Pedagog nutqi.
Jahonda koʻplab sohalari kabi ta’lim va sport sohasida ham yetakchi davlatlar qatorida, Oʻzbekiston Respublikasida ham koʻplab yoʻnalishlari, sohalari bilan birgalikda sport sohasida ham koʻplab islohatlar olib borilmoqda. Bugungi kunda sport sohasini modernizatsiyalash yoshlarni ma’naviy va jismonan yetuk barkamol boʻlib voyaga yetishlarida sportning oʻrni katta ekanligi ayni haqiqatdir. Yoshlarni jismoniy rivojlantirish hamda, olimpiya dasturiga kiritilgan sport turlaridan shakllantirilgan milliy terma jamoa tarkibiga kirishga munosib raqobatbardosh sportchilarni yetkazib berish, boshlangʻich tayyorgarlik bosqichi, oʻquv mashgʻulot guruhlarida hamda bir qator sport seksiyalarida shugʻullanuvchi sportchilar bilan ishlovchi murabbiy va soha mutaxasislarining asosiy vazifadaridan biridir. Murabbiy va soha mas’ullari nafaqat yuqorida sanab oʻtilgan vazifalar, balki oʻzlarining qoʻl ostida shugʻullanuvchi yosh sportchilarni ta’lim jarayonida har taraflama faol boʻlishlarini, fanlarni oʻzlashtirish koʻrsatkichlarini nazorat qilib borish kabi vazifalari ham eng muhim vazifalar qatorida e’tirof etilishi ayni haqiqat ekanligi bilan ahamiyatlidir. Hech kimga sir emaski, Yevropa davlatlarida sportchilar musobaqalarda yuqori natichalarga erishishlari uchun mashgʻulot jarayonidagi harakatlari zamaonaviy jihozlar bilan jihozlangan laboratoriyalarda nazorat qilib boriladi. Ushbu olib borilayorgan ishlar oʻz samarasini berayotganini aslo inkor etib boʻlmaydi.
Sportning jadallik bilan rivojlanib borayotgan ayni davrda, yoshlarni jismonan baquvvat ma’nan yetuk kamil qilib tarbiyalashda koʻplab rivojlangan davlatlar tajribalarini oʻrganish orqali erishish mumkin.
Yengil atletika sport turi bilan shugʻullanuvchi yoshlarning umumiy yo jismoniy tayyorgarligini yaxshilash borasida mamlakatimiz va xorij olimlari tamonidan oʻtkazilgan tadqiqot ishlari va ilmiy-uslubiy adabiyotlarini tizimli tahlil qilish natijalari shundan dalolat beradiki, umumta’lim maktablarida tashkil etilgan yengil atletika toʻgaraklarida shugʻullanuvchi sportchilarning umumiy jismoniy tayyorgarligi boʻyicha qator ilmiy izlanishlar olib borilgan. Bir qator yetakchi mutaxassislar oʻz manbalarida yengil atletikachilarning oʻquvmashgʻulotlari jarayonini rejalashtirish, jismoniy sifatlarini rivojlantirish, musobaqa faoliyatining qoidalari va ularni tashkillashtirish masalalari yoritililgan. Jahonning yetakchi ta’lim muassasalarida, soha mutaxassislari, olimlar, tadqiqotchi izlanuvchilari tomonidan, asosan, umumta’lim maktablarida oʻquvchilarining jismoniy tarbiya mashgʻulotlari jarayonida
oʻquvchilarning salomatligini saqlash va mustahkamlashga, maktablarda ta’lim muhitini ta’minlaydigan choralar majmuasi, salomatlik va sogʻlom turmush tarzi qadriyatini shakllantiruvchi sharoitlarni tashkil etishga
qaratilgan muammolar oʻrganib kelinmoqda. Ammo oʻtkazilgan tadqiqot ishlariga qaramasdan umumta’lim maktablarida yengil atletika sport turidan tashkil etilgan toʻgaraklarda shugʻullanuvchi boshlangʻich sinf yoshidaga sportchilarning jismoniy tarbiya mashgʻulotlarida hali hamon mu’ammolar kuzatilib turgani ham ayni haqiqatdir.
Mulohazalar:
Quyidagi nutq O’qituvchi nutqi uchun misol sifatida keltirildi.
Ushbu ma’ruza ko’p yillik tajribali o’qituvchi tomonidan to’g’ri yo’l bilan berilgan ta’lim natijasiga qiziqqan ota-onalar va pedagoglar uchun mo’ljallangan edi.
Nutq kirish, 4 ta asosiy paragraf va xulosa qismlaridan iborat edi.
Va tomoshabinlar e’tiborini jalb qilish uchun u savol usulidan foydalangan. Savol usuli odamlarni savol ustida o‘ylantirib qo‘yish maqsadida qo‘llaniladi va nutq soʻzlovchi savol bergandan so‘ng darhol javob beradi, bu uning fikrini isbotlaydi va tinglovchilar ma’ruzachi bilan darhol rozi bo‘ladi.
.
U gapirayotganda ohangini nazorat qildi va o’quvchilar va ularning ota-onalari oldida nutq so’zlashga odatlangani uchun mimikalar va tana harakatlaridan to’g’ri foydalandi. Parazit soʻzlardan foydalanish deyarli kuzatilmadi.
O’qituvchi nutqi davomida bir oz hayajonlandi, bu esa nutq ohangiga biroz ta’sir qildi.
Mening nutqim
Assalomu alaykum. Men do’stlik haqida gapirmoqchiman. Do’stlik hammaga kerak, hatto uni inkor etuvchilar ham. Va kichkina bola va keksa odam va boy band odam … Siz cheksiz sanab o’tishingiz mumkin. Do’stlik umumiy manfaatlar, o’zaro yordam, tushunish va eng muhimi, ishonchga asoslanadi. Odamlarda gaplashadigan hech narsa bo’lmasa, ular uchun muloqot qilish mantiqiy emas. Haqiqiy do’st doimo faqat o’zi haqida gapirmaydi, sizni “jilek” qilib, abadiy yig’lamaydi. U, albatta, sizni tinglaydi va siz u bilan shunchaki dam olishingiz mumkin: dam oling, kuling, sevimli filmingizni yoki boshqa narsalarni, dunyodagi hamma narsani muhokama qiling. Do’stlar nafaqat qiyinchilikda, balki quvonchda ham tanilgan. Afsuski, ko’pchilik o’z do’stlarini yoki umuman do’stlikni qadrlamaydi. Lekin… Ularning hayotida shunday lahzalar bo‘ladiki, ular qalbning bir parchasidek bir narsani, juda yaqin va aziz narsani etishmayotganini his qilishadi. Ana shunda odamlar bu yuksak tuyg‘u – do‘stlikni qadrlay boshlaydi. Siz lotereyada yutib ololmaysiz yoki shunchaki ko’chada do’st topa olmaysiz. Do’stlik juda murakkab munosabatlardir. Ular o’z-o’zidan paydo bo’lmaydi. Har qanday munosabatlar, jumladan, do’stlik ham vaqt o’tishi bilan qurilishi va qurilishi kerak. Har bir “g’isht”, har bir “qadam” ni yoyib chiqing. Bu eng qiyin ish – do’stlikni o’rnatish, uni topish va keyin uni yo’qotmaslik. Do’stlik san’ati hammaga ham berilmaydi. Bu juda nozik fan. Mag’rur, mag’rur va savdogar odamlar haqiqiy do’st bo’la olmaydi. Ular faqat o’zlarini sevadilar va do’stlikdan o’zlari uchun maksimal foyda olishga harakat qiladilar. Do’stlik men va mening ikkita eng yaxshi do’stim uchun juda muhim, men juda qadrlayman va hurmat qilaman. Ular mening hayotimdagi eng qimmatli narsa va men ularni hech qanday bahona bilan yo’qotishni xohlamayman.
mulohazalar
Xulosalar:
Nutq talaba tomonidan berilgan boʻlib, Nutq berilgan auditoriyani oʻqituvchi va guruhdoshlar tashkil etgan.
Fikrlar dalillar bilan isbotlangan, hayajon boʻlganligi sababli ozgina tutilishlar kuzatilgan. Nutqni kirish, asosiy qism va xulosa qismi tashkil etadi.
Qoʻl harakatlari va yuz ifodalaridan foydalanildi. Jargon soʻzlardan foydalanilmadi. Keltirilgan nutq tinglovchilar kuchli ta’sir o’tkazgan
Do'stlaringiz bilan baham: |