O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jalik vazirligi samarqand qishloq xo’jalik instituti agronomiya fakulteti

6-jadval. 

Rejalashtirilgan hosilga urug’ ekish me’yorini  

aniqlash uslubi 

Ko’rsatkichlar 

Rejalashtirilgan hosil, s/ga 

25 

30 

35 

40 

45 

50 

55 

60 

1 boshoqdagi don 

vazni, g 

1,0 

1,0 

1,0 

1,0 

1,0 

1,0 

1,0 

1,0 

Yetilgan boshoqlar 

soni, m

2

, dona 

250 

300 

350 

400 

450 

500 

550 

600 

Mahsuldor tuplanish  1,2 

1,2 

1,2 

1,2 

1,2 

1,2 

1,2 

1,2 

O’simlik soni, 

m

2

/dona 

210 

250 

290 

330 

375 

420 

460 

500 

Saqlanish darajasi, 

% 

70 

70 

70 

70 

70 

70 

70 

70 

Ekish me’yori, mln. 

dona/ga 

2,7 

3,25 

3,77 

4,29 

4,88 

5,46 

6,0 

6,5 

 

Ekish  muddatlari  ham  ekish  me’yorlariga  ta’sir  ko’rsatadi.  Ekish  optimal 

muddatlardan  kechikkanda  ekish  me’yori  oshiriladi.  Kech  ekilgan  o’simliklarda 

tuplanish  koeffisiyenti  urug’larning  unib  chiqishi  kam,  kuzgi–qishki  noqulay 

sharoitlarga chidamliligi esa past bo’ladi. 

---

Samarqand qishloq xo’jalik institutida o’tkazilgan tajribalarda unumli bug’doy 

navi 20.09; 10.10; 1.11 muddatlarda ekish me’yori 3,0 mln/ga bo’lganda 66,2; 70,6; 

63,6 s/ga, 4,5 mln/ga ekilganda 63,6; 77,6; 67,5 s/ga hosil olingan. 

Tor  qatorlab,  qatorlarni  kesishtirib  ekish  usullarida  ekish  me’yori  10  % 

oshiriladi.  Qandaydir  sabablarga  ko’ra  mayda  urug’larni  ekishga  to’g’ri  kelsa, 

ularni  dona  hisobidagi  me’yori  10-12%  ga  oshiriladi.  Sababi  mayda  urug’lar 

unuvchanligi, o’rta va yirik urug’larnikiga nisbatan past bo’ladi. Begona o’tlar bilan 

ifloslangan  dalalarda  ham  ekish  me’yori  oshiriladi.  Qalin  ekilgan  o’simliklar 

begona o’tlarni qisib qo’yadi. 

Hozirgi  paytda  O’zbekistonning  sug’oriladigan  yerlarida  ekish  me’yorlari 

gektariga 3,0-4,5; 6,0 mln/ga urug’ hisobida tavsiya qilinmoqda.