Oʻzbekiston
Respublikasi
Prezidenti
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti —
Oʻzbekiston Respublikasida
davlat
va ijro etuvchi
hokimiyat boshligʻi. Oʻzbekistonda
prezidentlik
lavozim sifatida
1990-yil
24-martda
taʼsis
etilgan.
Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining
90-moddasiga binoan, Oʻzbekiston
Respublikasi Prezidenti lavozimiga 35 yoshdan kichik boʻlmagan, davlat tilini yaxshi biladigan,
bevosita
saylovgacha
kamida 10 yil Oʻzbekiston hududida muqim yashayotgan Oʻzbekiston
Respublikasi fuqarosi saylanishi mumkin. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi
mamlakatning 18 yoshga toʻlgan fuqarolari umumiy, teng va toʻgʻridantoʻgʻri saylov huquqi
asosida yashirin ovoz berishi yoʻli bilan oʻtkaziladi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti 5 yil
muddatga saylanadi. Prezidentni saylash tartibi „Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi
toʻgʻrisida“gi qonun (1991-yil 18-noyabr) va uning yangi tahririda (2004-yil 3-dekabr) qabul
qilingan tegishli moddalarida belgilangan.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod koʻrsatish huquqiga
siyosiy partiyalar
va
bevosita fuqarolar egadirlar. Saylash huquqiga ega boʻlgan fuqaro yoki fuqarolar guruhi
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod koʻrsatish uchun kamida 300 nafar
saylovchidan iborat saylovchilar tashabbuskor guruhini tuzishi kerak. Prezidentlikka nomzodlar
koʻrsatish saylovga 65 kun qolganda boshlanadi va 45 kun qolganda tugaydi. Nomzodlar
koʻrsatish siyosiy partiyalarning yuqori organlari, shuningdek, saylovchilar tashabbuskor guruhi
yigʻilishi tomonidan amalga oshiriladi. Prezident saylovida 2 ta nomzod ishtirok etgan taqdirda,
ovoz berishda ishtirok etgan saylovchilarning nisbiy koʻpchilik ovozini olgan nomzod saylangan
deb hisoblanadi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovida 2 tadan ortiq nomzod ishtirok
etgan taqdirda, agar nomzodlarning hech biri ovoz berishda ishtirok etgan saylovchilar yarmidan
koʻpining ovozini ololmagan boʻlsa, saylovchilarning ovozini eng koʻp olgan 2 nomzod ishtirokida
takroriy ovoz berish oʻtkaziladi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi yakunlari
toʻgʻrisidagi axborot saylovdan keyin 10 kundan kechiktirmay Markaziy saylov komissiyasi
tomonidan eʼlon qilinadi. Saylangan Prezident Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy Saylov
komissiyasi tomonidan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi natijalari rasmiy tarzda eʼlon
qilingan kundan eʼtiboran kechi bilan 2 oy ichida
Oliy Majlis
yigʻilishida qasamyod qilgan paytdan
boshlab oʻz lavozimiga kirishadi. Prezident quyidagicha qasamyod qiladi:
Do'stlaringiz bilan baham: |