish mummosi bugungi kunning muammosi emas.
Insoniyat taraqqiyotning turli bosqichlarida bu muammolar har turli qirralari bilan ko`rinish berib kelga. Ma`salan o`rta asir davomida jahoning katta shaharlarida isitish uchun va boshqa maqsadlar uchun tosh ko`mirdan foydalanish boshlangan kezlarida bu shaharlarda tutunning ko`payib ketishi natijasida odamlarning tutunga qarshi kurash elon qilingani haqida ma`lumotlar bor.
Har qanday davlatning rivojlanish darajasini unda ishlab chiqarilayotgan elektir energiyasi va sanoiat korxonalarida ishlab chiqarilayotgan maxsulotlarning sifati hamda dunyo bozoridagi raqobat bardorligini belgilaydi. Bu oddiy haqiqatni tushunib yetmagan yer yuzidagi birorta davlat qolgani yo`q. Demak har bir davlat energetika sohasini rivlantirish turgan gap.Shundan kelib chiqib aytish mumkinki,yuqorida keltirib o`tilgan chang miqdorining yaqin kelajakda bir necha o`n martta oshishi ehtimoldan holi emas.
Changlarning o`ziga xos xususiyati shundaki ular asosan qattiq moddalarning zarachalari hisoblanadi,lekin ularning tarkibida kimyoviy reaksiyalar natijasida hosil bo`lgan zarralar ham anchagina miqdorni tashkil qiladi. Masalan,energetika sohasida yoqilg`i sifatida ishlatilayotgan moddalar yongandan keyin hosil bo`ladigan qoldiq mahsulot,yani kul xuddi shunday zarralar qatorini egallaydi. Bunday changlarni atmosferaga chiqarilib yuborilgan qismi kattaligi 5 mkm dan kichik changlardan tashkil topganligi sababli va ularning solishtirma og`rligi atmosfera havosi solishtirma og`irligiga tengligini hisobga olsa bu changlar deyarli yerga qo`nmay atmosfer havoasining bir qismi sifatida doim suzib yuradi.

“Hayot faoliyati xavsizligi” ning umumiy maqsadi-xavsiz kelajakni taminlashning birdan bir yo`li bu iqtisodiy masalalarni atrof muhitni muhofaza qilish bilan chambarjas bog`langan holda olib borishdir.Buning asosida rivojlanishning hamma jarayonlarini tekis o`sib borishini taminlash,umumbashariy tabiiy zahiralarni tejash texnalogiyalarni xavsizlarini tanlash,tashqi muhit bilan xavsiz muloqat qilishni taminlaydigan yetuk kadirlarni tayyorlash masalalari yotadi.Bunda etiborni hamma jabhalariga bu ishlarga alohida ahamiyat beruvchi raxbar xodimlarni tayyorlash masalasiga ahamiyat berish zaruriyati ko`rinadi.