_____________________________________________________________________________
Mashg’ulot jarayonida qo’llaniladigan yangi pedagogik texnologiya usullari:
« Qopdagi mushuk» o’yinini o’tkazish.
Ish uchun zarur:
-
Topshiriqlar varianti to’plami.
-
Guruhdagi talabalar soniga ko’ra raqamlar.
-
Toza qooz varoi.
Ish tartibi:
-
O’yinning umumiy vaqti – 45 minut
-
Guruhdagi barcha talabalar tarkibida 3 tadan talaba bo’lgan kichik guruhlarga bo’linadilar.
-
Har bir kichik guruh alihida stolga o’tiradi va toza qooz varoi va ruchkani tayyorlaydi.
-
Varoqqa sana, guruh raqami, fakultet, talabalarning berilgan guruh ishtirokchilarining ismi – sharifi yoziladi.
-
Har bir kichik guruhdan bitta ishtirokchi o’qituvchining yoniga kelib, konvertdan topshiriq variantini oladi, topshiriqlar har xil, lekin ularning oirlik darajasi barcha guruhlar uchun bir xilda.
-
Talabalar o’zlarining varoqlariga topshiriqni yozib oladilar va uni bajarish uchun 15 minut vaqt belgilanadi.
-
Kichik guruhlarning har biri alohida mavzuni muhokama qilishadi va javoblarini to’liq yozishadi.
-
O’qituvchi talabalarni kuzatib turadi, ular ko’chirmasliklari va boshqa guruhlar bilan muloqot qilmasliklari uchun.
-
15 minut tugashi bilan javob varaqalari yiib olinadi.
-
O’qituvchi mashulot davomida topshiriqning to’ri va to’liq bajarilganligini tekshiradi.
-
Kichik guruhdagi barcha talabalarga bir xil ballar qo’yiladi:
-
5 ta to’ri javob 0,8 ball
-
4 ta to’ri javob 0,7 ball
-
3 ta to’ri javob 0,5 ball
-
2 ta to’ri javob 0,3 ball
-
1 ta to’ri javob 0,1 ball
-
0 ta to’ri javob 0 ball
O’qituvchi javoblar varaqasiga ball va imzo qo’yadi.
-
Talabalar tomonidan olingan ball mashulot oxiridainobatga olinadi, nazariy qismning bahosi sifatida.
-
Jurnalning pastki qismiga o’yin o’tkazilganligi haqida belgilab qo’yiladi.
-
Ish protokoli pedogog tomonidan saqlab qo’yiladi.
“Qopdagi mushuk” o’yini
-
Qiyshiq bo’yinlik turlarini ayting:
Javob: mushak va suyak
2. Maymoqlikning 3 ta belgisini ayting:
Javob: supinatsiya, ekvinus, adduksiya
3. Son suyagining tuma chiqishi rentgenodiagnostikasi:
Javob: Shenton chizii, Putti sxemasi, Xilgenreyner burchagi
-
Tuma mushak qiyshiq bo’yinlikda qaysi mushak zararlanadi?
Javob: to’sh-o’mrov-so’richsimon
-
Tuma son suyagi chiqishida qaysi usul to’ri tashxis qo’yishga yordam beradi?
Javob:Rentganografiya
-
Necha yoshgacha son suyagining tuma chiqishi konservativ davolanadi?
Javob: 2 yoshgacha
-
Mushak qiyshiq bo’yinda operativ davolash usuli?
Javob: Zatsepin usuli
-
Qaysi turdagi skeletdan tortish usuli son suyagining tuma chiqishida qo’llaniladi?
Javob:leykoplastirli
-
Son suyagining tuma chiqishining kechki belgisi:
Javob: Trendelenburg simptomi
-
Son suyagining tuma chiqishida operativ davolashga ko’rsatma?
Javob: 2yoshdan keyin konservativ davolashning samarasizligi
-
1 yoshgacha bo’lgan bolalarda son suyagi tuma chiqishining simptomlari?
Javob: Marks-Ortolani simptomi, burmalar asimmetriyasi, oyoqning tashqi rotatsiyasi, son yozilishining cheklanishi, oyoqning kaltalanishi.
-
Tuma maymoqlikda operatsiya turlari?
Javob: yumshoq to’qima va suyakdagi operatsiyalar.
-
Tuma maymoqlikda konservativ davolash?
Javob: Fink-Ettinger bo’yicha yumshoq boylam.
-
Son suyagining tuma chiqishiga olib keluvchi omillar?
Javob: genetic omil, homiladorlik paytida onadagi kasalliklar
-
Tuma mushak qiyshiq bo’yinni konservativ davolash usuli?
Javob: fiziodavo,Shants yoqasini yurutish
-
Son suyagining tuma chiqishi tashxisni aniqlashtirish uchun qanday qo’shimcha tekshiruvlar o’tkaziladi?
Javob: MRT, KT.
-
Sonning yuqorigi chiqishida qayta yuzaga kelgan yotoq qanday nomlanadi?
Javob:neartroz
-
Tuma maymoqlikda tovon suyaklarini o’zgartirilishi bilan qanday operatsiya bajariladi?
Javob: Kuslik bo’yicha ponasimon osteotomiya.
3.2. Taxliliy qismi
Nazorat uchun testlar.
1. Yangi tugilgan bolalar son suyagi boshchasida suyak yadrosi qachon paydo bo’ladi.
A.2 oy
B.3oy
V.4 oy
G.5 oy
D.6 oy
2. Son suyagi chiqishi umumiy chiqishlarning necha % ni tashqil qiladi.
A.10
B.5
V.3
G.1
D.9
3. Qaysi etiologik faktor tugma maymok oyoqlilik uchun xos emas?
A. kichik boldir nervining jarohati
B. amniotik trtilish
V. xomila normal rivojlvnishining buzilishi
G. patologik xomila
D. hammasi noto’g’ri
4. Zastepin bo’yicha tipik va notipik maymok oyoqlilik necha foizni
tashqil etadi?
A. 90-50%
B.90-10%
V. 15-25%
G.40-60%
D. hammasi noto’g’ri
5. Mushakli bo’yin qiyshiqligida konservativ davo effekt
bermaganda operativ davoga ko’rsatma.
A. 3 yoshda
B. 2 yoshda
V. 3-4 yoshda
G. hammasi to’g’ri
D. hammasi noto’g’ri
6. 1000 axoliga TSCh chastotasi:
-
3:1000
-
2:1000
-
4:1000
-
1:1000
-
0:1000
7. Kombinastiyalashgan jarohat deb ataladi:
A.2ta qo’l yoki oyoqning jarohati;
B.2 ta segmentning jarohati;
V.xar xil tashqi faktorlar ta’sirida olingan jarohat;
G.xar xil a’zolar sistemasining jarohati;
D.2 ta anatomo-funkstional soxaning jarohati;
8. TSChni qiz va o’g’il bolalar o’zaro nisbati:
-
3:1
-
2:1
-
1:4
-
4:1
-
hamma javob to’g’ri
9. Tugma son chiqishi erta belgilari.
-
Trendelenbo’rg belgisi
-
Lassega belgisi
-
Chanok- son bo’g’imi keltiruvchi kontrakturasi
-
Oyoqni tanadan uzoqlashtirishni chegaralanishi
D. Risser zonalari erta yopilishi
10 TSCh ning kech belgilari:
-
«щelka» simptom
-
«yopishgan tovon» simptomi
-
Galiade simptomi
-
Trendelenbo’rg simptomi
-
Hamma javob to’g’ri
11 TSCh qaysi sxema bilan baxolanadi:
-
Elanskiy
-
Janiladze
-
Putti
-
Vinogradov
-
hamma javob to’g’ri
12 TSCh qaysi sxema bilan baxolanadi
-
Elanskiy
-
Xilgenreyner
-
Janiladze
-
Vinogradov
-
hamma javob to’g’ri
Vaziyatli masalalar.
1- vaziyatli masala.
6 oylik bolaning onasi quyidagi shikoyatlar bilan murojaat qildi: bolasining boshini yon tomonlarga harakati cheklangan. Anamnezidan: ona homiladorlik paytida ORVI o’tkazgan. Palpatsiyada chap tomonlama to’sh-o’mrov-so’richsimon muskuli qattiqlashgan.
-
Sizning taxminiy tashxisingiz
-
Asosiy tekshiruv usullari
-
Qaysi kasallik bilan differensial diagnostika o’tkazish zarur
-
UASH taktikasi
2- vaziyatli masala.
Bemor Z. 9 yoshda, pastki oyoidagi oqsoqlanishga shikoyat qilmoqda. Anamnezidan: Kichik yoshda kasal, jarohat olmagan, bu patologiya bo’yicha hech kimga murojaat qilmagan. Ko’rikda chap tomonlama Trendelenburg simptomi musbat, oyoqning 5 sm ga qisqargani.
-
Sizning taxminiy tashxisingiz
-
Asosiy tekshiruv usullari
-
Qaysi kasallik bilan differensial diagnostika o’tkazish zarur
-
UASH taktikasi
3- vaziyatli masala.
3 yoshli bolaning onasi murojaat etdi. Anamnezidan: bola yura boshlaganda keyin kasallikka e’tibor berishgan, hech qayerga murojaat etishmagan.Ko’rikda: bola yurganda tovonning tashqi tomoni bilan qadam bosadi.
-
Sizning taxminiy tashxisingiz
-
Asosiy tekshiruv usullari
-
Qaysi kasallik bilan differensial diagnostika o’tkazish zarur
-
UASH taktikasi
4. Analitik qism
4.1 Grafikli organayzar: Son tug’ma chiqishlari bo’yicha “T – jadval” chizmasi
T – jadval bita konstepstiya (ma’lumot)ning jihati o’zaro solishtirish yoki ularni (ha/yo’q, ha/qarshi) uchun. Tanqidiy mushohada rivojlantiradi. T – jadval qoidalari tanishiladi. Yakka tartibda rasmiylashtiriladi. Ajratilgan vaqt oralig’ida tartibda (juftlikda) to’ldiradi, uning chap tomoniga sabablari yoziladi, o’ng tomoniga esa chap tomonda ifoda qarama – qarshi g’oyalar, omillar va shu kabilar. Jadvallar juftlikda (guruhda) taqqoslanishi to’ldirilishi. Barcha o’quv guruhi yagona T – tuzadi.
TSCh
|
Sin suyagini travmatik chiqishi
|
Ta’sir faktori bitta
|
Ta’sir faktori bitta
|
Shikillash simptomi
Burmalar assimetriyasi
Oyoqlarni kerilishini cheklanishi
Oyoqni tashqariga rotastiyasi
Oyoqni kaltalanishi
|
Travma
Prujinasimon qarshilik
og’riq
|
Yuradi
oqsoqlanadi
|
Yura olmaydi
|
5. Amaliy qism
Mavzuga oid manual ko’nikma:
1 yoshgacha bo’lgan bolalarda tuma son suyagining chiqishi simptomlarini aniqlang
Amaliy ishning bajarilishi.
Maqsad: 1 yoshgacha bo’lgan bolalarda tuma son suyagining chiqishi simptomlarini aniqlab erta tashxis qo’yish.
Kerakli jihozlar: Valanter, kushetka.
Bajariladigan bosqichlar qadamlar:
№ bosqich
|
Tadbirlar
|
bajarilmadi
( 0 ball)
|
To’liq to’ri bajarildi
|
1.
|
Bolaning holati chalqancha (ko’rikni osonlashtirish uchun)
|
0
|
20
|
2.
|
Chanoq-son va tizza bo’imidan 900 burchak ostida bukish
|
0
|
20
|
3.
|
Sonni frontal tekislikkacha yozilishini bajarish
|
0
|
20
|
4.
|
Marks-Ortolani simptomini aniqlash
|
0
|
20
|
5.
|
Dumba va tizza burmalari holatini aniqlash uchun bolani qorin tomoniga o’giriladi
|
0
|
20
|
|
Jami
|
|
100
|
6. Malaka, ko’nikma va bilimlarni tekshirish usullari
- Og’zaki javob
- Bahsda aktiv ishtrok etish- Yozma javob natijalari
- Vazyatli masalalarini echish
- Amaliy ko’nikmalarni bajarish
- OSKI savollari.
- Ko’rgazmali materiallar.
- Tarqatma materiallar.
Talabalar bilmi, ko’nikma va maxoratini baholashda qo’llaniladigan nazorat mezonlari
№
|
O’zlashtirish % hisobida
|
Baho
|
Talabaning bilim darajasi
|
1
|
96-100%
|
A’lo
"5”
|
Savollarga to’liq va to’g’ri javob
Javob dastur me’yoridandan yuqori, qo’shimcha adabiyotlardan foydalangan holda yuqori sifatda va ijodiy yondoshgan holda berilgan. Mustaqil ravishda savolni tahlil qiladi va ijodiy fikrlaydi, xulosa qiladi.
Holatiy masalalarni eng yuqori darajada echadi. Interfaol o’yinlarda faol qatnashadi va to’g’ri xulosa va yakun yasaydi. Masalalarni yuqori darajada tahlil qiladi. Mustaqil ishlarni to’liq va ortig’i bilan bajargan.
Amaliy ko’nikmalarni yuqori darajada va mustqil bajaradi.
|
2
|
91-95%
|
A’lo "5"
|
Savollarga to’liq javob. Javob dastur me’yoridandan yuqori, qo’shimcha adabiyotlardan foydalangan holda yuqori sifatda va ijodiy yondoshgan holda berilgan . Mustaqil ravishda savolni tahlil qiladi va ijodiy fikrlaydi, xulosa qiladi.
Holatiy masalalarni eng yuqori darajada echadi.Interfaol o’yinlarda faol qatnashadi va to’g’ri xulosa va yakun yasaydi. Masalalarni yuqori darajada taxlil qiladi. Mustaqil ishlarni to’liq bajargan.
Amaliy ko’nikmalarni to’liq bajargan.
|
3
|
86-90%
|
A’lo
|
Savollarga to’liq, lekin 1-2 xatoliklar bilan javob berilgan. Mustaqil ravishda savolni tahlil qiladi. Holatiy masalalarni to’g’ri yo’nalishda, lekin bir qancha xatoliklar bilan echadi Interfaol o’yinlarda faol qatnashadi va to’g’ri xulosa va yakun yasaydi. Mustaqil ishlarni to’liq bajargan.
Amaliy ko’nikmalarni to’liq, lekin o’qituvchi ko’magida bajargan
|
4
|
81-85%
|
Yaxshi “4"
|
Mavzu bo’yicha savollarga to’liq, lekin 2-3 xatoliklar bilan javob berilgan. Javoblarni amaliyotda qo’llay oladi, savol mag’zini anglab etadi, tassavurga ega.
Holatiy masalalarnito’g’ri echilgan, lekin mavzu darajasida etarli emas. Holatiy masalalarni echishda faol qatnashadi va to’g’ri yo’nalishda echadi.
Mustaqil ishlarni to’liq , lekin 1-2 ta kamchiliklar bilan bajargan
Amaliy ko’nikmalarni to’liq, lekin kamchiliklar bilan bajargan.
|
5
|
76-80%
|
Yaxshi “4"
|
Mavzu bo’yicha savollarga noto’liq javob berilgan. Talaba mavzuni biladi, ammo uni to’liq anglab etmaydi.
Savol mag’zini tushinadi, javob beradi, tasavvurga ega. Interfaol o’yinlarda faol ishtrok etadi.
Holatiy masalalarni noto’liq echadi. Mustaqil ishlar etarli darajada bajarilmagan.
Amaliy ko’nikmalarni noto’liq, 2-3 ta xatoliklar bilan bajarilgan
|
6
|
71-75%
|
Yaxshi
“ 4”
|
Savolga to’g’ri, lekin noto’liq javob berilgan.Talaba mavzuni o’zlashtirgan, lekin savollarga to’liq javob bermaydi.
Savol mag’zini tushinadi, etarli aniqlikda javob beradi, tasavvurga ega. Holatiy masalalarni noto’liq echadi. Mustaqil ishlar etarli darajada bajarilmagan, 3dan ortiq xatoliklar mavjud. Amaliy ko’nikmalarni noto’liq, 4 dan ortiq xatoliklar bilan bajarilgan.
|
7
|
66-70%
|
Qoniqarli “3”
|
Qo’yilgan savollarning yarmiga javob berilgan.
Talaba mavzuni o’zlashtirgan, lekin savollarga noto’liq,ba’zilariga javob beradi. Holatiy masalalarni to’g’ri echgan, lekin javob asoslanmagan. Mustaqil ishlar bajarishda kamchiliklarga yo’l qo’yilgan. Mustaqil ishlar etarli darajada bajarilmagan, sifatsiz.
Amaliy ko’nikmalarni bajarishda kamchiliklarga va xatoliklarga yo’l qo’yilgan.
|
8
|
61-65%
|
Qoniqarli “3”
|
Qo’yilgan savollarning yarmiga javob berilgan.
Savollarga noto’liq, xatoliklar bilan javob beradi. Mavzuning ba’zi yo’nalishlari xaqida tasavvurga ega, noaniq tushunchaga ega. Mustaqil ishlarni bajarishda kamchiliklarga yo’l qo’yilgan. Mavzu asoslanmagan. Amaliy ko’nikmalarni bajarishda kamchiliklarga va xatoliklarga yo’l qo’yilgan.
|
9
|
55-60%
|
Qoniqarli “ 3”
|
Qo’yilgan savollarning yarmiga javob berilgan.
Savollarga noto’liq, xatoliklar bilan javob beradi. Mavzuning ba’zi yo’nalishlari xaqida tasavvurga ega, noaniq tushunchaga ega. Holatiy masalalar va testlar noto’g’ri echilgan.
Mustaqil ishlar bajarishda kamchiliklarga yo’l qo’yilgan, mavzu ochib berilmagan. Amaliy ko’nikmalarni bajarishda kamchiliklarga va xatoliklarga yo’l qo’yilgan.
|
10
|
50-54%
|
Qoniqarli “ 3”
|
Qo’yilgan savollarning 1/3 noto’liq va xatoliklar bilan javob berilgan.Talaba mavzuni bilmaydi va holatiy masalalar va testlar echilmagan. Interfaol o’yinlar xaqida tassavur va tushunchaga ega emas. Mustaqil ishlar noto’liq va kamchiliklir bilan bajarilgan. Amaliy ko’nikmalarni bajarishda kamchiliklarga va xatoliklarga yo’l qo’yilgan.
|
11
|
46-49%
|
Qoniqarsiz "2"
|
Qo’yilgan savollarning 1/4 noto’liq va xatoliklar bilan javob berilgan.Talaba mavzuni bilmaydi va holatiy masalalar va testlar echilmagan.Interfaol o’yinlarda mutloq ishtrok etmaydi. Mustaqil ishlar bajarilmagan. Amaliy ko’nikmalarni bajarishda kamchiliklarga va xatoliklarga yo’l qo’yilgan.
|
12
|
41-45%
|
Qoniqarsiz "2"
|
Mavzu bo’yicha 1/5 qo’yilgan savollarga javob beradi. Talaba mavzuni bilmaydi. Savollarga noto’liq va noto’g’ri javob beradi. Holatiy masalalar ko’plab xatoliklar bilan va noto’g’ri echilgan. Mustaqil ishlar qo’yilgan 1/5 masala bo’yichagina hal qilingan. Amaliy ko’nikmalar o’zlashtirilmagan, bajarilmaydi.
|
13
|
36-40%
|
Qoniqarsiz "2"
|
Mavzu bo’yicha 1/10 qo’yilgan savollarga, noto’g’ri yo’nalishda javob berilgan. Mavzuni bilmaydi, savollarga javobni almashtirib beradi. Mavzu mutloqo o’zlashtirilmagan, holatiy masalalar va testlar echilmagan. Amaliy ko’nikmalar o’zlashtirilmagan, umuman bajarilmaydi.
|
14
|
31-35%
|
Qoniqarsiz "2"
|
Savollarga mutloqo javob berilmaydi. Mavzuni bilmaydi. Holatiy masalalar va testlar echilmagan. Mustaqil ishlar va amaliy ko’nikmalar mutloqo bajarilmagan.
|
|
7. Mashg’ulotning xronologik xaritasi
|
№
|
Mashg’ulot bosqichlari
|
Shakl
|
Vaqt
225 daqiqa
|
Tanaffus
|
1
|
Tekshirish
|
Davomat, talabalar daftarini tekshirish
|
5 daqiqa
|
|
2
|
Mavzuning nomi, maqsadi va kutilayotgan natijalarni etkazadi. Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalar beradi. Mashg’ulot rejasi bilan tanishtiradi.Baholash mezonlarini e’lon qiladi
|
Mavzuni izoxlash
|
10 daqiqa
|
|
3
|
Amaliy mashg’ulot mavzusini muhokama qilish, yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llagan holda talabalarning dastlabki bilim darajasini tekshirish
|
Bahs
Og’zaki javob,
Qopdagi mushuk o’yinini o’tkazish
|
45 daqiqa
|
5 daqiqa
|
4
|
Taxliliy qism
|
Test masalalarni
“T – jadval” chizmasi echish. tuzish
|
45 daqiqa
|
10 daqiqa
|
5
|
Talabalarga ko’rgazmali qurollarni ko’rsatish( slaydlar, prezentastiya, videofilmlar va bq.), ularni izoxlash
|
|
45 daqiqa
|
5 daqiqa
|
6
|
Talabalarning amaliy qismini egallashi bo’yicha mustaqil ishi. Bemorlar kurastiyasi.
|
Amaliy ko’nikmalarni bajarish
|
65 daqiqa
|
40 daqiqa
|
7
|
Ushbu mashg’ulot bo’yicha o’qituvchining xulosasi, har bir talabani 100 ballik tizimda baholash va e’lon qilish. Keyingi mashg’ulotga tayyorlash uchun talabalarga vazifa berish
|
Ball bilan baholash, uy vazifasini berish, mustaqil bajarish uchun vazifa,
ma’lumot berish
|
10 daqiqa
|
|
8 TMI- Artrogrippoz. Bolalar serebral falaji Tugallanmagan osteogenez.
Nazorat uchun savollar:
1. Artrogrippoz. Bolalar serebral falaji Tugallanmagan osteogenez kasalliklari turlari?
2. Artrogrippoz. Bolalar serebral falaji Tugallanmagan osteogenez etiologiyasi, patogenezi va klinikasi?
3. Artrogrippoz. Bolalar serebral falaji Tugallanmagan osteogenez tekshirish usullari.
4. Artrogrippoz. Bolalar serebral falaji Tugallanmagan osteogenez o’tkaziladigan davo va tadbirlar?
9. Nazorat uchun savollar:
-
Son suyagining tuma chiqishining 1 yoshgacha bo’lgan bolalarda 5 ta belgisi?
-
Tuma maymoqlikning 3 ta klinik simptomi?
-
Necha yoshdan boshlab son suyagining tuma chiqishi operativ davolanadi?
-
Tuma mushak qiyshiq bo’yinni konservativ davolash usuli?
-
Son suyagining tuma chiqishida qaysi skeletdan tortish usulidan foydalaniladi??
-
Katta yoshdagi tuma maymoqligi bor bolalarga qaysi operatsiya bajariladi?
-
Son suyagining tuma chiqishida qanday bo’imdan tashqari operatsiyalar bajariladi?
-
Tuma maymoqlikda qo’llaniladigan yumshoq boylamni ayting?
-
Tuma deformatsiyalarning asosiy etiologic sabablari?
10. Tuma mushak qiyshiqligida qanday yumshoq boylamdan foydalaniladi
10. Adabiyotlar
-
Юмашев Г.С. «Травматология и ортопедия» М., «Медицина» 1990. – 575с.
-
Мусалатов Х.А. «Травматология и ортопедия» М., «Медицина» 1995. –530с.
-
А. В.Каплан «Повреждения костей и суставов» Москва «Медицина> 1979. -568с.
-
Бадалян Л.О. Невропатология: Учебник для студентов дефектологических факультетов высших педагогических учебных заведений – М., 2003 – 368 с.
-
Физическая реабилитация детей с нарушениями функции опорно-двигательного аппарата / Под ред. Н.А. Гросс (Абрамова Т.Ф., Никитина Т.М., Кочеткова Н.И.,Гончарова Г.А., Горбунова Е.А., Кряжев В.Д., Левин А.С., Николаева В.В,Суровягина Л.В., Усакова Н.А., Шарова Т.Л.) – М.: Советский спорт, 2000 – 224с.
-
WWW.ejbjs.org
WWW.jbjs org.uk
WWW.traumatic.ru
WWW.trauma.bd.ru
ЎзРССВ сайти WWW.minzdrav.uz. ТТА сайти - WWW.tma.uz. ва кафедра сайти-E_mail: travmo_tma@mail.ru да келтирилган мавзулар бўйича маърузалардан фойдаланилган.
-
Do'stlaringiz bilan baham: |