O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta

Faol ta'lim usullari va texnikalarining xususiyatlari.

Ta'lim berish usuli – belgilangan ta'lim berish maqsadiga erishish bo'yicha ta'lim beruvchi va ta'lim oluvchilar o'zaro faoliyatini tartibli tashkil etish yo'lidir.
Usul (metod) – yunoncha so'zdan olingan bo'lib, ―Metodos‖ – biror narsaga yo'l ma'nosini anglatadi. Ta'lim berish usuli, ta'limiy maqsadni amalga oshirish bo'yicha ta'lim beruvchi va ta'lim oluvchi bilan hamkorlik faoliyatining murakkab jarayonining asosi hisoblanadi. Usullar: ushbu ta'lim berish davridan chiqqanda ta'lim oluvchi bilishi, uddalashi va qadrlashi lozim bo'lgan ko'zlanayotgan erishishni ta'minlaydi.
Usullarni tanlashni asosiy qoidasi – turlicha emas ta'lim berish maqsadiga mos kelish. Usullarga qo'yiladigan asosiy talab – natija beradigan, faqat bittasini
qo'llash.
Usulning asosiy natijaviyligining mezoni – belgilangan vazifani hal etish
uchun uni qo'llashning mosligi va tejamkorligi.
Ta'lim texnologiyasini loyihalashda usulni ongli tanlash, ularni har birining imkoniyatlarini ko'ra bilishi kerak.
Yaxshi yoki yomon usullar mavjud emas. Usulning natijaviyligini bajarilgan yoki bajarilmagan vazifa bo'yicha xulosa chiqarish mumkin.
Qanday qilib, keng tarqalgan usullar, jumladan aqliy hujum yoki guruhli munozarani natijaviyligini o'quv mashg'ulotida echiladigan topshiriqlar bilan bog'liqsiz, yoki aniq amaliy vaziyatni tahlil qilish va echish (keys-stadi) usulini natijaviyligini, ushbu usul qo'llanayotgan o'quv mashg'ulotining maqsad va vazifalaridan uzilishda oldindan baholash mumkin.
Tajribalarning ko'rsatishicha, usulning asosiy natijaviylik mezonlari quyidagilar:
-belgilangan vazifalarni hal etish uchun uni qo'llashning mosligi:
-uni qo'llashda soddalik va osonlik:
-nafaqat eng yaxshi natijalarni ta'minlashi, balki ularga erishishning yuqori ishonchliligini ta'minlay olishi.
Ta'lim vositalari – o'quv materialini ko'rgazmali taqdim etish va shu bilan birga o'qitish samaradorligini oshiruvchi yordamchi materiallar hisoblanadi
Ta'lim vositalari:
-Ta'lim berishning texnik vositalari
-Yordamchi texnik vositalari
-O'quv – uslubiy materiallar
Ta'limning texnik vositalari – o'quv materialini ko'rgazmali namoyish etishga, uni tizimli etkazib berishga yordam beradi; talabalarga o'quv materialini tushunishlariga va yaxshi eslab qolishlariga imkon beradi (Diaproektor, Grafoproektor, Doska-bloknot, Doska-stend, Flipchart, Vidiofilmlar).
Yordamchi ta'lim vositalari – grafiklar, chizmalar, na'munalar va boshqalar (Model-mulyajlar, Grafik, Diagrammalar, Na'munalar, Chizma, Sxema va boshqalar). O'quv – uslubiy materiallar – o'quv materiallar, o'zlashtirilgan o'quv materiallarini mustahkamlash uchun mashqlar. Bular talabalarning mustaqil ishlashlarini faollashtirishga yordam beradilar (Ish varaqasi, Eslatma, Nazorat
varaqasi, Matnlar).
Ta'lim vositalari o'qituvchi uchun, o'quvchi uchun, hamda dars o'tkazish uchun alohida variantlarini to'g'ri tanlash muhim ahamiyatga ega.
O'qituvchi uchun vositalar: o'quv predmetini o'qitish metodikasi bo'yicha qo'llanmalar, shaxsiy metodika, murakkab masalalar bo'yicha metodik tavsiyalar, o'qituvchilar tomonidan tayyorlangan metodik ishlanmalar, mantiqiy struktura.

5.