O‘zbekiston respublikasi oliy va

чизиғини беради.
8-расм. Талаб функциясининг графиги. 
Кѝп ѝзгарувчи талаб функцияси, талаб миқдорини унга таъсир қилувчи бир неча 
омиллар асосида аниқлайди.
Таклифнинг таклиф чизиғи буйича ѝзгаришига, таклиф миқдорининг ўзгариши 
дейилади. Таклиф миқдорининг ѝзгариши, яъни таклифнинг таклиф чизиғи буйича 
ѝзгариши, фақат нарх таъсири остида бѝлади. Нархдан бошқа таклифга таъсир қилувчи 
омиллар таклиф чизиғини унга пастга ѐки чапга-юқорига силжитади. Таклиф чизиғининг 
ѝнга ѐки чапга силжишига таклифнинг ўзгариши дейилади.
Таклиф миқдори нархдан ташқари бошқа омилларга хам боғлиқдир:

ишлаб чиқариш технологияси, (технология даражасининг ѝсиши, таклиф чизиғини 
ѝнга силжитади, нима учун деганда, янги технология ишлаб чиқариш ҳаражатларини 
камайтиради ва ишлаб чиқарувчи берилган нархда кѝпрок маҳсулот ишлаб чиқариш 
имкониятига эга бѝлади);

ресурслар нархи (ресурслар нархи ошганда, ишлаб чиқариш ҳаражатлари ошади, 
натижада берилган нархда ишлаб чиқарувчи камрок маҳсулот ишлаб чикариб, таклиф 
қилади, натижада таклиф чизиғи чапга силжийди, ресурслар нархи камайганда, юқоридаги 
холатнинг акси бѝлади, яъни таклиф ошади, натижада таклиф чизиғи ѝнга силжийди);

ушбу маҳсулотни ишлаб чиқарувчилар сони ошганда (ишлаб чиқарувчилар 
сонининг ошиши, умумий таклиф чизиғини ѝнга силжитади);

соликлар ва дотациялар (соликнинг ортиши натижасида, таклиф қилинадиган 
маҳсулот миқдори камаяди, шу сабабли таклиф чизиғи чапга силжийди; дотация берилганда 
юқоридагининг акси бѝлади, яъни таклиф чизиғи ѝнга силжийди). 
Кѝп омилли таклиф функцияси қуйидаги куринишда бѝлади:


B
N
D
C
P
T
P
Q
p
S
,
,
,
,
,
,

