O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta

Maqsad va vazifaning belgilanishi:

(2.2-ilova)

Mashg’ulotning nomi, rejasi, maqsad va kutilayotgan natijalar bilan tanishtiradi va yozib olishlarini aytadi.





O’quvchilar faoliyatini faollashtirish:

(2.3-ilova)

Tezkor so’rov usuli orqali bilimlarni faollashtiradi.

Tezkor so’rov uchun savollar

1. Kimyo nima?

2. Kimyoning vazifalari?

3.Organik kimyo va kimyo




Yangi o’quv materiali bayoni:

(2.4-ilova)

Nazariy darsning asosi bayon qilinadi.

Atom tuzilishining elektron nazariyasi atomlarning molekulalar holatigacha birika olishini, ya’ni kimyoviy bog‘ hosil bo‘lishi mexanizmi va tabiatini tushuntiradi.

• 
  Kimyoviy bog‘-ikki yoki undan ortiq atomlarning o‘zaro ta’sirlashuvi bo‘lib, bunda kimyoviy barqaror ikki- yoki ko‘p atomli sistemalar (mn: molekula yoki kristall) vujudga keladi.
  
• 
  Bog‘ yo‘nalganligi-molekulaning fazoviy strukturasini, shaklini belgilaydi;
  
• 
  Bog‘ qutbliligi-bog‘ o‘qi atrofida umumiy elektron juftining taqsimlanishi asimmetriyasi bilan belgilanadi;
  
• 
  Bog‘ karraligi-atomlarni bog‘lab turuvchi elektron juftlar soni bilan aniqlanadi;
  
• 
  Bog‘ uzunligi-atom yadrolari orasidagi masofaning muvozanat holati (nm larda o‘lchanadi);
  
• 
  Bog‘ energiyasi-bog‘ni uzish uchun bajariladigan ishga teng (kJmol larda o‘lchanadi)
  

Bu ikki- yoki ko‘p atomli molekulalar hosil bo‘lishida kimyoviy bog‘ hosil bo‘lishini; ikki- yoki ko‘p atomli molekulalar parchalanishida kimyoviy bog‘ uzilishini anglatadi.

Kimyoviy bog‘ hosil bo‘lishi sistemaning to‘liq energiyasining kamayishiga olib keladi.

Bog‘ hosil bo‘lish jarayoni ekzotermik bo‘lib energiya ajralib chiqishi bilan borsa, bog‘ uzilishi endotermik bo‘lib energiya yutilishi bilan boradi.

Kovalent bog‘ ikki xil usul bilan uziladi:

Gomolitik uzilish

Geterolitik uzilish

(2.5-ilova)