O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   James W. Robinson, Eileen M. Skelly Frame, George M. Frame II Undergraduate Instrumental Analysis // Crystallography, Rigaku Americas
   

Corporation, The Woodlands, TX. www.rigaku.com/smc. © Rigaku Corporation. 2.Loginova N.V., Polozov G.I. Vvedenie v farmatsevtichekuyu ximiyu Minsk,
Elektronnaya kniga BGU, 2004.

3. 
   Farmatsevtichna ximiya pod redaktsii P.O. Bezuglogo, Xarkov - 2002 g.
   
4. 
   Farmatsevtichniy analiz pod redaktsii P.O. Bezuglogo, Xarkov -2001 g.
   
5. 
   Maksyutina N.P. i dr. Metodы analiza lekarstv, Kiev, 1984.
   
6. 
   Arzamastsev i dr. Analiz lekarstvennыx smesey. Moskva 2000 g.
   
7. 
   "Dori vositalarining sifatini nazorat qilish va standartlash" fani uchun o‘quv qo‘llanmasi (Elektron darslik) Mualliflar jamoasi.
   
8. 
   Mavzular bo‘yicha uslubiy qo‘llanmalar.
   
9. 
   Rukovodsvo k laboratornыm zanyatiyam po farmatsevticheskoy ximii, pod redaktsii A.P.Arzamastseva, Moskva, 2001 g.
   

4 .Mavzu: Elektrokimyoviy taxlil usullari. Potensiometriya, elektrodlar, to„g„ri potensiometriya va potensiometrik titrlash. Ionometriya, suvli eritmalarni vodorod ko„rsatkichini aniqlash, dori vositalari taxlilida

qo„llanilishi. Kulonometriya.
Reja:

1. 
   Elektrokimyoviy taxlil usullari xaqida tushuncha.
   
2. 
   Potensiometriya, elektrodlar, to‗g‗ri potensiometriya va potensiometrik titrlash.
   
3. 
   Ionometriya, suvli eritmalarni vodorod ko‗rsatkichini aniqlash, dori vositalari taxlilida qo‗llanilishi.
   

XIX asrning oxirida Berend potensiometrik titrlashni yaratdi. U Nernest teglamasiga asoslangan.

rNnianiqlashningpotensiometrikusuliikkielektroddaniboratelementningelektr yuritishkuchinio‗lchashgaasoslangan.
Elektrodlardanbiripotensialianiqlanuvchimuhitvodorodionlarifaolligigabog‗l iq bo‗lganindikatorelektrod, ikkinchisiesapotensialianiq kattalikdaniboratbo‗lganstandartelektrodbo‗lib, usolishtiriluvchielektroddeyiladi.
Solishtiriluvchielektrodsifatidakalomelvakumushxloridelektrodlaridanfoydal aniladi.
Indikatorelektrodsifatidaesavodorod, xingidronvashishaelektrodlardanfoydalaniladi. rNnianiqlashuchuntuzilishiturlichabo‗lganrN-metrlar qo‗llanilib, ulardato‗g‗ridan-to‗g‗rianiqlanayotganrN qiymatinio‗lchashmumkin. rN- metrnivaelektrodlartiziminiishlashuchuntayyorlashuskunadanfoydalanishko‗rsat masigaasosanamalgaoshiriladi.
Uskunanisozlashuchunstandartbufereritmalardanfoydalanilib, bundamuxitsh aroitianiqlanuvchirNgayaqinbo‗lgan bufereritmaniolishtavsiyaetiladi.
Qaysibufereritmaolinganligidan qat‘iynazarpotensiometrikusulbilananiqlan ganrNxatoligi 0,04 danoshmasligilozim. TekshiriluvchieritmalarningrNianiqlanganda, uskunaningko‗rsatkichiturg‗un holatgakelguniga qadarko‗tarilib, buvaqteritmaningbuferxossalarigava haroratgabog‗liq bo‗lgan holda 2 minutdanko‗pbo‗lmaydi.
Kuchli kislota va kuchli ishqor eritmalarining rNi 0⁰Sga yaqin bo‗lgan haroratda aniqlanganda yoki bufer hajmi kam bo‗lgan eritmalarning rNi aniqlanganda (masalan, tozalangansuv) aniqlash vaqti 2 minutdan ko‗p bo‗lishi ham mumkin.
Odatda eritmaning rNi 3-5 marta o‗lchanib, aniqlangan ko‗rsatkichlarning o‗rtacha qiymati olinadi.

Rasm 7. SHisha elektrodli potensiometrning tuzilish chizmasi

1 – standart elektrod, 2 – rNi aniqlanuvchi eritma, 3 – shisha elektrod, 4 – rN- qiymatini o‗lchashga moslangan yuqori omli potensiometr, 5 –

kumush xlorid surkalgan kumush plastinka, 6 – shisha membrana

Potensiometrik analiz usullari

1. 
   Bevosita potensiometriya (ionometriya)
   

Nernst tenglamasidan foydalanib, elektrod reaksiyasining ishtirokchisi aktivligini yoki konsentratsiyasini zanjir EYUK si yoki elektrod potensialini ulchash orkali topishga asoslangan

2.