O‛zbekiston respublikasi oliy va o‛rta

3.2. Plazmadagi oqsilni aniqlashning klinik ahamiyati va uning tahlili. 

 

       Olib  borilgan  tadqiqot  natijalari  shuni  ko`rsatdiki,  odam  qon  plazmasi 

tarkibidagi oqsillarni miqdoriy jihatdan o`zgarishi turli patologik jarayonlarni olib 

keladi va u quyudagicha ahamiyat kasb etadi: 

1. Buyrak kasalliklarini aniq tashxis qo`yishda katta ahamiyatga ega. 

2.  Siydik  chiqaruv  yo`li  tosh  va  rak  kasalliklarida,  oqsillarni  kuchli 

parchalanishida, kuyishda ham mochevina miqdori ortadi. 

Mochevina  miqdorining  pasayishi  parenxematoz  sariqdir,  u  jigar  sirrozida 

kuzatiladi.   Sutka davomida me`dada juda yuqori katalitik aktivlikka ega bo`lgan 

taxminan 2 g pepsin ishlab chiqariladi. Bu  me`da shirasining pH ko`rsatkichining 

pepsin uchun optimal qiymati – 1,0-1,5 ga to`g`ri keladi. 

     Me`dada  hosil  bo`lgan  polipeptidlar  va  parchalanmagan  oqsillar  ingichka 

ichakka o`tadi, bu yerda me`daosti bezi va ingichka ichakning shilliq pardasi ishlab 

---

 

39 

chiqaradigan  asosiy  proteolitik  fermentlar  ta`siriga  uchraydi.  Oqsillar  gidrolizini 

davom ettiruvchi bu shiralar aralashmasida tripsin, ximotripsin bor. 

      Shunday  qilib,  me`da  –  ichak  yo`lida  oqsillarning  hazm  bo`lishi  natijasida 

erkin  aminokislotalar  hosil  bo`ladi  va  ular  qonga  o`tadi.  Ichakda  so`rilgan 

aminokislotalar,  asosan  darvoza  venasi  qoniga  va  u  yerdan  jigarga  o`tadi.  Faqat 

ulardan taxminan 5 % limfaga kiradi. 

 

 

 

                                                                                                         3.1-jadval