O`zbekiston respublikasi oliy va o'rta

qo'yish. Bu usul qo'l-oyoq venalaridan ozroq qon oqayotganda uni kamaytirishga 

va hatto to'xtatishga imkon beradi. Kapillyar qon  oqayotganda jarohat  bosib  

bog'langandan  keyingina qo'l-oyog'ini   ko'tarib qo’yish   kerak, tomirlarda bosim 

pasayadi va qon iviydi.  

  2) Shikastlangan joyni bosib turadigan bog'lamda bosib turish. Yumshoq 

to'qimalardan qon ketayotganda (kalla, boldirning oldingi yuzasi, tizza, tirsak 

bo’g’imlari terisi jarohatlanganda) vena va arteriyada qon  ketganda   bosib   

bog'lash   foydali.  Jarohat chetlariga   yod   nastoykasi surtilgandan keyin bir 

necha qavat sterillangan doka yopib, ustidan qalin paxta qo’yiladi-da,  zichlab bint  

o’raladi Bog’lam tagida bosilgan qon tomirlardagi qon tez ivib tromb hosil qiladi.  

   3) Arteriyaning  yuqorirog'ida barmoq bilan bosib turish. Arterial qon 

oqishida shoshilinch to'xtalishning eng tarqalgan usuli

 

hisoblanadi. Arteriya 

yuzada yoki  suyak yaqinida bo'lsa, shu suyakka qarab bosish mumkin. Arteriya 

barmoq bilan to'g'ri bosilsa   teshigi    yetarlicha to'la berkitiladi.  Ko'pincha jgutni 

boshqatdan solishda shu usuldan foydalaniladi.  Barmoq bilan bosib turib qon 

oqishini uzoq vaqt to’xtatib bo’lmaydi, chunki bu katta jismoniy kuch talab qiladi, 

yordam ko'rsatuvchini charchatadi va transportirovka qilish imkoniyatidan deyarli 

mahrum qiladi. Bu usul juda qulay, u jarohatga iflos tushurmay, qon to'xtatishni 

ta'minlaydi. Arteriyani barmoq bilan yuqorirog'idan bosib turish qo'1-oyoqlardagi, 

bo'yin va boshdagi arteriyalardan oqayotgan qonni vaqtincha to'xtatishda eng qulay 

bo'lgan birdan-bir usuldir. Yelka arteriyasini yelkaning yuqoridagi uchidan bir 

qismida qo'ltiq chegarasidan bosish yaxshi natija beradi. Barmoqlar yelkaning 

ichki etagiga qo'yilib, arteriya yelka suyagiga bosiladi. Son arteriyasi chov burmasi 

o'rtasining naq pastida bosib turiladi. Bu arteriyani musht bilan bosib turish 

---

mumkin, arteriyani bosh barmoq, kaft, musht bilan bosib turish mumkin, umumiy 

uyqu arteriyasini oltinchi   bo'yin umurtqasining uyqu do’mbog'iga bosib turiladi, 

barmoqlar to’sh-o’mrov so’rg’ichsimon o’siq   muskulining o'rtasiga qo'yiladi. 

   4) Qo'l yoki oyoqdan qon oqayotgan bo'lsa, bo'g'imni iloji boricha bukib