3.3. Xitoy tilida fe’llarning reduplikatsiya orqali yasalishining o‘ziga xos xususiyatlari.
Xitoy tilida fe’l takrorlanib kelishi mumkin: reduplikativ fe’l aniq bir ma’noni bildiradi.
Bir bo‘g‘inli fe’llarning ‘AA’ reduplikativ modeli
Xitoy tilida bir bo‘g‘inli fe’llar asosan reduplikatsiyaning ‘AA’ modelida takrorlanadi. Bir bo‘g‘inli fe’l takrorlanib kelganda, uning ikkinchi (ya’ni ikkilanib keladigan) komponenti engil ohangda o‘qiladi. Masalan, 看 kàn “qaramoq” - 看看kànkan “qarab ko‘rmoq”, 听 ting “eshitmoq” - 听听 tīngting “eshitib ko‘rmoq”, 想 xiăng “o‘ylamoq” - 想想xiăngxiang “o‘ylab ko‘rmoq”. Agar fe’l uchinchi ohangga ega bo‘lsa, unda u takrorlanib kelganda uning birinchi bo‘g‘ini, odatda, ikkinchi ohangga aylanadi. Masalan;讲 jiăng “gapirmoq” – 讲讲 jiáng·jiang “gapirib bermoq”116.
Do'stlaringiz bilan baham: |