Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta

Munozara Savollari

1. 
   Lehman Brothersdagi holatni etik yondashuvi bilan (tomonidan) tasvirlang. Bu yerda nima sodir bo`lganligi haqida fikringiz qanday?
   
2. 
   Lehman Brothersdagi madaniyat nimaga o`xshaydi? Qanday qilib bu madaniyat kompaniya’ning halokatga yuz tutishiga olib keldi?
   
3. 
   Kompaniya’ning qulashida Lehmanning boshqaruvchilari qanday ro`l o`ynaganlar? Ular masuliyatli va axloqli edilarmi? Muhokama qiling.
   
4. 
   Lehman Brothersda sodir bo`lgan narsalarni oldini olish uchun biror boshqa narsa qilinishi mumkinmidi?
   
5. 
   Ommaning Enron haqidagi barcha shov-shuvlaridan va aksiyadorlarni himoya qilish uchun Sarbanes-Oxley Acti dan so`ng ham nima uchun biz bu kabi holatlarni guvohi bo`lyapmiz deb o`ylaysiz? Bizneslarni ahloq yuzasidan ish yurita olishadi yoki kerak deb kutishimiz sababsizmi?
   

“GREEN UP ON AISLE TWO”

Ehtimol bu sizning hayolingizga tajribasizlik bilan ish yuritayotgandek o`ylashingiz mumkin bo`lgan eng so`ngi kompaniyadir. Yer sharida 8,400 ta dunyoning eng katta sotuv rastalariga ega Walmart katta miqdordagi mahsulotlarni aylanmasini amalga oshirib, katta miqdordagi kuchdan va boshqa resurslardan o`z biznesini amalga oshirish uchun foydalanadi. Shuning uchun o`z taminot tizimidan 20 million metr tonna fabrika gaz chiqindilarini qisqartiruvchi ya’ni u yiliga 3.8 million avtomobillarni yo`llardagi qatnovini to`xtatishga teng kompaniya’ning e’loni ommani etiborini tortdi.Bu e’lon kompaniya o`z mahsulotlari qanchalik tabiatni muhofazasiga qaratilganligining barqarorligi indeksini yaratishini aytganidan bir necha oylardan so`ng yaratildi.
Walmartning 3 fazali rejasining birinchi qismi o`zlarining zavod gaz chiqindilari, suv va qattiq chiqindi isrofini qisqartirish sayi-harakatlari, va biznes faoliyatlari haqidagi boshqa detallar haqida 15 ta savollardan iborqat so`rovnomadan foydalaniob o`zining 100,000 dan ortiq taminotchilaridan malumot olmoqda edi. Bu malumot 2009-yilning oktabrigacha qabul qilindi va uni malumotlar zaxirasiga kiritish jarayonining ikkinchi fazasi boshlangan. Uchinchi faza esa shu barcha malumotlarni oxir-oqibat osonlik bilan tushunilgan universal darajalsh tizimiga ega, ozuqaviylik belgisiga o`xshash biroq atrof-muhit va ijtimoiy barqarorlik haqidagi detallarga asoslangan bo`lganlariga ega bo`lishni taqazo etadi. Biroq, bu sayi-harakat 2013-yilgacha erishilmasligini ehtimoli bor.
Bu holat kompaniya’ning atrof-muhitga zarar yetkizmaslikka qaratilgan ilk qadami emas. So`ngi yillarda Walmart bir qancha atrof mihitga oid tashabbuslarni boshladi va ular o`z yuk mashinalarini va DVD larni ishlab chiqaruvchi 20<sup>th</sup> Century Fox Home Entertainment bilan ishlashning samaradorligini oshirib, CD disklarini markazidagi plastik qavariq joyini olib tashlash orqali fabrika gaz chiqindilarini qisqartirishni o`z ichiga oladi. Atrof mugitga zarar yetkazmaslikning eng so`ngi tashabbusining eng qiyin qismi o`z taminotchilarini ularning o`zlarining atrof- muhitga oid muammolarni aniqlashga va kamaytirishga vaqt va mablag` ajratishlariga ko`ndirib kelmoqda. Ayniqsa, taminotchilardan “xom-ashyodan foydlanishdan to qayta ishlashgacha bo`lgan o`z mahsulotlaridan ajralayotgan karbon ni aniqlashni” so`ralmoqda. Taminotchilarning ishtiroki majburiy bo`lmasada, Walmart o`z maqsadlarini baham ko`rgan taminotchilari bilangina biznes qilishga qiziqishini bildirdi. Shuningdek, kompaniya Environmental Defense Fund, ClearCarbon, Applied Sustainability Center (Arkansas universitetida joylashgan),va Carbon Disclosure Project kabi tashkilotlar bilan ham birgalikda ish yuritmoqda. Bu guruhlar Walmartga va uning taminotchilariga maslahatlar beradi va chiqindilarni
kamaytirishni o`lchashda va baholashda ko`maklashadi.