O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi

Reduplikativ fe’llarning sintaktik vazifalari

Reduplikativ fe’l gapda asosan kesim bo‘lib keladi, lekin ba’zi hollarda ega vazifasida ham kelishi mumkin:

看看是必要的

Kankan shi biyao de

“Kuzatmoqlik zarurdir”;

她总喜欢多看看，多听听，不喜欢下车伊始，哇啦哇啦的发议论¹⁶⁴

Ta xihuan duo kankan, duo tingting, bu xihuan xia che yishi, wala wala fa yilun

“U ko‘proq kuzatishni, tinglashni yaxshi ko‘radi, hali egardan tushmasdan turib ovoza qilishni yomon ko‘radi”.

Reduplikativ fe’l hol yoki yordamchi element vazifasini bajarmaydi.

Reduplikativ fe’lning inkor usuli quyidagilarda uchraydi.

a) sof va ritorik so‘roq gaplarda¹⁶⁵:

你也不想想，他的话还有真的？

Ni ye bu xiangxiang, ta de hua hai you zhende?’

“Sen hali o‘ylab ham bo‘lmading, uning so‘zi to‘g‘rimikan yo yo‘qmi?”;

他怎么没等等我？

Ta zenme mei dengdeng wo?

“U nima uchun meni kutib turmadi?”;

b) taxmin ma’nosini ifodalovchi gaplarda:

这个问题不调查调查就不清楚¹⁶⁶

Zhe ge wenti bu diaocha diaocha jiu bu qīngchú

“Ushbu masala sinchiklab tekshirib chiqilmasa aniq bo‘lmaydi”;

对这种人，不教训教训不行¹⁶⁷

Dui zhe zhong ren, bu jiaoxun jiaoxun bu xing

“Bunday odamga pand-nasihat qilmaslik to‘g‘ri bo‘lmaydi”.

Reduplikativ fe’lning ma’no-mohiyati va qo‘llanilish xususiyatlari juda murakkab, shuning uchun qisqa vaqt, oz muddatni ifodalovchi 一下 yixia “bir oz” yoki 一会儿yihuir “bir oz muddat” yordamchi so‘zlar orqali gapni o‘z holicha o‘zgartirish mumkin emas.