O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi

Plugli kаnаl qаzgich mаshinаsi

Ish jihоzi ulаngаn jоydа kаttа lyuft hоsil bo’lgаn	Bоg’lаnish bаrmоg’i vа tеshiklаr yеilgаn	Tеshikni kеngаytirib, ungа mоs bаrmоq tаyyorlаb o’rnаting
Plug еrgа yaхshi bоtmаyapdi	Pichоqlаr yеilgаn	Pichоqlаrni еchib chаrхlаng yoki yangisi bilаn аlmаshtiring
Kаnаl оtkоsi yaхshi zichlаnmаyapti	Zichlоvchi bоltlаr bo’shаgаn yoki yеilgаn	Bоltlаrni tоrting, lоzim bo’lsа ulаrni аlmаshtiring

IV. MEHNAT VA ATROF MUHIT HIMOYASI
4.1. Mehnat va atrof muhit himoyasiga doir davlat qonunchiligi.
Atrof muhitni muhofaza etishning asosiy va umumiy jihatlari Konstitustiyada o’z ifodasini topgan bo’lib, bu asosiy qoida va yo’nalishlar qonunlarda rivojlantirilgan.
Atrof tabiiy muhit muhofazasi qadimdan insonlarning asosiy va birlamchi vazifalari qatoriga kirgan va ona tabiatni asrash insonlarning muqaddas burchi hisoblangan. Biroq, kishilarning ehtiyojlari ortib borishi natijasida ona tabiatdan foydalanishning turi va shakli o’zgarib bordi. Tabiatdan foydalanishning ayrim me’yorlari buzilishi natijasida insoniyat oldida hal qilinishi kechiktirib bo’lmaydigan muammolarni yuzaga keltirdi.
XX asr va biz yashayotgan asrning eng dolzarb va murakkab muammolaridan biri bu – atrof tabiiy muhit muhofazasi muammosidir.
Ma’lumotlarga ko’ra, bugungi kunda sayyoramizda har xil yoqilg’ilarni yoqish sababli har yili 10,1 milliard tonna kislorord sarf bo’lmoqda, qishloq xo’jaligiga yaroqli yerlarning 70 foizi, chuchuk suvlarning 20 foizi o’zlashtirilib foydalanilmoqda. Shuningdek, texnikaning, sanoat korxonalarining rivojlanishi ham atrof – muhitga jiddiy zarar yetkazmoqda.
Mehnatni muhofaza qilish – bu tegishli qonun va boshqa me’yoriy hujjatlar asosida amal qiluvchi, insonning mehnat jarayonidagi xavfsizligi, sihat – salomatligi va ish qobiliyati saqlanishini ta’minlashga qaratilgan ijtimoiy – iqtisodiy, tashkiliy, texnikaviy, sanitariya – gigiyena va davolash – profilaktika tadbirlari hamda vositalari tizimidan iborat.
O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi 1995 yil 21 dekabrda 161 – 1 raqamli O’zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksini tasdiqladi. Respublikamizda mehnatni muhofaza qilishning huquqiy asoslari O’zbekiston Respublikasi Konstitustiyasida va O’zbekiston Respublikasining “Mehnatni muhofaza qilish to’g’risida”gi Qonunda mustahkamlangan.
Mehnatni muhofazasi bo’yicha me’yor va qoidalar ta’sir doirasiga qarab umumiy va tarmoqlarga bo’linadi. Hamma xalq xo’jaligi tarmoqlarida mehnatni muhofaza qilish talablari har xil bo’lib, umumlashtiruvchi umumiy me’yor va qoidalar mavjud. Bularga quyidagilar “Qurilish me’yorlari”, “Elektr jihozlarining tuzilish qoidalari”, “Yuk ko’tarish kranlarining tuzilishi va xavfsiz ishlatish qoidalari” va boshqalar kiradi. Tarmoq me’yorlari va qoidalari xalq xo’jaligining alohida tarmoqlariga ta’sir qilish talablarini, faqatgina shu o’ziga xos tarmoq o’z ichiga oladi. Bu qishloq xo’jaligida “Qishloq xo’jalik mahsulotlarini yetishtirish va yig’ib olgandan keyin ularga ishlov berish xavfsizlik qoidalari”, “Qishloq xo’jaligida pestistidlarni qo’llash, tashish va saqlash sanitariya qoidalari” va boshqalar.
O’zbekiston BMT, YHXTlarning xalqaro institutlariga qo’shildi, atrof – muhitni muhofaza qilish bo’yicha 9 ta konvenstiyalar va kerakli protokollarni ratifikastiya qildi, atrof – muhitni muhofaza qilish sohasida hamkorlik to’g’risida 12 ta xalqaro bitimlarni imzoladi.